Siber zorbalık uzun müddettir herkesin gündeminde lakin yapılan son araştırmalara nazaran gençlere ve çocuklara yönelik siber zorbalık yüzde 70 ile rekor seviyede artış gösterdi. Bu nedenle, siber zorbalığın ne olduğunu ve genç bir mağdurun nasıl destekleneceğini bilmenin ebeveynler için hayli kıymetli hale geldiğini belirten Global bir bilişim şirketinin Türkiye Operasyon Yöneticisi Alev Akkoyunlu, siber zorbalık tiplerini sıralayarak neler yapılması gerektiğini anlattı.
Yapılan son araştırmalara nazaran global salgın periyodunda gençlere ve çocuklara yönelik siber zorbalık, yüzde 70 ile rekor seviyede arttı.
Alev Akkoyunlu, okulların açılması ile birlikte bu durumun daha da artacağı ihtarında bulunarak ebeveynlerin ve çocukların neler yapması gerektiğini sıraladı.
SİBER ZORBALIK NEDİR?
Akkoyunlu, siber zorbalığın, dijital teknolojileri kullanarak diğerlerine onları kızgın, üzgün yahut korkmuş hissettirip ziyan vermeye yönelik kasıtlı bir teşebbüs olduğunu söyleyerek, “Sosyal medyada, iletileşme platformlarında, oyun platformlarında yahut cep telefonlarında gerçekleşebilir. Siber zorbalık örnekleri ortasında incitici yorumlar, tehditler, söylentiler, fotoğraflar ve online yayınlanan yahut sirkülasyona sokulan görüntüler yer alır. Siber zorbalık, çocukların ve gençlerin bağlandığı her yerde olabilir” dedi.
SİBER ZORBALIĞIN TIPLERI NELERDİR?
Siber zorbalık, önemli ve uzun müddettir devam eden ve birçok farklı çeşidi olan toplumsal bir sıkıntıdır. Akkoyunlu, siber zorbalık çeşitlerinden kimilerini şu formda sıralıyor:
• Flamming: Toplumsal paylaşım sitelerinde ekseriyetle küfür yahut öbür bir saldırgan lisan ile hakaretler yayınlamak.
• Taciz ve takip: Bir şahsa yahut bir kümeye tekrar tekrar saldırgan ve makus niyetli bildiriler göndermek.
• Aşağılamak: Bir kişi hakkında prestijine yahut arkadaşlıklarına ziyan verecek dedikodu yahut söylentiler göndermek yahut yayınlamak.
• Taklit Etmek: Birinin toplumsal medya ya da e-posta hesabına girerek diğerlerine utanç verici fotoğraf ve bildiriler göndermek ya da paylaşmak.
• Dışlamak: Birini, çevrimiçi bir kümeden kasıtlı olarak dışlamak. Daha sonra kümeden dışlanan kişi hakkında makûs niyetli yorumlar yapmak ve taciz edici telaffuzlarda bulunmak.
• Siber Taciz: Ağır taciz ve tehdit içeren, karşı tarafta dehşet yaratan bâtın takip ve aşağılama.
• Maskelemek: Bir zorbanın, birisini anonim olarak taciz etmek için geçersiz bir kimlik oluşturması. Düzmece bir kimlik oluşturmanın yanı sıra, zorba kurbana makûs niyetli bildiriler göndermek için öbür birinin kimliğine de bürünebilir.
ÇOCUKLARI SİBER ZORBALIĞA UĞRAYAN EBEVEYNLER NE YAPMALI?
Bu üzere durumlarda ne vakit ve nasıl adım atacağını belirlemek, ebeveynler için kolay olmayabileceğini anlatan Akkoyunlu, “Çocuğunuz siber zorbalığa maruz kalıyorsa, onu ciddiye alın ve onunla birlikte çalışarak zorbalığı durdurmak için harekete geçin” diyerek yapılması gerekenleri sıraladı:
1. Çocuğunuzu dinleyin. Çocuğunuza, siber zorbalık kurbanı olduğunda bunun utanılacak bir şey olmadığını hatırlatın.
2. Çocuğunuza itimat verin. Ne olursa olsun onun yanında olacağınızı hissettirin ve yardımcı olmaya çalışın.
3. Çocuğunuzla toplumsal medyada da irtibatta kalın. Çocuğunuzu toplumsal medya hesaplarından takip edin ve arkadaş listenize ekleyin. Facebook ve Instagram üzere toplumsal medya hesaplarından takip ederek arkadaşlarının gösterdiği aksiyonları da izleyebilirsiniz.
4. Zorbalığı durdurmak için birlikte çalışın. Çocuklarınıza karşı gerçekleşen zorbalıkları ve ispatları kaydedin, ekran manzarasını alın, ilgili yerlere raporlayın ve zorbayı engelleyin.
5. Okul yöneticileri ve öteki ebeveynlerle konuşun. Bahisle ilgili öğretmenlerle ve öbür ebeveynlerle konuşun. Sorunun farkında olmalarını ve kaygılarınızı anlamalarını sağlayın.
6. Durumu takip edin. Çocuğunuzla konuşmaya devam edin ve onu ebediyen dinleyin. “Bugün okul nasıldı?” üzere soruların birden fazla vakit “İyiydi” karşılıkları olması olağan. Takibe devam edin, bu duruma karşı homurdansa dahi, olumlu olmaya çalışın ve bunu sürdürün.
7. Zorbalıkla ilgilenen kurumlara danışın. Daha fazla tavsiye için, zorbalıkla uğraş eden kuruluşlarla bağlantı kurmayı deneyin.
8. Ebeveyn denetimi içeren bir güvenlik yazılımı kullanın. Çocuğunuzun çevrimiçi aktivitelerini izleyebileceğiniz ebeveyn denetimi içeren bir güvenlik tahlili edinin.
SİBER ZORBALIK MAĞDURUNUN ARKADAŞLARI NELER YAPMALI?
Çoklukla mağdurun arkadaşları, siber zorbalığa birinci şahit olan bireylerdir. Akkoyunlu’ya nazaran siber zorbalığa maruz kalan birini tanıyanlar için ise yapılması gerekenleri şu biçimde sıraladı:
1. Birine ziyan verebilecek gönderileri, metinleri yahut fotoğrafları paylaşmayın.
2. Mağdur olan arkadaşınızla konuşun ve ona paha verdiğinizi bilmesini sağlayın.
3. Zorbalığa uğrayan arkadaşınıza iyi olup olmadığını ve yardıma muhtaçlığı olup olmadığını sorun.
4. Bir arkadaşınız siber zorbalığa uğradığında, durumu ailesi ile paylaşması gerektiğini söyleyin.
5. Online olarak hesabı raporlayın yahut raporlamanıza yardımcı olabilecek bir yetişkine gösterin.
6. Makûs iletileri geri göndererek zorbalığı devam ettirmeyin.
7. Siber zorbalığa maruz kalan şahsa olumlu şeyler söyleyin.
9. Zorbalığa uğrayan bireye bunu bildirmesini, zorbalık yapan bireyleri engellemesini yahut silmesini önerin.
10. Zorbalık yapılan kümeden yahut sohbetten ayrılın.
Cumhuriyet
