Meteor yağmuru: Perseid bu gece başlayacak, izlemek isteyenler neler yapmalı?

Getty Images-The night sky becomes ablaze with a meteorite shower

Meteorların en görkemli şovlarından birini izlemek için bugün ve yarın gökyüzüne bakmanız kâfi. Perseid meteor yağmuru neden oluyor, büyüleyici gökyüzü gösterisini ne vakit ve nasıl izleyebilirsiniz?

Büyüleyici Perseid meteor yağmuru, her yıl tıpkı periyotta gözlemleniyor.

Bu yıl meteor yağmurunun doruğa çıktığı tarih 12-13 Ağustos.

Perseid nedir?

İngiltere’de Greenwich Kraliyet Gözlemevi’nden gökbilimci Edward Bloomer, “Her yıl yaşadığımız şey, Dünya’nın, kuyruklu yıldızın yörüngesinden geçerek, geride bıraktığı kalıntılara çarpması” diyor.

Getty Images

Bugün ve yarın gökyüzünü hareketlendirecek meteor yağmuru, Dünya’nın bu kozmik toz bulutuna rastlaması sonucu her yıl birebir periyotta gözlemleniyor. Bloomer, bu kozmik toz bulutunun atmosferin üst katmanlarına çarpması sonucu “büyüleyici biçimde alev aldığını” anlatıyor.

Perseid meteor yağmuru, Ağustos ortası üzere doruk noktasına ulaşsa da Temmuz sonlarından itibaren gözlemleniyor.

Meteor yağmuru çıplak gözle de izlenebilecek. Bazen daha büyük modüllerin da görüş alanımıza girdiğini belirten Bloomer, “Eğer şanslıysanız bir ateş topunu bile görebilirsiniz” diyor. Yıllardır müşahede yapan Bloomer bunlardan birini yalnızca birkaç saniye mühletince görebilmiş.

Getty ImagesThe Perseids have been lighting up the skies of Anatolia since time immemorial

Beklemeye paha mi?

Bloomer bu soruya “Kesinlikle” karşılığını veriyor ve ekliyor:

“Bütün ışıkları kapatın ve bekleyin.”

Perseidler adeta tabiatın havai fişek gösterisi olarak düşünülebilir. Bir gözlemcinin saatte 100 meteor görebileceği kadar ağır bir şovdan bahsediyoruz.

İçiniz rahat olsun: Meteorlar atmosfere saatte 215 bin kilometre süratle çarpmalarına karşın gezegenimiz için rastgele bir tehlike oluşturmuyor.

Bloomer, “Kendinizi ödüllendirin, toprağa bir battaniye serip gökyüzüne bakın” diyor ve tüm dünyadan görülecek meteor yağmurunu izlemenin son derece rahatlatıcı olduğunu vurguluyor.

Getty Images

İsmi nereden geliyor?

Meteorlar aslen Perse takımyıldızından geldiğinden, meteor yağmuruna Perseid ismi veriliyor. Lakin birçok farklı kültürde bu gökyüzü hadisesine farklı isimler verilmiş.

Katolik gelenekte Perseid meteor yağmurları, “Aziz Lawrence’ın gözyaşları” olarak isimlendiriliyor. Aziz Lawrence (Saint Lawrence), Roma’nın yedi diyakozundan biri olarak 258 yılında Roma İmparatoru Valerian’ın buyruğuyla öldürüldü.

Aziz Lawrence’ın 10 Ağustos günü canlı diri yakıldığı anlatısına dayanarak, o tarihlerde görünür olan Perseid göktaşı yağmurunun Lawrence’ı yakan ateşin kıvılcımları olduğuna inanılmış.

Öte yandan Romalılardan çok evvel meteor yağmurlarına ait şaşırtan derecede yanlışsız astronomik datalar İran, Babil, Mısır, Kore ve Japonya’da kaydedilmiş.

Perseidlere ait kaydedilen birinci müşahedenin Çin’de MÖ 206 – MS 220 tarihleri ortasında karar sürmüş Han Hanedanlığı’na ilişkin olduğu sanılıyor. Hanedanlığın gökbilimcileri MS 36’da “geceleri 100’den fazla göktaşının uçuştuğu” müşahedesini yapmış.

Getty ImagesFrom ancient China to unfriendly Romans, there are many tales to explain the Perseids phenomenon

Meteor yağmurunu izlemek için teklifler

Gökbilimci Edward Bloomer, büyüleyici gökyüzü gösterisini izlemek isteyenler için tekliflerini sıraladı:

• Şayet takımyıldızlarını tanıyorsanız, Perse takımyıldızını, Koltuk (Kraliçe) takımyıldızı yakınlarını izleyin. Şayet tanımıyorsanız size yardımcı olacak bir uygulama edinin
• Yıldız izleme aktiflikleri salgından evvel daha kolaydı fakat toplumsal aralığınızı koruyarak hala yapmanız mümkün.
• Yerinizi akşam üstü belirleyin, battaniyenizi serin, rahat bir durum alın ve havanın büsbütün karanlık olmasını bekleyin. Tüm ışıkları ve akıllı telefonların ekranını kapatmanız gerek. Işık kirliliğini engelleyin.
• Rahatlayın ve tabiatın en büyük ikramlarından birinin tadını çıkarın: Saatte 100 göktaşına şahit olabilir, hatta bir ateş topu bile yakalayabilirsiniz.

Cumhuriyet