Ankara’nın Polatlı ilçesinde tesirli olmasının akabinde gündeme gelen toz fırtınasının hafta boyunca bilhassa Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde oluşması bekleniyor.
Dicle Üniversitesi Biyoloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Kılıç, toz fırtınasının beşerler üzerindeki olumsuz tesirinin yanı sıra tabiata da olumsuz tesirleri olduğunu söyledi. Son devirlerde toz fırtınalarında bir artış yaşandığına da dikkat çeken Kılıç, alınacak önlemlerle bunların sayısının ve şiddetinin azaltılabileceğini tabir etti.
Bilhassa tarlaların boş kalmaması gerektiğini kaydeden Kılıç, hem toprağı tuttuğu için anızın yakılmamasını hem de ağaçlandırma ile toz fırtınasının sayısında ve şiddetinde önemli düşüşler olacağını aktardı.
‘ÜZERİNDE ÖRTÜ OLAN BİTKİ FOTOSENTEZ YAPAMAZ’
Bitkinin üzerinde örtü olduğu vakit fotosentez yapamadığını vurgulayan Kılıç, “Bitkileri de beşerler ve hayvanlar üzere bir canlı olarak pahalandırılacak olursak bu fırtınalar bitkilerin fotosentez yapma imkanını azaltır. Hem mekanik olarak bitkileri etkiliyor hem de fizyolojik olarak etkiliyor. Yani bitki üzerine toz bindiği vakit bu mekanik tesirdir. Tıpkı vakitte bitkinin dokuları ortasına girerek onun fotosentez yapması imkanını elden kaçırmasına neden oluyor” dedi.
‘SUYUN KALİTESİNDE ÖNEMLI DÜŞÜŞ OLUR’
Suda plankton denilen canlıların bilhassa fotosentez yeteneği olan tek hücreli sucul organizmaların sayısında fevkalâde artışa neden olma durumu olarak tanım ettiği alg patlamalarının toz fırtınası ile birlikte artacağını ve bu durumun su içerisindeki canlıları olumsuz etkileyeceğini belirten Kılıç, şunları söyledi:
‘SUYU İÇMESİNLER’
Dicle Irmağı’nın birçok yerde hem içme suyu olarak hem de ziraî sulamada kullanıldığını anımsatan Kılıç, alg patlamasının suyun kalitesinde düşüş oluşturduğunu söyledi.
Kılıç, “Dolayısıyla pak olmayan bu su, alg patlamasından ötürü kullanılma imkanına sahip değildir. Muhakkak içmesinler. Zira içinde sadece planktonlar yok. Ziyanlı başka organizmalarda da artış olur. Hasebiyle suyun kalitesi düştüğü için kullanılmaması bilhassa önerilir. Toz fırtınasından sonra da göl ve ırmaklarda alglerde artış bekliyoruz. Toz fırtınalarının önüne geçmek istiyorsak anızı yakmaktan uzak durmalıyız. Bu halde Anadolu’da toprak daha da zenginleşecektir. Tıpkı vakitte bu otların sayesinde çok sayıda böcek barınıyor. Böcek olduğu vakit kuşlarda artış oluyor. Kuşlarda artış olduğu vakit öbür cinslerde de artış oluyor. Münasebetiyle bitkileri koruduğumuz vakit biyoçeşitlilikte önemli artış meydana geliyor” diye konuştu.
ALG PATLAMASI NEDİR?
‘Alg patlaması’ olarak bilinen ‘kızıl akın’ sucul ekosistemlerde bir yahut birkaç alg çeşidinin, besin hususlarının ortamdaki yoğunluklarının artmasına bağlı olarak popülasyonlarının artması, bununla birlikte sudaki oksijen düzeyinin azalması nedeniyle ölerek su yüzeyini kırmızı yahut kahverengi bir görünüme sokmasına neden oluyor. Alg patlamasının yöresel ve mevsimsel olduğu ve çoklukla az derin kıyı sularında, iç deniz, körfezler, göller ve ırmak ağzına yakın yerlerde ağır görülüyor.
Cumhuriyet