CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanlığına yöneltti soru önergesinde Sayıştay raporlarında yer alan üretilip stoklanan ve satılmayan Atatürk Orman Çiftliği’ndeki (AOÇ) şarapların akıbetin sordu. Gürer’in önergesini yanıtlayan Bakan Bekir Pakdemirli, AOÇ stoklarda şarap bulunmadığını açıkladı. Lakin Sayıştay raporu Bakan Pakdemirli’yi yok dediği şarapları sayısı ile belirledi. Sayıştay KİT raporunda 2018 yılında rastgele bir satış yapılmadığını belirlenen şarapların stoklarda 30 bin litre dökme ve 50 bin 874 adet 75 cl’lik şarap olduğu kayıtlara geçti.
Ekonomik kıymeti olan ve üretim maliyeti ile kurumun zararına neden olan şarapların durumunu Bakana soran Gürer, Bakanlığı bağlı ve Sayıştay kontrolüne tabi kurumda yapılan incelemede
Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) şarap fabrikasında üretilen ve yüzde 40’lık kısmı vaktinde satılmadığı için stoklarda kalan, yüzde 60’lık kısmı da düşük fiyattan satılabileceği raporlarına yansıyan şarapların ne yapıldığının açıklanmasını istedi.
ÜRETİM YANILGISI OLMAYAN ŞARAPLAR STOKTA BEKLETİLDİ
Sayıştay KİT raporunda 2018 yılında Atatürk Orman Çiftliği stoklarında bulunan şarapların üretim yanılgısından değil vaktinde satışa arz edilmediği için stoklarda kaldığı, bu nedenlerle yüzde 40’lık kısmının sirke üzere farklı bir esere dönüştürülebileceği, yüzde 60’lık kısmının ise düşük fiyattan satış talihinin olduğuna belirlenmişti. Milletvekili Gürer “AOÇ stoklarında bulunan şarap ölçüsü ne kadardır?
Kuruluş stoklarında bulunup kalitesini yitirmekte olduğu Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Besin Mühendisliği Kısmınca düzenlenmiş olan raporda da belirtilen stoktaki şarapların kıymetlendirilmesi için bir teşebbüste bulunulmuş mudur?” halindeki sorularına da cevap istedi.
BAKAN, “STOKTA ŞARAP YOK” DEDİ
Gürer’in önergesine cevap veren Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, “Bakanlığımız bağlı kuruluşu olan AOÇ stoklarında satışa mevzu şarap bulunmamaktadır” açıklamasında bulundu.
Sayıştay’ın KİT raporunda AOÇ stoklarındaki şaraplarla ilgili raporuna atıfta bulunan Gürer, “Rapora nazaran, stoklarda 30 bin litre dökme ve 50 bin 847 adet 75 cl’lik şişelermiş şarap bulunuyor. 2014 yılından bu yana şarap üretimi yapılmayan AOÇ’nin şarap fabrikasında 2017 yılına 1080 litre satış yapıldığı ve 2018 yılında ise satış yapılmadığı Sayıştay’ın raporlarında yer alıyor” dedi. Kurum için üretim maliyesinden stoka ve bedel bulmaması ile kurum ziyanına yol açan sonucun sorumlularına kadar mevzunun incelenmesi gerektiğini söz etti.
Vekil Gürer, Sayıştay’ın AOÇ stoklarındaki şaraplarla ilgili raporunda stoklardaki şarapların kalite kriterlerinin incelenmesi hedefiyle Ankara Üniversitesi Besin Mühendisliği Kısmına yazı yazıldığını, yapılan inceleme sonucunda hazırlanan raporda, “Şarapların yüzde 40’ında oksidasyonun ilerlemesi ya da ömür sonunun dışına çıkması nedeniyle piyasada satış talihinin bulunmadığı, bu eserlerin sirkeye çevrilebileceği, yüzde 60’lık kısmının ise bozulmuş şarap niteliğinde olmadığı, büyük kısmının duyusal niteliğini kaybetmesi nedeniyle piyasada bulunan şaraplarla lakin en düşük fiyat düzeyinde rekabet edebileceği, şarapların üretim yanılgısından değil vaktinde satışa arz edilmediği için stoklarda kaldığının” tabirde edildiğine de dikkat çekti. Raporda ayrıyeten şarapların yüzde 40’lık kısmının sirke üzere farklı bir esere dönüştürülebileceği, yüzde 60’lık kısmının ise düşük fiyattan satış talihinin olduğu, bütün bunların yanı sıra bu örneklerin satışa sunulmadıkça mevcut kıymetlerini de kaybedeceği” biçiminde tabirlerin bulunduğuna vurgu yaptı.
FABRİKA KAPANDI AÇILDI
Sayıştay’ın ayrıntılı raporunda yer alan tabirlere göre Bakanlığı bağlı kurum olan AOÇ şarap fabrikası kuruluş Birinci yıllarda yaklaşık 2 ton olan kapasite, 1950 yılı sonuna kadar kav ilavesiyle yılda 500 tona yükseltilmiştir. 2004 yılında şarap üretimine son verilmiştir. 2008 yılında butik şarap yapmak maksadıyla şarap üretim binası yenilenmiş ve yine şarapçılık üretimine başlanmıştır. Sayıştay’ın AOÇ stoklarındaki şaraplara ait raporunun teklif kısmında, “Kuruluş stoklarında bulunup kalitesini yitirmekte olduğu Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Besin Mühendisliği Kısmınca düzenlenmiş olan raporda da belirtilen şarap stoklarının bir an evvel tüketilmesi için raporda belirtilen yollar de dâhil olmak üzere gerekli çalışmaların yapılması önerilir” biçimindeki tabirlere yer alıyor.
STOKLAR NE OLDU?
Bakan Pakdemirli’nin stokta Sayıştay raporuna yansıyan datalarda şaraplar akıbeti ile ilgili bilgi vermezken önergeye ‘stoklarda şarap olmadığı’ yanıtını vermekle yetindi. CHP Milletvekili Gürer, “Sayıştay, 2018 yılında rastgele bir satış yapılmadığını ve 30 bin litre dökme, 50 bin 874 şişe de şarap olduğunu raporlaştırmış. Sirkeye dönüştürülmediğine nazaran bu şaraplar stokta da yoksa ne yapıldı? Bu durum kurum İçin bir ziyandır. Üretim var ancak üretilen eser satılmıyor, farklı bir esere çevrilmiyor, Bakan tabiri ile stokta da yok. Bu durumda ürün kurum stoklarından nasıl yok oldu. Maliyeti kuruma verilen ziyan, oluşan sorun ile ilgili yapılan süreç Bakan karşılığında yok. KİT’lerin kontrollerinde Sayıştay raporlarında kıymetli mali pahası olan detaylar var. Sayıştay kontrol yetkileri genişlemesi ve bağımsız kontrol yapabilmesi kurumların uğradığı ziyan ve kayıpları gözler önüne sermesi açısından değerlidir. Kurumlar yanlış üretim ve planlama eksikliği ile önemli ziyanlara uğratıldığı görülmektedir” diye konuştu.
Cumhuriyet
