GETTY IMAGES
Partnerinizle yaşadığınız sıkıntıları arkadaşlarınıza anlattığınızda bunları başa takmanın yersiz olduğunu mu söylüyorlar? Ya da bir arkadaşınız sizin hiç uygun bulmadığınız biriyle yeni bir bağlantıya başlamış ve bu bağlantı vakitle giderek gelişiyor mu?
Psikologlar, münasebetlere başlamamızı ve sürdürmemizi etkileyen iki skaladan kelam ediyor.
Bunlardan biri, birinci izlenim ve ahenk belirtilerine ne kadar değer verdiğimizi, başkası ise bağlantılarda problemleri aşma istikametinde ne kadar gayret gösterdiğimizi ölçüyor.
Bunlara örtülü ilgi teorileri ismi veriliyor (çünkü bu bahisleri pek konuşmayız). Gerçek aşka inandığımızı düşünürüz, lakin diğerleriyle bu mevzuyu açıktan pek tartışmaz yahut yeni bir münasebete bunun farkında olarak başlamayız.
Münasebetimizde problemleri partnerimizle konuşmaktan kaçınıyor muyuz? Olmadığı halde bir yerde kusur mı arıyoruz? Alakamızı ‘hayalet’ üzere sıyrılıp uzaklaşarak mı sona erdiriyoruz? Bu iki skalayı kullanarak bu soruların karşılıklarını bulabiliriz. Bu örtülü tavırlardaki farklılıklar ayrıyeten oburlarının aşk omurlarındaki tercihlerinin nedenlerini anlamamızı da sağlayabilir.
Bu skalalarda kendi pozisyonunuzu anlamak için aşağıdaki iki anketi yapabilirsiniz.
GETTY IMAGES
Birinci görüşte aşka mı inanıyorsunuz yoksa aşkın vakitle gelişeceğine mi?
‘Ruh İkizi’ skalası
Aşağıdaki 10 ifadeyi 1 ile 7 ortasında puan vererek değerlendirin (1 hiç katılmıyorum, 7 ise büsbütün katılıyorum ölçüsünü söz ediyor)
1.Romantik bir münasebetin başarısı temel olarak iki kişinin birbiri için “doğru” insan olup olmamasına bağlıdır.
2.Henüz karşılaşmadığım fakat benim için harika (veya harikaya yakın) bir insan vardır.
3.Evliliklerde birçok insan, eşiyle derin bir yakın bağlantı keşfeder (inşa eder fikrine zıt olarak).
4.Evlendikten sonra eşimle tutkulu bir aşk yaşamamız benim için çok değerli.
5.Tutkulu bir aşk yaşamadığım beşerle evlenemem.
6.”Doğru insan” diye bir şey yoktur.
7.Eşim olacak insanın tanıştığım en harika insan olması lazım.
8.Mükemmel ahenk beklentisiyle eş arayan beşerler boşa vakit harcıyor.
9.Birçok evliliğin başarısız olmasının nedeni iki insanın birbiri için uygun olmamasından kaynaklanıyor.
10.İnsanlar ortasındaki yakınlık hissi evvelce oluşmuştur.
Artık puanlamaya gelelim: Evvel 1,2, 3, 4, 5, 7, 9 ve 10. sözler için verdiğiniz (1’den 7’ye kadar) puanları toplayın. 6 ve 8. sözlere verdiğiniz karşılıkların her birini 8 sayısından çıkarın ve elde ettiğiniz yeni sayıları o soruların cevabı olarak alın. Örneğin, 6 yahut 8. sorudan birine “6” cevabını vermişseniz bunu 8 sayısından çıkarınca 2 kalır. İşte bu sayısı başka soruların toplamına ekleyin. Her iki soru için tıpkı süreci yaptıktan sonra elde ettiğiniz toplamı, ortalamayı bulmak için 10’a bölün (10 soru olduğu için). Bu biçimde ortalama skorunuzu bulmuş olursunuz.
GETTY IMAGES
Münasebetlerde sorun çıktığında ‘yürütme’ yaklaşımını benimseyenler bu problemlerle daha kolay baş edebiliyor.
‘Yürütme’ skalası
Aşağıdaki 9 tabire 1 ile 7 ortasında puan verin (1 hiç katılmıyorum, 7 ise büsbütün katılıyorum ölçüsünü tabir ediyor)
1.Romantik bir bağın başarısı insanların o ilişkiyi yürütmek için verdiği uğraşa bağlıdır.
2.Evlilikte gayret ahenkten daha kıymetlidir.
3.İlişkide aşk gelişir (aşk bulunur fikrine karşı)
4.İnsanlar uğraş gösterirse birçok evlilik yürür.
5.Birçok beşerle memnun bir evlilik yürütebilirim, kâfi ki makul olsunlar.
6.Birçok evliliğin başarısız olmasının nedeni bireylerin gayret göstermemesinden kaynaklanır.
7.Bir insanı ne kadar iyi tanıdığınız onları tanıma müddetiyle ilgilidir.
8.Rastgele bir beşerle evlensem de bu beni tatmin eder.
9.Partnerinizi lakin vakitle tanıyabilirsiniz.
Bu anketin sonucunu bulmak için verdiğiniz puanları toplayıp 9’a bölün.
GETTY IMAGES
‘Ruh ikizi’ anlayışına sahip olanlar partnerlerinin ‘doğru insan’ olmadığını anladıklarında onlara ‘hayalet’ üzere davranmayı seçebilir.
Örtülü ilgi teorileri
Bu anketin soruları ABD’nin Illinois eyaletindeki Aurora Üniversitesi’nden Renae Franiuk’un kullandığı Ilgi Teorileri Anketi’nden alınmıştır. Franiuk bu anketi, zımni teoriler ve ilgide tatmin ve uzun ömür bahisli araştırmasında kullanmış.
Anket sonucunuz “ruh ikizi” inancınızın yüksek olduğunu gösterdi ve bu sizi şaşırttıysa bu bahiste yalnız değilsiniz, diyor Franiuk. “İnsanlar çoklukla ‘yürütme’ anlayışına daha yakın olduğunu sanır, fakat ‘ruh ikizi’ anlayışının daha fazla benimsendiğini görürüz. Beşerler ‘ruh ikizi’ yaklaşımına bilimsel olmadığı için başta soğuk bakarlar. Ona diğer bir isim verip bu romantik inançları daha fazla benimsemelerini sağlayabiliriz. Batı kültürü insanları bu inançlara yönelttiği için bu fikirlere inanma isteği çok da şaşırtan değil.”
Her iki anketin sonucunu buldunuz. Pekala artık neye dikkat etmek lazım? Münasebetler kuvvetli bir periyoda girdiğinde ‘yürütme’ anketinde yüksek puan almış beşerler o ilişkiyi düzeltme istikametinde uğraş gösterip sonuç aldığında tatmin olur. Çiftler ilişkiyi yürütme tarafında ne kadar fazla gayret gösterirse o alakaya o kadar adanmış hissederler, karşılarına çıkan zorlukları aşmaya çalışırlar.
Bu nedenle alakanın vakitle gelişeceği inancını taşıyanlar, taraflar ortasındaki ahenk açısından büyük farkları göz arkası ederler. Ahengin vakit içinde gelişeceğine ve bunun için efor harcamak gerektiğine inanırlar.
Cumhuriyet