AYM, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda mecburî mali sorumluluk sigortasını husus alan unsurlardaki ‘genel şartlar’ ibaresiyle ilgili kuralları Anayasa’ya muhalif bularak iptaline karar verdi. Mahkemenin gerekçeli kararı Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Zarurî mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası) ile, motorlu taşıtın işletilmesi sebebiyle üçüncü bireylere verilen ziyanda doğacak tazminatın sigorta teminat limiti dahilinde ödenmesinin teminat altına aldığını hatırlatan AYM, itiraz konusu kuralların sigorta şirketinin bu borcunun kapsamının ne biçimde belirleneceğini düzenlediğine dikkat çekti.
‘KANUNİLİK ÖLÇÜTÜ ISTIKAMETINDEN ANAYASAYA AYKIRI’
İtiraz konusu kurallarda sigorta şirketinin mecburî mali sorumluluk sigortası mukavelesinden doğan sorumluluğunun kapsamının düzenlenmediği ve bu kapsamın yönetimin düzenleyici nitelikte süreci olan ‘genel şartlar’ ile belirlendiği vurgulanırken, gerekçeli kararda “Böylece sigorta şirketinin zarurî mali sorumluluk sigortası mukavelesinden doğacak borcu, yönetim tarafından her vakit değiştirilebilir nitelikteki kurallar olan genel kurallara nazaran belirlenecektir. Borcun kapsamının tespiti konusunda temel çerçeve ve unsurların kanunda belirlenmediği, yönetime geniş bir takdir yetkisinin tanındığı anlaşılmaktadır. Bu prestijle kontratın içeriğine yönelik sınırlama öngören kurallar yasallık ölçütü istikametinden Anayasa’nın 13 ve 48’inci unsurlarına aykırıdır” denildi.
‘MENFAAT ISTIKRARININ BOZULMASINA YOL AÇABİLİR’
Mahkeme, itiraz konusu kuralların, kontratın tarafları olarak motorlu taşıt işleten ile sigorta şirketinin yanında motorlu taşıt işletilmesi sebebiyle ziyana uğrama riskine maruz kalan üçüncü şahısların menfaatleri ortasındaki istikrarın dikkate alınarak kıymetlendirilmesi gerektiğine işaret etti. Sigorta şirketinin borcunun kapsamının, itiraz konusu kurallarda atıf yapılan genel kaidelerde belirlendiğini vurgulayan AYM, “Bu da ziyan gören üçüncü kişi ve işleten aleyhine, buna karşılık sigorta şirketi lehine menfaat istikrarının bozulmasına yol açabileceği üzere aksi durum da kelam konusu olabilecektir” tespitinde bulundu.
‘GERÇEK ZARARIN KARŞILANMAMASINA YOL AÇACAKTIR’
Gerekçeli kararda, 6098 sayılı kanuna nazaran ziyan olarak nitelendirilen konuların genel kaidelerde ziyan olarak nitelendirilmemiş olması halinde, işletenin tazminat borcunun kapsamı ile sigorta şirketinin bu borcu teminat altına alması gereken tazminat sorumluluğunun kapsamının farklı olacağının altı çizilerek “Bu durumun ise geçek zararın karşılanmamasına yol açacağı, hasebiyle işleten ile ziyan gören kişi aleyhine sonuç doğuracağı açıktır. İşleten, sorumluluk sigortası yaptırmış olmasına karşın, sigorta şirketi tarafından ödenen tazminat ile gerçek ziyana karşılık gelen tazminat ortasındaki farktan, ziyan görene karşı sorumlu olmaya devam edecektir. Ziyan görenin sigorta şirketi tarafından tazmin edilmeyen ziyanı ise, lakin işletenin ekonomik durumunun bu zararın karşılanması için kâfi olması halinde tazmin edilebilecektir. Açıklanan nedenlerle kurallar Anayasa’nın 5, 13, 17, 35 ve 48’inci unsurlarına aykırıdır” denildi.
Cumhuriyet
