Türkiye’nin en değerli kültür mirası ve turizm merkezlerinden biri olan Bergama’dan Alman mühendis Carl Humann tarafından 1868-78 yılları ortasında yapılan kaçak hafriyatlarda bulunarak hukuk dışı yollarla Berlin’e kaçırılan Zeus Sunağı’nın geri getirilmesi için teşebbüslere yine başlanmış eski Bergama Belediye Lideri Sefa Taşkın’ın teklifiyle mevzu İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’ne taşınmıştı. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, 1930’lu yıllardan bu yana Berlin’deki Pergamon Müzesi’nde sergilenen yapıtın Türkiye’ye iadesi için Büyükşehir Belediye Meclisi’nde tüm partilerin dayanağını alarak çalışma başlatıldığını duyurmuştu.
RESMİ MÜRACAAT YAPILMAMIŞ
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sunağın geri getirilmesiyle ilgili çalışmalarını sorduğumuz Pergamon Müzesi’nin bağlı olduğu Prusya Kültür Mirası Vakfı, Bergama’da 1878’ten itibaren yapılan hafriyat çalışmalarının yasal olduğunu savundu. Vakıftan Cumhuriyet’e yapılan açıklamada, “Tüm bu tarihi kazıların yasal olarak gerçekleştiğini gösteren evraklar hem Alman hem de Türk uzmanlar tarafından iyi bilinmektedir. Bu dokümanlar 2011 ve 2012’de detaylı olarak yayınlanmıştır” denildi. Açıklamada, Bergama Sunağı’nın iadesinin geçmişte tekraren gündeme geldiği fakat bugüne kadar yapıtın iadesi için Türkiye’den resmi bir talep yapılmadığı kaydedildi.
BAKAN SESSİZ KALDI
Almanya Kültür ve Medya Bakanı Monika Grütters ise İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nin başlattığı çalışmalara karşı sessiz kaldı. Ulaştığımız Grütters, mevzuya ait şimdilik bir yorum yapmayacağını söz etti.
TAŞKIN: İADE EDİLMESİNİ BEKLİYORUZ
Alman makamlardan verilen karşılıkları kıymetlendiren eski Bergama Belediye Lideri Sefa Taşkın, “Biz 1991 yılında başladığımız çalışmalarda kamuoyu oluşturmayı amaçladık. Resmi müracaatlar Bakanlık nezdinde yapılır. Sivil toplum olarak Kültür ve Turizm Bakanlığımızın bu türlü bir başvuruyu yapmasını bekliyoruz. Prusya Kültür Mirası Vakfı da bu türlü bir cevap veriyorsa kendilerinden resmi müracaat yapılınca yapıtın iade etmelerini bekliyoruz.” sözünü kullandı. Sefa Taşkın, Türkiye’de siyasi parti farkı gözetmeksizin tüm kurum ve kuruluşların ve sivil toplum örgütlerinin Zeus Sunağı’nın getirilmesiyle ilgili uğraş göstermesi gerektiğini vurgulayarak, “Bergama tıpkı vakitte UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde olan bir kenttir. UNESCO’nun da burada takviyesi alınmalı. 21’nci yüzyılın başlangıcında tarihi yapıtların anavatanına getirilmesiyle ilgili dünyaya örnek olacak bir karar verilmesini sağlamalıyız” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet