ABD’de 3 Kasım’daki seçimler öncesi lider adayları Lider Donald Trump ve eski Lider Yardımcısı Joe Biden birinci defa canlı yayında karşı karşıya gelecek. Tartışma TSİ 04.00’te başlayacak ve yaklaşık 1,5 saat sürmesi planlanıyor.
Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump ve Demokrat Parti’nin adayı Joe Biden ortasında undan sonra iki tane daha canlı tartışma programı yapılacak.
Adaylar, programa konut sahipliği yapan gazeteci ya da gazetecilerin soracağı soruları yanıtlayacak.
Seçim yarışının son periyotlarına girilirken yapılan bu canlı tartışmalar, evvelce hazırlanmış konuşma metinleri olmadığından adayların performansını ortaya koyması ve seçmenin kararını etkileme potansiyelinden ötürü değer taşıyor.
Bu canlı tartışmayı takip etme rehberi hazırladık.
Trump ve Biden ne vakit ve nerede karşı karşıya geliyor?
İki adayı karşı karşıya getiren canlı tartışmalar:
- 29 Eylül’de Ohio eyaletinin Cleveland kentinde
- 15 Ekim’de Florida eyaletinin Miami kentinde
- 22 Ekim’de Tennessee eyaletinin Nashville kentinde yapılacak.
Ayrıyeten Lider yardımcısı adayları için öngörülen bir canlı tartışma var. Trump’ın adayı Lider Yardımcısı Mike Pence ile Biden’ın adayı California Senatörü Kamala Harris 7 Ekim’de Utah’ın Salt Lake City kentinde karşı karşıya gelecek.
Tüm bu canlı tartışmaların tamamının TSİ 04.00’te başlaması ve reklam ortası verilmeden yaklaşık 1,5 saat sürmesi planlanıyor.
Birinci tartışmanın formatı nasıl olacak?
Biden ile Trump ortasında sabaha karşı yapılacak olan birinci tartışma her biri 15’er dakikadan altı kısımda yapılacak. Bu kısımların başlıkları şöyle:
- Yüksek Duruşma
- Koronavirüs salgını
- Irkçılık tersi protestolar ve kimi kentlerde yaşanan şiddet hadiseleri
- Seçim güvenliği
- Iktisat
Trump ve Biden’a her soruyu yanıtlamaları için ikişer dakika müddet verilecek. Kalan müddette de karşılıklı olarak konuşmalar yapılacak.
Birinci tartışmada izleyicilerin dikkatle takip etmesi gereken noktalar neler?
BBC Kuzey Amerika Muhabiri Anthony Zurcher’in tahlili
Donald Trump’ı artık herkes tanıyor. Spot ışıklarının altında olmak istiyor ve bu alanı domine ediyor. Zayıf ve güçlü tarafları artık birçok Amerikalı tarafından biliniyor. Bu nedenle canlı tartışmalarda gözler daha çok Joe Biden’ın üzerinde olacak.
Biden’ın en kıymetli işi, kendinden emin ve sağlam bir performans göstermek. 3 Kasım’daki seçimleri kazanmasını sağlayacak kadar çok Amerikalı’yı Oval Ofis’te iyi bir liderlik gösterebileceğine ikna etmesi gerekiyor. Yaşı ve akli durumuyla ilgili tasaları silmesi, geçmişte kendisi için olumsuz bir imaj çizen gaflarını yapmayaya ihtimam göstermesi lazım.
Öbür yandan Trump’ın işi ise rakibini tongaya düşürmek olacak. Hillary Clinton ve 2016’da ön seçim sürecinde karşı karşıya geldiği Cumhuriyetçi rakiplerinin de başına geldiği üzere, Trump sahnede karşısındakinin istikrarını bozan, öngörülemeyen bir performans sergiliyor. Şayet Biden’ın bocalamasını sağlamakta başarılı olursa, Demokrat adaya kerhen dayanak verenlerin başlarında soru işaretleri de oluşturabilir. Tüm bunları yaparken de Biden’ın koronavirüs salgını konusunda izlenen siyasetler, iktisat ve başkanlık misyonunun sorumluluklarının yerine getirilmesi mevzularındaki karşı ataklarına da hazırlıklı olması gerekiyor.
Her manada hayli hararetli bir tartışma olacağı benziyor.
Pekala bu hararetli tartışmanın moderatörlüğünü kim yapacak?
Birinci canlı tartışmanın moderatörü, Cumhuriyetçi Parti ve Trump’a yakınlığıyla bilinin Fox News’un Sunday programının sunucusu Chris Wallace.
Birçok kişi, Wallace’ın Trump’ı köşeye fazla sıkıştırmayacağını düşünebilir. Lakin daha evvelki mülakatlarda Trump, ayrıntılara gösterdiği dikkatle bilinen Wallace karşısında vakit zaman sıkıntı anlar yaşadı.
Temmuz ayında, Wallace’ın Trump’ın böbürlenerek bahsettiği bilişsel yetenekler testinin “çok da güç olmadığı” tarafındaki yorumu toplumsal medyada viral olmuştu.
Trump, Wallace’ı CBS 60 Minutes’ın önde gelen muhabirlerinden olan babası Mike Wallace “özentisi” olmakla tanımladı.
Demokrat Parti üyesi olan Wallace, bu tartışmaların “milyonlarca kişinin kimi seçeceğine karar vermesine yardımcı olmasından” ötürü moderasyonunun da önemli bir iş olduğunu belirtti.
İkinci tartışmanın moderatörlüğünü ise C-SPAN kanalının Siyaset Editörü Steve Scully yapacak. Kamuya açık toplantı formatında yapılacak bu tartışma da seçmenler de direkt dahil olma fırsatı bulacak.
Son tartışmanın moderatörü ise NBC Beyaz Saray Muhabiri Kristen Welker.
Lider Yardımcıları ortasındaki tartışmanın moderatörlüğünü de USA Today Washington Ofis Şefi Susan Page üstlenecek.
Seçmenlerin destekledikleri adaylara yönelik tasaları neler?
Bu soruyu panelimizde yer alan iki seçmene sorduk.
Trump destekçisi New York’ta yaşayan 30 yaşındaki yazar/YouTuber Mike Harlow, Biden ile ilgili beklentilerin “çok lakin çok düşük olduğunu” ve “sadece ayakta durup konuşabilse bile” fevkalade bir performans göstermiş üzere algılanacağını söyledi.
Biden’ın performansıyla ilgili Seattle’da yaşayan 24 yaşındaki yüksek lisans öğrencisi Reem Sabha da emsal korkular taşıyor. Sabha, Biden’ın göstereceği performansın ve siyaset planlarının sandıkta oya dönüşmeyebileceğini belirtiyor.
Sabha, “İnsanların, Joe Biden’ın lider olacak güce sahip olmadığını ya da lider olmak için çok yaşlı olduğunu ya da karakteri yahut ağırbaşlılığa sahip olmadığını söylemelerinden korkuyorum” dedi.
Canlı tartışmalar, seçim sonucunu ne ölçüde etkiliyor?
Tartışmaları izleyenlerin sayıları düşüş eğiliminde lakin bu canlı yayını izlemek için ekran karşısına geçenlerin sayısı milyonlarla tabir ediliyor.
Tartışmalar hem eğlenceli hem de bilgilendirici geçiyor. Birçok seçmen, tartışmaların akabinde kararlarını değiştirmekten çok, verdikleri karara daha sadık çıkmaya başlıyor.
Televizyonda canlı yayınlanan birinci tartışma 1960 yılında lider adayları, Senatör John F Kennedy ile Lider Yardımcısı Richard Nixon ortasında olmuştu.
Demokrat Parti’nin adayı Kennedy’nin grubu, adayın yakın çekimlerde genç ve dinamik görünmesine odaklanırken, kıymetli bir hastalık geçiren Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Nixon ise pek zinde görünmemişti. Tartışmayı izlemek için ekran başına oturanların tercihinin Kennedy’den, radyodan dinleyenlerin ise deneyimli Nixon’dan yana olduğu belirtiliyor.
Tartışmanın akabinde kamuoyu yoklamalarında Kennedy de yükselişe geçmiş ve ABD Lideri seçilmişti.
1980 yılında ise Cumhuriyetçi Parti’nin adayı aday Ronald Reagan, Demokrat Parti’nin adayı Lider Jimmy Carter karşısında cevaplarını kısa ve net tutarak bir adım öne çıkmıştı.
2000 yılındaki seçimlerde ise birçok kişi Demokrat aday Al Gore’ın tartışmalardaki performansının Cumhuriyetçi aday George W Bush karşısında seçimi kaybetmesinde rol oynadığı görüşünde.
Cumhuriyet