Oxford University / John Cairns
Oxford Üniversitesi ve AstraZeneca’nın birlikte geliştirdiği koronavirüs aşısının son kademedeki klinik testleri, bir deneğin aşıya olumsuz yansılar vermesi üzerine askıya alındı. Pekala bu durum ne kadar olağandışı ve beklenen Covid-19 aşısı için manası ne?
Son kademedeki klinik testlerin durdurulması kaygı verici görülse de, ilaç şirketi AstraZeneca bunu “rutin” bir duraksama olarak tanımlıyor ve denekte görülen “açıklanamayan hastalığın” aşının karşıt reaksiyona yol açmasından kaynaklanmış olabileceğini kaydediyor.
Bir aşının test basamağının durdurulması ne kadar sık görülebiliyor ve aşının geleceği için tüm bunlar ne manaya geliyor?
TESTLERİN DURDURULMASI HAKKINDA NELER BİLİYORUZ?
Getty ImagesAstraZeneca ve Oxford iştirakiyle geliştirilen aşının testlerine yaklaşık 30 bin denek katılıyor.AstraZeneca ve Oxford Üniversitesi işbirliğiyle geliştirilen aşı, dünyadaki koronavirüs aşı yarışında başı çeken adaylar ortasında.
Münasebetiyle yaşanabilecek rastgele bir gecikme, hayal kırıklığına neden olabiliyor.
Mevzuyla ilgili haber birinci olarak, ilaç dalıyla ilgili haberler yapan Stat News web sitesi tarafından duyuruldu. Haberde, aşıya olumsuz reaksiyon veren deneğin birkaç gün içerisinde iyileşmesinin beklendiği aktarıldı.
AstraZeneca, yaşanan durumun ardındaki nedenlerin araştırılmaya başlandığını duyurdu.
BBC’nin Sıhhat Editörü Fergus Walsh, bu sürecin “günler” alabileceğini aktardı.
AŞI DENEMESİNİN DURDURULMASI NE SIKLIKTA YAŞANIYOR?
EPAAşı denemeleri, deneklerden birisinde ortaya çıkan bir rahatsızlıkla askıya alınabiliyor.BBC Editörü Walsh, bu durumun birinci sefer yaşanmadığının altını çiziyor:
“Aşının test edildiği deneklerden biri hastaneye başvurursa ve hastalığının bariz bir nedeni tespit edilemezse, denemeler askıya alınıyor.”
Oxford Üniversitesi’nden bir sözcü, “Böylesine büyük testlerde, tesadüfen birtakım hastalık olayları ortaya çıkabilir lakin bunların dikkatli bir halde bağımsız ünitelerce denetim edilmesi gerekir” dedi.
Walsh, Oxford’un geliştirdiği aşının test çalışmalarının ikinci kere askıya alındığını da ekliyor.
ABD’deki koronavirüs aşı çalışmalarının başındaki Dr. Moncef Slaoui, bir eksper heyetinin geniş kapsamlı bir inceleme yaptığını, bunun zıt tepkilerde olağan bir süreç olduğunu belirtiyor.
COVİD-19 AŞISI INANÇLI OLACAK MI?
ReutersABD Lideri Donald Trump, 3 Kasım’daki seçimlerden evvel aşının hazır olmasını istiyor.Aşı testlerinin durdurulmasına ait haberler yayıldığı anda hem AstraZeneca hem de Oxford Üniversitesi, deverana sokulacak rastgele bir aşı adayının inançlı olacağını temin eden açıklamalar yaptılar.
Salı günü, AstraZeneca’nın da ortalarında olduğu dokuz büyük ilaç şirketi, aşı geliştirme çalışmalarında güvenliğin “en yüksek öncelik” olduğunu ortaya koyan tarihi bir muahedeye imza attılar.
Johnson & Johnson, BioNTech, GlaxoSmithKline, Pfizer, Merk, Moderna, Sanofi ve Novavax üzere ilaç devlerinin bulunduğu şirket topluluğu, aşı çalışmalarında “bilimle dengeli olmak” konusunda teminat verdiler.
Şirketler,
- Klinik testlerin icra edilmesinde ve imalat sürecinde, yüksek bilimsel ve etik standartlara bağlı kalmaya devam etmeye,
- Global erişime uygun seçenekler de dahil olmak üzere kâfi tedariği ve bir dizi aşı seçeneğini sağlamaya kelam verdi.
COVİD-19 AŞISINA NE KADAR YAKINIZ?
EPARusya bir koronavirüs aşı adayını onaylayan birinci ülke oldu.Dünya Sıhhat Örgütü (WHO), dünya genelinde 180 aşı adayının test etabında olduğunu fakat şimdi hiçbirinin klinik testleri tamamlamadığını belirtiyor.
Aşıların inançlı halde test edilmesinin uzun sürmesi nedeniyle, WHO bu yılın sonuna kadar bir aşı adayının kriterlerin tamamını karşılayarak onaylanmasını beklemiyor.
AstraZeneca ve Oxfort Üniversitesi iştirakiyle geliştirilen aşı, 1. ve 2. Faz testleri tamamladığı için önde gelen aşı adayları ortasında.
Kısa bir mühlet evvel testlerin üçüncü kademesine geçildi. Bu çalışmalara, ABD, İngiltere, Brezilya ve Güney Afrika’da yaklaşık 30 bin denek katılıyor.
Üçüncü faz denemeler, birtakım aşı çalışmalarında birkaç yıl sürebiliyor.
ABD Lideri Donald Trump, 3 Kasım’daki başkanlık seçimleri öncesinde ülkesindeki bir aşı adayının onaylanması beklentisinde olsa da, aşı yarışında siyasi emellerin güvenliğin önüne geçmesi tasa yaratıyor.
Bilim insanları, Rusya’nın geliştirerek onay verdiği aşı adayıyla ilgili de kuşkularını ortaya koyuyor. Kimi uzmanlar Rusya’nın kestirme yollara başvurması ve süreci süratlice yürüterek insanları riske atmasından kaygı ediyor.
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) de Rusya’dan “güvenli ve tesirli bir aşı” üretmek için yerleşik kurallara uymasını talep etti.
Cumhuriyet
