ABD Başkanlık Seçimleri: Trump ve Biden seçimler öncesindeki son canlı yayın tartışmasında neler yaşandı?

ABD Lideri Donald Trump ve rakibi Demokrat Parti’nin lider adayı Joe Biden, 3 Kasım’daki başkanlık seçimleri öncesi ikinci ve son sefer canlı yayınlanan tartışma programında karşı karşıya geldi. Evvelkine kıyasla daha ‘ölçülü’ geçen tartışmaya koronavirüs, göçmenler ve vergi hususları damgasını vurdu.

Bu tartışmanın, kamuoyu yoklamalarında eski lider yardımcısı Biden’ın gerisinde görünen Trump’ın son talihi olabileceği belirtiliyordu.

Nashville’deki Belmont Üniversitesi’nde Türkiye saatiyle 04.00’te başlayıp bir buçuk saat süren son tartışmanın moderatörlüğünü NBC’den Kristin Welker yaptı.

Birinci tartışmada bilhassa Trump’ın, rakibinin kelamını sıklıkla kesmesi nedeniyle, bu kere misal bir durum yaşanmasını önlemek için bir aday konuşulurken öbür adayın mikrofonu kesildi.

Geçen hafta yapılması planlanan ikinci tartışma Covid-19 teşhisi konulan Trump’ın sanal formatı reddetmesi nedeniyle yapılamamıştı.

ABD’de lider adayları 1976’dan beri seçimlerden evvel televizyonlardan canlı yayınlanan tartışma programlarında karşı karşıya geliyor.

Hangi bahisler konuşuldu?

Trump ve Biden reklam ortasının verilmeyeceği tartışmada altı başlıkta moderatörün sorularını yanıtladı.

Bu başlıklar, ‘Covid 19’la mücadele’, ‘Amerikalı aileler’, ‘ABD’de ırk’, ‘iklim değişikliği’, ‘ulusal güvenlik’ ve ‘liderlik’ olarak belirlendi.

Tartışmada adaylar çabucak her hususta taban taban zıt fikirler savundu.

ABD Lideri Trump koronavirüs salgınının ortadan kaybolmak üzere olduğunu savunurken, Biden “önümüzde kara bir kış var” diyerek federal hükümetin salgın konusunda çok daha agresif adımlar atması gerektiğini savundu.

Trump yine lider seçilmesi halinde 2. devrinde atacağı siyasi adımlara pek değinmedi.

Koronavirüs aşısının birkaç hafta içinde hazır olacağı kelamını veren Trump, rakibi Biden’a oğlu Hunter Biden’ın yurt dışındaki iş bağlantıları nedeniyle yönelttiği çıkar çatışması suçlamalarını yineledi.

Biden ise Trump’a yönelttiği ayrıştırıcı ve etik mahrumu başkan suçlamalarını yineledi. Federal hükümetin salgınla baş etme usullerini de yetersiz olmakla eleştiren Biden, ekonomiyi canlandıracak yeni paketler, eyaletlere salgınla çabada daha çok maddi yardım, ülke çapında sıhhat hizmetleri ve çalışan haklarında iyileştirme kelamı verdi.

Biden minimum fiyatın saatini 15 dolara çıkarma, 11 milyon ‘belgesiz göçmene’ vatandaşlık yolunu açma ve koronavirüsle gayrette ülke çapında maske mecburiliği vaatlerini de tekrarldı.

Tartışma seçmenin fikrini değiştirebilir mi?

ABD’de şu ana kadar yaklaşık 48 milyon seçmen, erken oy kullanma sistemiyle oyunu kullandı. Bu programda adayların kararsız seçmenleri maksat alacağı belirtiliyordu.

BBC Dünya Servisi Amerika sunucusu Laura Trevelyan, bu münazarada seçmenlerin fikrini değiştirecek önemli bir an yaşanmadığını belirtiyor.

Birden fazla yorumcu tartışmanın kesin bir kazanını olmadığı fikrinde birleşti.

Moderatör başarılı bulundu mu?

Adayların misal performanslar sergilediği tartışmanın kazanının ise moderatör koltuğunda oturan 44 yaşındaki Kristen Welker’ın tartışmanın “kazanını” olduğuna dair yorumlar mevcut.

NBC’den iş arkadaşı Andrea Mitchell, başından itibaren denetimi elinde tuttuğunu belirterek Welker’ı kutladı.

Welker adaylara çabucak hemen eşit müddet sağlaması sebebiyle de takdir topladı. CNN’in tuttuğu kayıtlara nazaran Trump toplamda 41 dakika, Biden ise 37 dakika 53 saniye konuştu.

Trump, tartışma evvel, moderatörü maksat alarak “Welker düzmece habercilerin birçok üzere her vakit müthiş ve adaletsiz biri olmuştur” demişti.

Trump’ın kampanya danışmanı Jason Miller ise Welker’ın “mükemmel bir iş çıkaracağını” söylemişti.

Getty ImagesTartışmanın moderatörlüğünü NBC’den Kristin Welker yaptı.

29 Eylül’de yapılan ve karşılıklı kelam kesme, hakaret ve suçlamalarla geçen birinci tartışmanın moderatörü Chris Wallace, birçok kişi tarafından başarısız bulunmuştu. Tartışmada Trump’ın sık sık ortaya girmesini engelleyemeyen ve denetimi kaybeden Wallace, birtakım yorumcular tarafından “kazananı çok muhakkak olmayan tartışmanın tartışmasız kaybedeni” diye nitelenmişti.

BBCJoe Biden ve Donald Trump

Adaylar nasıl hazırlandı?

Cleveland’da yapılan birinci münazarada Trump’a “Palyaço”, “Putin’in finosu” ve “Çeneni kapat” diyen 77 yaşındaki Joe Biden, programa hazırlanmak için bu hafta seçim toplantısı yapmadı.

74 yaşındaki Trump ise programını değiştirmedi ve Arizona, Pennsylvania ve Kuzey Carolina’da mitingler düzenledi.

Birinci tartışmada adaylar seçmenlerin fikrini değiştirebildi mi?

Kamuoyu araştırma kuruluş Ipsos ve anket sitesi FiveThirtyEight’in birinci münazaradan evvel ve sonra yaptığı anketler Trump’ın halk takviyesinin hafif biçimde düştüğünü, Biden’ınkinin ise yeniden hafif biçimde yükseldiğini gösteriyor. Tartışmadan sonraki günlerde Biden’ın Trump’la ortasındaki farkı üç puan daha açtığı belirtiliyor.

Bu programda adayların kararsız seçmenleri gaye alacağı belirtiliyordu.

Yakın vakit evvel yapılan bir Reuters/Ipsos anketi, kararsız seçmenlerin oranının yüzde 8 civarında olduğuna işaret ediyor.

Cumhuriyet