“Clinical Trials Arena” internet sitesinde yer alan habere nazaran, “BNT162b” ismi verilen aşı adayı, Güney Afrika’nın Gauteng, Limpopo ve Western Cape kentlerindeki merkezlerde 800 kişi üzerinde test edilecek.
Güney Afrika Sıhhat Eserleri Yönetimi (SAHPRA), 22 Eylül’de aşının üçüncü basamak denemelerinin ülkede yürütülmesine müsaade vermişti.
Almanya’da Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu biyoteknoloji firması BioNTech’in geliştirdiği RNA temelli aşı, Kovid-19’u etkisiz kılan kan şekeri enzimleri ile alımlayıcı-bağlayıcı İmmünoglobulin G antikorlarını harekete geçirmeyi, hücre seviyesinde bağışıklık yansısı yaratan CD4+ ve CD8+ glikoproteinleri artırmayı amaçlıyor.
ABD’de Pfizer, Çin’de Fosun Pharma ilaç firmalarının üretim lisansını aldığı aşı adayı için 1. ve 2. basamak klinik denemelerinin Almanya’da yürütülmesinin akabinde 27 Temmuz’da ABD, Arjantin ve Almanya’nın ortalarında olduğu başka ülkelerde 30 bin sağlıklı gönüllünün katılması amacıyla 3. evre klinik denemeler başlatılmıştı.
Pfizer, 12 Eylül’de denemenin iştirakçi sayısını 44 bine çıkarmak için ABD Besin ve İlaç Yönetimine (FDA) müracaatta bulunmuştu.
ABD hükümeti, testlerin başarılı olması durumunda aralıkta 100 milyon doz, sonrasında 500 milyon doz daha aşı satın almak üzere Pfizer ile 1,9 milyar dolarlık mutabakat yapmıştı. Öte yandan Japonya aşıdan 120 milyon doz, Avrupa Birliği ise 200 milyon doz satın almak üzere talepte bulunmuştu.
Şirket Üst Yöneticisi Albert Bourla, 14 Eylül’de, aşının aktifliğine dair kesin sonuçları ekim sonuna kadar almayı beklediklerini, tescil, imalat ve dağıtım süreçleri için de hazırlıklara başladıklarını bildirmişti.
KLİNİK DENEMELER 3 ETAPTA YAPILIYOR
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 etapta beşerler üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin birinci etabında, az sayıdaki istekli sağlıklı denek üzerinde aşının inançlı olup olmadığı ve beşerler üzerindeki beklenen yan tesirleri araştırılıyor. İkinci etapta, aşının bağışık yansılarını uyandırmadaki aktifliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor. Üçüncü ve son etapta ise tıpkı süreç binlerce denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
DÜNYADA 41 AŞI ADAYI KLİNİK DENEME KADEMESINDE
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bilgilerine nazaran, 30 Eylül prestijiyle dünya genelinde Covid-19’a karşı 41 aşı adayı klinik deneme, 151 aşı adayı ise klinik öncesi kıymetlendirme kademesinde bulunuyor.
Klinik denemeleri yürütülen aşıların 10’u üçüncü, 14’ü ikinci, 17’si ise birinci etapta beşerler üzerinde test ediliyor.
Çin’de ortaya çıkan Covid-19, 200’den fazla ülke ve bölgeye yayılarak global salgına dönüştü. Dünya genelinde hadise sayısı 34 milyonu aşarken, 1 milyondan fazla kişi hayatını kaybetti.
Cumhuriyet
