Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Enis Berberoğlu hakkında verdiği ihlal kararına lokal mahkemenin direnmesine hukukçular reaksiyon gösterdi. Eski AYM liderlerinden Yekta Güngör Özden, “Yerel mahkemenin kararı anayasaya ve anayasanın oluşturduğu yürürlükteki hukuk kurallarının tümüne terstir. Lokal mahkemenin bu eforu hukuk dışı direnmedir. Bu bakımdan yargıçların siyasal iktidara güvenerek bu davranışlarda bulunduğu kanaatindeyim” dedi. Prof. Dr. Korkut Kanadoğlu ise tüm devlet organlarının, Anayasa Mahkemesi’nin kararına uymak ve icrasını gerçekleştirmekle yükümlü olduğunu vurgulayarak aksi halde anayasanın varlığını sürdürmesinin tehlikeye düşeceğine dikkat çekti.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, AYM’nin Enis Berberoğlu hakkında verdiği ihlal kararına “yerindelik kontrolü kapsamında kaldığı” gerekçesiyle direnmesinin anayasaya alışılmamış olduğunu aktaran Yekta Güngör Özden, “Bu kararla Türkiye hukukunun yeni bir yara aldığı kanısındayım. Bu bakımdan yargıçların siyasal iktidara güvenerek bu davranışlarda bulunduğu kanaatindeyim” diye konuştu. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi Lideri Akın Gürlek’in birçok değerli yargılamada mahkeme lideri olmasına dikkat çeken Özden, “Davaların mahkemelere dağıtılması savcılık kanalıyla yapılan süreçlerle oluyor. Bu davalara bir ayarlama ve düzenleme yapılıyor olabilir. Yargının giderek yıprandığı, kuşkularla dolu bir yapı haline geldiğini görüyoruz. Eski bir hukukçu olarak derin hüzün duyuyorum” dedi.
‘TEKRARI YASAKTIR’
Prof. Dr. Korkut Kanadoğlu ise anayasanın 153. unsuruyla AYM kararlarının bağlayıcı olduğuna dikkat çekerek “Bu üstünlüğü müdafaa ve tesirli kılma, AYM’nin misyonudur. AYM kararının bağlayıcılığı herkes tarafından kabul görmüyorsa, anayasanın yaşaması (varlığını sürdürmesi) için gereken şartlar tehlikeye düşeceği üzere ferdi müracaatın da bir manası kalmayacaktır” dedi. Bağlayıcı tesirin fakat ilgili kararın icrasıyla mümkün olacağını aktaran Kanadoğlu, “AYM, bir davranışın anayasaya (temel hakka) tersliğini saptamışsa, bu davranışın tekrarlanması yasaktır. AYM tarafından tespit edilen ihlalin ortadan kaldırılmasına yönelik bir karar almakla yükümlü olan İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, bu yasağa ters davranmış ve adil yargılanma hakkını ihlal etmiştir. Bu durumda AYM’ye yine başvurulur. AYM evvelki kararıyla bağlıdır, ayrılamaz” diye konuştu. AYM’nin Berberoğlu kararında ihlalin ne halde ortadan kaldırılacağını açık ve net biçimde tespit ettiğini aktaran Kanadoğlu özetle şunları söyledi: “Söz konusu bu tespit, karara geçerlilik sağlayacak icraya ilişkindir. Münasebetiyle ihlal kararının bağlayıcılığını sağlamaya yönelik bir karardır. Tüm devlet organları, AYM’nin kararına uymak ve icrasını gerçekleştirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğe uymayan 14. Ağır Ceza Mahkemesi kararına karşı kendisine acilen tekrar başvurulması halinde Anayasa Mahkemesi, bu defa kararının gerçekleştirilmesini sağlayacak biçimde TBMM’yi de açıkça yükümlü kılmalıdır. Aksi takdirde hukukî güvenlik ve hukukî açıklığı sağlama açısından büyük problemler yaşanmaya devam edecektir.”
Cumhuriyet