3 Temmuz’da Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) yüzde 6.89 yükseltildikten sonra alkollü içki fiyatlarının fırlaması nedeniyle artan uydurma ve kaçak üretim 47 kişinin hayatına mal oldu. Vergi uzmanı ve Başşehir Üniversitesi Öğretim Vazifelisi Dr. Ozan Bingöl, Fransız iktisatçı Pierre Paul Leroy-Beaulieu’nun “Fazla vergi vergiyi öldürür” kelamını hatırlatarak, kaçak içkiden ötürü artan ölümlere dikkat çekti ve “Fazla vergi yalnızca vergiyi değil, insanı da öldürüyor” dedi.
Dolaylı vergi tipi olan Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) birçok ülkede sıhhatin, gençliğin, etrafın korunması için alkol, tütün ve akaryakıt üzerinden alındığına dikkat çeken Bingöl, “Oysa bizde bütçe muhtaçlıklarının öncelendiği, tek emel ve gaye haline geldiği görülüyor. Son 10 yılda alkollü içeceklerden alınan ÖTV rakıda yüzde 443, birada ise yüzde 365 arttı. 1 litre rakıda 2010’da 51.48 lira olan ÖTV fiyatı 3 Temmuz’da yüzde 6.89 artırılarak 279.29 liraya çıktı. Böylelikle son 10 yılda vergi artışındaki oran yüzde 443 oldu” dedi.
HAYAT BİÇİMİNE MÜDAHALE
2006’da her 100 liralık ÖTV’nin 5 lirası alkollü içeceklerden elde edilirken, 2019’da bu sayının 10 liraya çıktığını belirten Bingöl, “Yani alkollü içkilerin ÖTV içindeki hissesi yüzde 100 arttı. Bu durumun, toplumun sıhhatini muhafaza, gençliği ziyanlı alışkanlıklardan uzak tutma siyaseti ile ilgilisi kalmadı. Uygulamadaki aşırılık, alkollü içecekler üzerinden alınan ÖTV’yi vergi siyaset aracı olmanın ötesinde ömür üslubuna direkt müdahaleye dönüştürdü” diye konuştu.
OPTİMAL NOKTA AŞILDI
Vergilemenin optimal istikrar işi olduğuna dikkat çeken Bingöl, “Bu nokta aşılırsa vatandaş kaçak eserlere yönelir. Bu nedenle devletin sıhhat harcamaları artar. Sanılanın tersine vergi gelirleri artmaz, hatta azalır. En acısı da telafisi olmayan vefatlar yaşanır” biçiminde konuştu. Başka yüksek vergilerin de ziyan verdiğini vurgulayan Bingöl, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Akaryakıttaki vergi nedeniyle on numara yağ kullanıp yanan otobüsler görüyoruz. Kaçak tütün kullanıldığı için yalnızca akciğer kanseri değil diğer hastalıklar çıktı. Yenisini alamadığı için kaplama lastik kullanarak trafiği tehlikeye atan sayısız kamyoncu var. Kaçak ve sıhhatsiz kozmetik eserlerden cildi heba olan yurttaşlar çok. Artık birilerinin, verginin yalnızca gelirden ibaret olmadığını anlamasının vakti geldi.”
ÖTV’NİN ULUSAL GELİRE ORANINDA OECD ÜLKELERİ ORTASINDA BİRİNCİYİZ
Dr. Ozan Bingöl, 2006-2019 periyodunda ÖTV’den 1 trilyon 176 milyar lira gelir elde edilirken, bunun 81.8 milyar lirasını alkollü içeceklerin oluşturduğuna dikkat çekti. Yalnızca 2019 yılında alkollü içkiler üzerinden alınan ÖTV meblağının 14.7 milyar TL olduğunu belirten Bingöl, “Bu sayıya bir de bu eserler üzerinden alınan yüzde 18 KDV’yi ek etmek gerekmektedir” dedi. ÖTV gelirlerinin gayri safi yurtiçi hasılaya oranında Türkiye’nin, 2017 yılında yüzde 4.5 ile OECD ülkeleri ortasında birinci sırada olduğunu söyleyen Bingöl, “Yeni Zelanda’da bu oran yüzde 0.8, Kanada’da yüzde 1.2, İngiltere’de yüzde 2.4, Fransa’da ise yüzde 2.7” diye konuştu.
Kaynak: Sözcü
Cumhuriyet
