Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı, Halk Sıhhati Anabilim Kolu Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilimleri Heyeti Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, Türkiye’de toplumdaki koronavirüs yaygınlığını saptamak için kornovirüs seroprevalans çalışması yapıldığını anımsattı.
Haziran ayında 150 bin kişilik örneklemde yapılan bu çalışmanın sonuçlarını, Temmuz ayında Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın açıkladığını belirten İlhan, “Bu çalışmanın sonuçlarına nazaran; Türkiye’de koronavirüs geçirmiş şahısların sıklığına baktığımızda yüzde 1,5’inde antikor vardı. Çalışmanın yapıldığı tarihte ise yüzde 2,5’luk bir PCR olumluluğu vardı. Yani çalışma örnekleminde yüzde 2,5 hali hazırda koronavirüs hastasıydı. Çalışmanın yapıldığı tarihte hadiselere baktığımızda yaklaşık olarak 210-220 bin civarında bir hadisemiz var. O tarihte tüm Türkiye örnekleminde yüzde 1,5’lik bir antikor olumluluğu kelam mevzusuysa, şu an hadisemiz 310 binlerde ise yüzde 2,5’luk bir antikor pozitifliğinden bahsedebiliriz. Yani ülkemizin yüzde 2,5’i şimdi koronavirüse karşı bağışık hale gelmiş manası çıkıyor buradan” dedi.
‘ŞU AN TOPLUMSAL BAĞIŞIKLIKTAN KELAM ETMEK MÜMKÜN DEĞİL’
Prof. Dr. İlhan, bulaşıcı hastalıklarda hastalığın topluma yayılmasını engellemek için toplumsal bağışıklık seviyesinin en az yüzde 50’den başlaması gerektiğine dikkat çekti. Prof. Dr. İlhan, “Ama şu an geldiğimiz noktada ülkemizde yüzde 2,5 kişinin lakin koronavirüse karşı bağışık olduğunu düşündüğümüzde şu an toplumsal bağışıklıktan kelam etmek pek de mümkün değil. Toplumsal bağışıklık kızamık üzere hastalıklarda çok değerli; kızamıkta yüzde 90-95 seviyesinde bir aşılama sağlanırsa kızamık hastalığı o toplumda görülmüyor ve bağışıklık oluşuyor. Tıpkı bunun üzere görmek gerekiyor. Lakin koronavirüs için bu seviyede bir bağışıklık kaide mı, yüzde 90- 95’in aşılanması gerektiği konusunda şu an net bir bilgiye sahip değiliz. Fakat aşının çıkması ile bir arada en az toplumun yarısı aşılanır ve bağışık hale gelirse Türkiye’de de bir toplumsal bağışıklıktan bahsetmek kelam konusu olacak” tabirlerini kullandı.
‘AŞILAMA İLE TOPLUMSAL BAĞIŞIKLIKTAN BAHSEDEBİLİRİZ’
Bu hususun aşının bulunmasıyla bağlantılı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. İlhan, “Artık gördük ki yüzde 2,5’luk bir hastalığı geçirme sıklığıyla toplumsal bağışıklığı sağlamak mümkün değil. Bunu deneyen ülkeler başarısız oldu. Bu başarısız uygulamalara nazaran toplumsal bağışıklık için direkt toplumu hastalıkla yüz yüze bırakmak yaklaşımının gerçek olmadığı kelam konusu oldu. Toplumsal bağışıklığı sağlamak için en iyi yol, şahısların hastalığı geçirmesi olmadığına nazaran, bu aşı olarak karşımıza çıkıyor. Aşı ortaya çıktıktan sonra evvel risk kümelerine yapılacak. Sonbaharın son aylarından umutluyuz, gerek yabancı aşılarda gerekse ülkemizde üretilen aşılarda pek çok çalışma yapılıyor. Ülkemizdeki aşılar içinde yılbaşından sonra iyi haberler bekliyoruz. Yılbaşından sonra toplumun yarısının aşılanması kelam konusu olursa yüzde 50’lere yaklaşan bir oran kelam konusu olursa toplumsal bağışıklıktan bahsedebiliriz. Fakat vatandaşlarımızın ‘bağışıklık gelişti toplum bu hastalıktan korunuyor’ diye rehavete kapılmamaları gerekiyor” dedi.
‘DÜNYADA SIFIR OLMADIKÇA TEDBIRLERE UYULACAK’
Tıpkı çalışmanın seneye haziran ayında tekrarlandığında yüzde 2,5’luk diye öngörülen bağışıklığın yüzde 50’den fazla olması halinde tedbirlerde azalmaya gidilebileceğini kaydeden Prof. Dr. İlhan, “Şunu vurgulamamız gerekiyor; diyelim ki bizim ülkemizde hiç yeni koronavirüs tanısı görülmemiş olsa, 14 gün boyunca da hiç koronavirüs görülmemiş olsa hatta hastanede yatan vatandaşlarımız da kalmamış olsa, en son hastayı da 14 gün evvel taburcu etmiş olsak, olay sıfır dahi olsa bu sefer ülkemizin coğrafik pozisyonu, iş ilgileri, turizm alakaları, eğitim bağlantıları vesilesiyle çok fazla ölçüde dünyadan giriş çıkış var. Dünyada sıfır olmadıkça ya da dünyada toplumsal bağışıklık olmadıkça yeniden bizim tedbirlere uymamız gerekecek. Elbette tahminen biraz daha rahat olabiliriz, dış toplumsal faaliyetler de biraz daha rahat olunabilir; lakin kesinlikle fizikî aralığa dikkat etmek, el hijyenine dikkat etmek, maske takmak gerekecek” diye konuştu.
Cumhuriyet