Gazi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Ana Bilim Kolu uzmanlarından Prof. Dr. Hikmet Selçuk Gedik, Covid-19’a yol açan koronavirüsün kalp dokusuna verdiği ziyan ile ilgili bilimsel çalışmaları, kıymetlendirdi. Son periyotta virüsün kalbe tesirinin akciğere tesiri kadar ön planda olduğunu gösteren bilimsel yayınların çıktığına işaret eden Gedik, “Amerikan Kalp Enstitüsü bilhassa son devirde yapılan çalışmalar ile ilgili bir sınıflama oluşturmuş. Bu sınıflamada Covid kliniği 3 ana faza, evreye ayrılmış. Bunlardan birincisi, birinci 5 günde gördüğümüz virüsün bedene girmesiyle başlayan evre. Burada virüsün bedene karşı bir davranışı ve saldırısı var. Bilhassa akciğer, böbrekler, kalp burada en fazla etkilenen organlar olarak ortaya çıkıyor” diye konuştu.
VİRÜSÜ YOK ETMEK İÇİN SAVAŞAN BEDEN BU SÜREÇTE KENDİ KENDİNE DE ZIYAN VERİYOR
Prof. Dr. Gedik, 10 gün kadar süren ikinci fazda ise akciğer bulgularının daha ön planda olduğunu, virüsün akciğerde bilhassa tomografide buzlu cam görünümü biçiminde gözlenen tutuluma yol açtığını ve virüsün bedendeki tahribatının arttığını anlattı. 10 günden sonra ortaya çıkan üçüncü fazda hastaların genelde iyileştiğine; ancak ağır seyreden yahut ölümcül ağır bakım tablolarının birçoklarının da bu periyotta ortaya çıktığına değinen Gedik, hücrelerdeki virüsü yok etmek için savaşan bedenin bu süreçte kendi kendine de ziyan verdiğini söyledi.
‘KALPTE ÇOK ÖNEMLI TESIRLERINI GÖRÜYORSUNUZ’
Covid-19 salgının ortaya çıktığı Çin’in Vuhan kentinde yapılan birinci bilimsel çalışmalara değinen Prof. Dr. Gedik, “Kalp tutulumu olduğunda neler oluyor, diye araştırılmış ve görülen sonuç bu hastalarda çarpıntı ve göğüste sıkışma hissi ön planda yani öksürük ve ateşle birlikte bu semptomlarınız varsa geri planda bir kalp tutulumu olabilir. Aslında biz grip virüsünde de bunu görmüyor muyduk? Evet, grip virüsünde yahut öbür virüslerde de daha evvel kalp tutulumu olan hastalar vardı. Bilhassa bizim kalp yetmezliğine hatta kalp nakline gerçek gidip de düzelen birçok hastamız da vardı” dedi.
‘BÜYÜK ORANDA KALBİ TUTUYOR’
Koronavirüs hastalarındaki kalp tutulumunun grip virüsündeki tutulumlardan çok büyük farkı olmadığı görüşünü lisana getiren Gedik, “Son günlerde gerek İtalya Lombardiya bölgesi gerek Çin ve gerek Amerikan bilgileri çıktıkça şunu görüyoruz; aslında bu virüs çok büyük oranda kalbi tutuyor; ancak her hastada kalp yetmezliğine yol açmıyor. Baktığınızda bilhassa bu virüsün hareket alanında hala teori, net ortaya konmuş bir şey değil” bilgisini paylaştı.
‘YÜZDE 40’LARA VARAN ORANLARDA KALP TUTULUMU’
Lombardiya’daki araştırmada, kalp durmalarıyla birdenbire vefatlar konusunda geri dönük tahlil yapıldığını belirten Prof. Dr. Gedik, “2019’un tıpkı devri 2020 ile kıyaslanmış, tıpkı periyotta ani kardiyak, kalp durmalarının yüzde 58 oranında daha fazla olduğunu gözlemlemişler. Sanki korona kaynaklı mı, diye bakmışlar. Bu fazlalığın da 4’te 3’ünde koronavirüs tespit edilmiş. O halde kalp ile ilgili bir tutulum yapıyor mu? Yapıyor. Berbat sonuçlar olabiliyor mu? Olabiliyor” dedi.
‘GEÇİREN HASTALARIN HEPSİ KALP TUTULUMU OLACAK MI?’
Koronavirüsün SARS ailesinden virüs olduğunu ve SARS hastalığı geçirenlerden kronik kalp yetmezliği hastalarının çıktığını hatırlatan Gedik, “Geçiren hastaların hepsi kalp tutulumu olacak mı? Hayır; ancak kimi yayınlarda tutulum yüzde 19’larda kimi yayınlarda yüzde 40’lara varan oranda, diyor. Aslında klinik yansıma olmadığı sürece hastada bir kalp yetmezliği yahut ölümcül aritmiler yapmadığı sürece aslında bunun çok da kıymeti yok” diye konuştu.
‘KARDİYAK TUTULUM’ UYARISI
Prof. Dr. Gedik, göğüs ağrısı, çarpıntı üzere belirtileri olan koronavirüs hastalarına ve tabiplere şu ihtarlarda bulundu:
“Özellikle çarpıntınız, göğüs ağrınız ve göğüste sıkışma hissiniz varsa bu bir koronadaki kalp tutulumu olabilir. Beraberinde ateş, öksürük semptomları da varsa bunu lütfen doktorunuza hatırlatın. Tabip arkadaşlarım açısından da bu türlü gelen bir hastada korona tedavisine başlarken kardiyak tutulum açısından da takibi lütfen aklınızda bulunsun. Biliyorum yükünüz çok ağır, daima bu hastalarla uğraşıyorsunuz, ağır bir yük altında tahminen hani gözden kaçan her bir durum bir canın kaybı. Daha evvelki hastalarda gribal enfeksiyonlarda, virüs enfeksiyonlarında kalp tutulumunda ne tedavi yaptıysak lütfen burada da o tedaviyi bir güncelleyelim, hatırlayalım. Hastayı kardiyak taraftan de korona tedavisine ilaveten bir rehabilitasyon sürecine alalım. Medikal takibe ve devamında kronik süreçteki takibe alalım.”
Cumhuriyet