Yanlış: Kabuklarını soymak
Doğrusu: Birçok vitamin ile mineral, zerzevat ve meyvelerin bilhassa dış yapraklarında, kabuklarında yahut kabuklarının çabucak altındaki iç kısımlarında bulunuyor. Bunlar, vitamin ve mineralin yanı sıra lif almamıza da katkı sağlıyorlar. Bu nedenle zerzevat ve meyvelerin yenilebilen kabuklarını soymayın. Şayet soymanız gerekiyorsa mümkün olduğunca ince soymaya itina gösterin. Lakin dikkat! Meyve ve zerzevatları bol suyla yıkayın ve zerzevat fırçalarıyla fırçalayın ki üzerinde zirai ilaç kalıntısı kalmasın.
Yanlış: Suda uzun müddet bekletmek
Doğrusu: Bilhassa çilek, dut, ıspanak ve dereotu üzere ince zarlı zerzevat ve meyveleri suda uzun mühlet bekletmeyin. Zira kimi vitaminler suda çözünürler, bunun sonucunda da besin bedelleri azalabilir. Bu cins ince zarlı zerzevat ve meyveleri suda çok bekletmeden, akan suyun altında yıkayın.
Yanlış: Yeşil yapraklı zerzevatları suyla pişirmek
Doğrusu: Zerzevat yemeğine ne kadar su konursa vitamin kaybı da o kadar fazla oluyor. Zati ıspanak ve pazı üzere yeşil yapraklı sebzelerin su oranları çok yüksek. Münasebetiyle yeşil yapraklı zerzevatları, suyu koruyabilen derecelerde, hiç su ek etmeden pişirmeye ihtimam gösterin.
Yanlış: Uzun müddet pişirmek
Doğrusu: “B vitaminleri ve C vitamini üzere birtakım vitaminler ısıyla kolay kolay kayba uğruyorlar” diyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Sıla Bilgili Tokgöz kelamlarına şöyle devam ediyor: “Dolayısıyla zerzevatları mümkün olduğunca kısa müddette ve diriliği korunacak biçimde pişirmeye dikkat edin. Tencerenin kapağı kapalı olarak pişirdiğinizde ise buhar kaybolmayacak ve pişme mühleti kısalacaktır. Bu sayede vitamin kaybı daha az olacaktır”
Yanlış: Haşlama suyunu dökmek
Doğrusu: Beslenme ve Diyet Uzmanı Sıla Bilgili Tokgöz sebzelerin haşlama suyunu mutlaka dökmemeniz gerektiğini belirterek, “Sebze suyu dökülürse, C vitamini, B2, folik asit üzere suda eriyen vitaminlerin büyük bir kısmı suya geçtikleri için besin kıymeti kaybı çok fazla oluyor. Dilerseniz sebzelerin pişme suyunu çorbalara, yemeklere ve soslara da ekleyebilirsiniz” diyor.
Yanlış: Yumurtayı uzun müddet haşlamak
Doğrusu: Biyoyararlılığı en yüksek besinlerden olan yumurtayı, sarısının etrafında yeşil renkte demir sülfür halkası oluşacak kadar uzun mühlet haşlamayın. Bu demir sülfür halkası oluşumu yumurtadaki demirden faydalanmayı engelliyor. Fakat yumurtayı biotin vitamininin iyi emilmesi ve besin güvenliği için çiğ de tüketmeyin. Ülkü olarak 4-7 dakika haşlamanız kâfi olacaktır.
Yanlış: Çok ince doğramak
Doğrusu: Besin kaybının temel sebebi oksijen, ışık ve ısıdır. Meyve ve sebzelerin iç kısımları oksijen ile ışıktan korunurken, kesildiklerinde bunlara maruz kalıyorlar. “Dolayısıyla ne kadar çok ince doğrarsanız vitamin ve mineral içerikleri de o kadar çok azalır” ihtarında bulunan Beslenme ve Diyet Uzmanı Sıla Bilgili Tokgöz, şu teklifte bulunuyor: “Sebzeleri büyük modüller halinde ve ezmeden doğrayın ki besin kaybınız az olsun. Ayrıyeten kesilmiş meyve ve zerzevatları taze olarak tüketerek ya da serin ve kapalı bir kapta koruma ederek kaybı en aza indirebilirsiniz”
Yanlış: Meyve ve zerzevat suyunu bekletmek
Doğrusu: Zerzevat ve meyvelerin sularını sıktıktan çabucak sonra tüketin, depolamayın. Suyu sıkılan zerzevat ile meyvelerin ışık ve oksijenle temasları artacağı için vitamin içerikleri kayba uğruyor ve posa içerikleri de azalıyor. Bu nedenle meyvenin kendisini bütün olarak tüketmek en besleyici yoldur.
Yanlış: Kuru baklagilleri süt kümesiyle tüketmek
Doğrusu: Mercimek, nohut ve kuru fasulye üzere kuru baklagilleri süt eserleriyle tükettiğinizde demir emiliminde azalma olabiliyor. Yeterli bir non-hem demir (bitkisel kaynaklı demir)kaynağı olan kuru baklagilleri yeşillik, biber ve limon üzere C vitamini kaynaklarıyla tüketmek demir emilimini arttırıyor ve bu mineralden azamî yarar sağlanmasına yardım ediyor.
Yanlış: Zerzevatları kapalı torbada saklamak
Doğrusu: Sebzelerin nefes almaya gereksinimleri var. Bu yüzden zerzevat koyduğunuz plastik torbalarda delikler açmanız ya da zerzevatları file torbalarda saklamanız en doğrusu. Ayrıyeten hepsini dar bir alanda sıkışık bir biçimde saklamanız da sebzelerin süratle bozulmasına yol açacaktır.
Cumhuriyet
