Prof. Dr. Ateş Kara, Çin’de pandemi yapma riski olan yeni grip virüsü ‘G4 H1N1’e ait açıklama yaptı. Prof. Dr. Kara, bilim kişilerinin 2000’li yıllardan itibaren grip virüslerini nizamlı olarak izlediğini belirterek, virüste yaşanacak değişimleri takip ettiğini söyledi.
“3 FARKLI VİRÜSTEN HABER TAŞIYOR”
Çin’de ortaya çıkan girip virüsü ‘G4 H1N1’in büsbütün yeni bir virüs olduğunu söylemenin güçlükle olduğuna dikkat çeken Kara, “Özellikle hayvan çiftliklerinde ve yüklü olarak domuz çiftliklerinde görülen bir virüs vardı. Anlaşılan kısmını kuşlarda görülen griplerden, anlaşılan kısmını ise kişilerden almıştı. Bugün tanım edilen bu virüste şöyle bir özellik var; 2009’da pandemi yapan, kişilerde salgına neden olan H1N1, bir periyot domuz gribi olarak isimlendirilmişti. Bugüne baktığımızda mevsimsel grip ile devam eden bu virüsün aşikâr bir kesimini içeriyor. Bir kısmını tekrar kuşlardan almış vaziyette. Bir sair kısmını bilhassa Kuzey Amerika’da aralıklı olarak kişilerde, aralıklı olarak domuzlarda görülen bir virüsten almış, yani 3 farklı virüsten haber taşıyor” dedi.
‘DEVLETLER TARAFINDAN HAZIRLIK YAPILMALI’
Prof. Dr. Kara, Çin’de çıkan virüsün, 2009’da salgın yapıp beşerden insan kolay geçen virüsten modül taşıdığı için ‘acaba kişiden insan geçebilir mi’ diye tedirginlik yarattığını belirterek, “Ama bugün ki haberler beşerden beşere geçiş olmadığını gösteriyor. Bu bizim açımızdan, devletler tarafından takip edilerek hazırlık yapılması gereken bir durum. Topluluk açısından bakıldığında bir kaygıya, tedirginliğe gerek yok. Bu cins virüsler çok sık çıkıyorlar, hayvanlarda görünüyorlar; lakin kişilere geçme olasılıkları çok çok düşük. Kişiye çok rahat geçeni şimdi olmadı; lakin olabilir mi, olabilir. Bu virüste bir ölçü riski artıran; 2009’daki pandemiden haber taşıması. Bu nedenle biraz daha riski yüksek görünüyor; lakin ‘bu toplulukta bir endişe yaratacak kadar mı’, hayır değil. Fakat yeniden de bu türlü bir değişim olup da kişiden kişiye bulaşırsa o devir tehlikeli. İzlenilmesi, takip edilmesi lazım ve tehdit olabileceği düşünülerek hazırlık yapılması gerekiyor. Devletin bu istikamette hazırlıklı ve uyanık olması gerek” diye konuştu.
“İNSAN OĞLUNUN DAHA EVVEL BİLMEDİĞİ, GÖRMEDİĞİ BİR KISIM TAŞIYOR”
Grip virüsünün çok değişken olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Kara, “Bir kısmı çok kolay bulaşıyor; lakin mesela hastalık tablosu hafif olabilir, kayıplar da az olabiliyor. 2009’daki domuz gribi pandemisini hatırlarsak çok kolay bulaşıyordu, kişiler çok kolay hastalanıyordu. 1918’dekiyle karşılaştırıldığında kayıp sayısı çok düşüktü. Buradaki tedirginlik şu; kuşlardaki virüsten bir kısım taşıyor. Yani insan oğlunun daha evvel bilmediği, görmediği bir kısım taşıyor. Ondan ötürü birinci kere karşılaşıldığı için ‘1918’deki üzere hareket edebilir mi’, teorik olarak edebilir. Gerçek ömürde yahut karşılaştığımızda ‘öyle oldu’ demek şuan sahih değil; fakat ‘ihtimali var’ demek lazım. Bu nedenle tedbir alınıp takip edilmeli” dedi.
‘İLAÇ VE AŞI İÇİN HAZIRLIKLI OLUNMASI GEREK’
Prof. Dr. Kara, gribe karşı tesirli ilaçlar olduğunu vurgulayarak, “Yeni gelişecek olan virüsün hem ilaçlara karşı dirençli olması hem çok kolay bulaşması hem ağır illete neden olması çok beklenen bir şey değil. Bir elimizde ilacımız var, iki daha da kıymetlisi aşıyı gripte nasıl yapacağımızı biliyoruz. Grip için nasıl aşı üretileceğini biliyoruz. Virüsü gördükten sonra da bir kaç ay içerisinde aşıyı çok bol ölçüde üretme talihi var dünyanın. Bunlar çok büyük avantaj. O devir şöyle hareket etmek lazım ilaç ve aşı için hazırlıklı olunması gerekir. Bu tip virüsler dünya tarafından nizamlı olarak aslında takip ediliyor, periyot dönem geliştiğini de biliyoruz. Lakin beşerden insan bulaşma özelliğini kazanma ihtimali çok düşük. Riskimiz var; ancak bugün için korkmayı gerektirecek bir durum yok. Bilim kişilerinin bunu takip etmesi, gerektiğinde ihtarda bulunmamız lazım” sözünü kullandı.
‘EĞER BULAŞ OLURSA ÇOK YÜKSEK RİSK VAR’
Prof. Dr. Kara, virüsün mahsusen domuz çiftliklerinde çalışan kişilere geçtiğini belirterek, “Çok ağır hastalık yaratmamış vaziyette. O geçen insandan tıpkı konutta yaşayanlara bulaşmamış. Şayet bulaş olursa çok yüksek risk var, dikkatli olalım, izleyelim. Tekrar altını çizelim şu anda dünya umumunda, kişileri korkutacak durumun laf konusu olmadığını tekrar söyleyelim. Koronavirüs besinlerin üzerinde çok uzun canlı kalmıyor. Pişirmeye karşı çok hassas, pişirmeyi 60 kademenin üstüne çıkardığınızda virüsün aktivitesi kayboluyor. İnfluenza için de baktığımızda benzeri özelikleri var. Yeterli pişirilmiş azıktan direkt geçiş yok. Çiğ yenildiğinde risk olabilir, onu kesinlikle düşünelim. Çiğ yemeyelim” dedi.
TOPLUMSAL MEDYA HESABINDAN DA UYARDI
Koronavirüs Bilim Heyeti üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, Çin’de pandemi yapma riski olan yeni grip virüsü ‘G4 H1N1’in domuzlar arasında yaygın olarak tespit edildiğinin bildirildiğini belirterek, uzaklık, maske ve el yıkamanın kıymetine dikkat çekti.
Kara, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Çin’de pandemi yapma riski olan yeni bir grip virüsünün ‘G4 H1N1’, domuzlar arasında yaygın olarak tespit edildiği bildirildi. Bugün için hayvanlarla yakın teması olan kişilere geçebildiği ama beşerden beşere bulaşı olmadığı da açıklandı. Lütfen; aralık, maske, el yıkama” sözlerini kullandı.
Cumhuriyet