ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nin bilgilerine nazaran, Çin’de Aralık sonunda ortaya çıkan yeni tip koronavirüsün yol açtığı Covid-19’dan etkilenen kişi sayısı 20 milyonu aşarak, yeni bir dönüm noktasına ulaştı.
Lakin kamu sıhhati uzmanları, bunun dünya genelinde tespit edilmiş hadiseler olduğunu ve gerçek hasta sayısının bunun çok daha üzerinde olduğunu söz ediyor. ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (CDC), asemptomatik hadiselerin oranının yaklaşık yüzde 40 olarak hesaplandığını belirtiyor.
Yapılan kimi öbür araştırmalar da koronavirüs bulaşlarının yüzde 16’sının bulaştırıcı oldukları halde hastalığı taşıdığını fark etmeyen asemptomatik şahıslar ya da hastalığı hafif atlatanlar tarafından yayıldığını gösteriyor.
Kamu sıhhati uzmanlarına nazaran, virüsü kapmış bir kişinin hangi devirlerde bunu bulaştırabileceğinin bilinmesi, virüsün ne kadar süratli yayıldığının anlaşılmasında kritik ehemmiyet taşıyor.
Hakemli akademik mecmua Nature’da Haziran ayında yayımlanan, İtalya’da karantina altında tutulan Vò kasabasıyla ilgili bir araştırma, Covid-19 olaylarının yüzde 40’tan fazlasının rastgele bir semptom göstermediğini ortaya koydu.
Nüfusu yaklaşık 3 bin 200 olan Vò, ayrıyeten İtalya’da Covid-19 kaynaklı bilinen birinci can kaybının bildirildiği yer. 20 Şubat’ta bir kişinin hayatını kaybetmesinin akabinde kasaba 14 gün karantinaya alındı.
Karantinanın başlangıcında yapılan testlerde kasaba halkının yüzde 2,6’sında virüs tespit edildi. Karantinanın başlamasından birkaç hafta sonra ise bu oran yüzde 1,2’ye geriledi. Bu vakit dilimi içerisinde, virüsü kapanların yüzde 40’ı rastgele bir semptom göstermedi.
Londra’daki Imperial College ve Padua Üniversitesi tarafından ortak yapılan araştırmada ayrıyeten, test sonucu müspet çıkan bireylerde, virüsün ortalama 9,3 günde kaybolduğu görüldü.
Padua Üniversitesi Moleküler Tıp Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enrico Lavezzo da, “Belli sayıda semptomatik kişinin testinin müspet çıktığını görüyorsak, birebir sayıda tespit etmesi ve izolasyona alınması daha güç olan asemptomatik taşıyıcı olmasını da bekleyebiliriz” diye konuştu.
ASEMPTOMATİK ŞAHISLARIN BULAŞICILIĞI NE KADAR?
Kamu sıhhati uzmanları, bu durumun semptom göstermeyen şahısların virüsü kaptıktan sonra ne kadar müddet bulaştırıcı olduklarına dair soruları gündeme getirdiğini belirtiyor.
Uzmanlar, bir kişinin virüsü ne kadar mühlet yayabildiğinin anlaşılmasının, virüsün yayılma suratının tespit edilmesi kadar kritik bir bahis olduğunu vurguluyor.
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) de kısa bir mühlet evvel bahisle ilgili bir araştırma yayımladı. Bu araştırmaya nazaran, virüs kapan bir şahısta semptomların başlaması bir ile üç gün ortasında vakit alıyor ve daha sonra virüs yükü düşüş eğilimine giriyor.
Asemptomatik bireylerde bulaşıcılık seviyesi bir ile iki hafta ortasında görünüyor. Hafif semptom gösteren hastalarda ise bu mühlet üç haftanın da üzerine çıkabiliyor.
WHO, “SARS-CoV2 virüsünün bulaşması, direkt, dolaylı ya da enfekte olmuş şahısla yakın temas halinde, tükürük ya da kişinin öksürmesi, hapşırması, konuşması ya da müzik söylemesiyle teneffüs yolundan çıkan parçacıklarla gerçekleşiyor” diyor.
Bilim insanları, bu durumun asemptomatik bulaş konusunu çok daha kıymetli hale getirdiği uyarısı yapıyor.
Cumhuriyet