Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun, Şubat 2020’de yürütmeyi durdurma kararı vermesine karşın Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) 5 Milyon TL bütçe ayırdı. CHP’li ilçe belediye liderleri ise tarıma, hayvancılığa ziyan vereceğini, yayla kültürünü bitireceğine dikkat çekerek projeye karşı çıkıyorlar.
Samsun Kızılırmak Kuş Cenneti’nden başlayan ‘Yeşil Yol’, Ordu, Giresun, Gümüşhane, Bayburt,, Tokat, Trabzon, Rize ve Artvin vilayetlerini kapsıyor. 2 bin 700 kilometrelik bu proje ile yaylaları ‘asfalt ve beton’ yollarla birleştirme hedefleniyor.
Karadeniz’de halkın yansısı yalnızca Yeşil Yol’a değil. Bölgede bulunan dereler üzerine çok sayıda hidroelektrik santralleri (HES) insanların ve canlıların da tıpkı vakitte ömrünü tehdit ediyor. Karadeniz halkı, birçok kere HES’ler yüzünden derelerinin kuruduğunu, balıkların yaşayacak su bulumadığını lisana getirmişlerdi.
Danıştay İdari Dava Daireleri Heyeti, yapılan yolların yaylaların varlığını yok edeceğini ve yol boyunca yeni yapılaşmaların olacağını belirterek projeye ‘durdurma’ kararı vermesine karşın DOKA, 5 Milyon TL bütçe ayırdı. Projenin kapsadığı vilayetlerdeki CHP’li belediye liderleri ise durdurma kararına karşın bütçe ayrılmasına ait yansılarını ANKA’ya anlattılar.
“KARADENİZ’İN KÜLTÜRÜNÜ YOK ETMEYE ADAY BİR PROJE”
Projenin başlangıç kenti Samsun Atakum Belediye Lideri Cemil Deveci, duruşma kararlarına karşın projenin devam ettiğini belirtti. Deveci, Karadeniz’deki kentlerin yaylalarını ve Karadeniz kültürünü yok etmeye aday bir proje olduğuna dikkat çekerek, “Karadeniz’in kültürünü, tabiatını, yaylalarını yapılaşmaya açacak, tarım alanlarını yok edecek, oradaki ekosistemi ortadan kaldıracak bir proje. Bu proje, Karadeniz’in hoşluğunu, Karadeniz’in kültürünü, Karadeniz’in tarımını ve hayvancılığını, bilhassa arıcılığını ortadan kaldıracak olan bir proje. Bu projenin uygulanmaması, yargı kararlarına uyulması ve ortadan kaldırılması gerekiyor. Ben bir Karadenizli olarak, Karadeniz’in incisi, en hoş belediyesinin lideri olarak, Karadeniz’in temsilcisi olarak Türkiye’yi yönetenlerden bu projeden vazgeçmelerini talep ediyorum” diye konuştu.
“DENİZDEN, DAĞLARIMIZDAN, YAYLALARIMIZDAN KOPUŞ MANASINA GELİYOR”
Yeşil Yol Projesi’ni ‘açık cezaevi’ olarak nitelendiren Rize Fındıklı Belediye Lideri Ercüment Şahin Çervatoğlu, Sarp Hudut Kapısı’ndan başlayan ve Sakarya’ya kadar uzanan 1453 kilometrelik Karadeniz Kıyı Yolu’nu hatırlatarak, “Daha evvel kıyı yolu ile denizle bizlerin ortasına duvar örenler artık yaylalarımızla duvar örüyorlar. Yaylacılık bir kültürdür, hayat şeklidir. Yayla, aslında insanların geçim ve hayata bağlanma yeridir. Yeşil Yol ile denizden, dağlarımızdan, yaylalarımızdan kopuş manasına gelecektir” dedi.
Karadeniz halkının, Karadeniz Kıyı Yolu ile yapılmak istenen Yeşil Yol Projesi ile iki açık cezaevi duvarı ortasında hapsedilmek istendiğini ve hayattan koparılacağını vurgulayan Lider Çervatoğlu, şöyle devam etti:
“Yaylacılık, doğal olarak ömrümüzün uzaması demek. Yeşil Yol ile birlikte ömrümüzü kısaltan bir hayata bizi mahkum edilmesi demek. Yeşil Yol deyince aslında yüreğimizde bir sancı olması lazım. Atalarımızın, bizlerin köylerden yaylalara göçerken yaşadığımız o şenlikli havaların yok olması demek. Yeşil Yol talan, Karadeniz’in bitmesi demek. Yeşil Yol’a dur de. Istikrarımızı bozmayın, tabiatımıza ve hayat alanlarımıza dokunmayın.”
“BETONU ZENGİNLİK OLARAK GÖREN ANLAYIŞA KARŞIYIZ”
Danıştay kararına karşın bütçe ayrılmasına ve çalışmaların devam ettirilmesine yönelik ‘dayatan bir anlayışı’ kabul etmediklerine dikkat çeken Ordu Gülyalı Belediye Lideri Ulaş Zirve, “Yapılan bütün çalışmalarda her kesitin görüşünün alınmasını çok değerli, pahalı buluyoruz. İnsanlarımız yaylaya dinlenmeye, yeşille, tabiatla baş başa kalmak için gidiyorlar. Yeşil ile tabiatın ortasında beton yığınlarının olmamasına daima birlikte ihtimam göstermemiz gerektiğini düşünüyorum. Yeşil Yol çalışmaları yine gözden geçirilmeli, toplumum hassasiyetleri göz önüne alınarak yine kıymetlendirme yapılmalıdır. Yolun her türlüsünün yanındayız fakat betona ve betonu zenginlik olarak gören anlayışa karşıyız” diye konuştu.
“YAYLALARIMIZ KAPALI HAZİNELERLE DOLU”
Danıştay’ın Yeşil Yol Projesi’ne yönelik aldığı kararın geçikmiş de olsa yanlışsız bir karar olduğunu söyleyen Artvin Borçka Belediye Lideri Ercan Orhan, “Bu kararla bir arada yaylalarımızın kültürel ve doğal yapısı daha çok korunacaktır. Yaylalarımızı ziyaret eden vatandaşlarımızı daha hoş bir biçimde ağırlayacağız. Yaylalarımız asfalttan, betondan kurtulmuş olacak ve insanların her geçen gün aramış olduğu doğal hoşlukları korumuş olacağız. Yaylalarımız bilinmeyen hazinelerle dolu. Şayet bu karar uygulanırsa vatandaşlarımızın da o bölgedeki o hoşlukları görmeleri iyi olacaktır” dedi.
Ayrılan 5 Milyon TL’lik bütçeye ait Lider Orhan, “Bu bütçeyi köylülerimiz, hayvancılık yapan beşerler için harcaması da köyün ve vatandaşın ekonomik manada gelişimi açısından kıymetli olacaktır. Biz belediye olarak bu hususta her türlü takviyesi vermeye hazırız” davetinde bulundu.
“DANIŞTAY KARARININ UYGULANMASINI İSTİYORUZ”
Projenin, yaylaların niteliğini bozacağı vurgulayan ve Danıştay’ın kararıyla durdurulduğunu hatırlatan Artvin Hopa Belediye Lideri Taner Ekmekçi, “Kararı yok sayarak, yasaya karşıt olarak yapılan çalışmalar hemen son bulmalı ve yargı kararı uygulanmalıdır. Doğal istikrarın bozulmasının faturasını çok önemli kayıplarla ödemekteyiz. Bu sebeplerden ötürü deremize, ormanımıza, yaylamıza, ömür alanlarımıza sahip çıkıyoruz ve Danıştay kararının uygulanmasını istiyoruz” diye konuştu.
Cumhuriyet