İngiliz Financial Times (FT) gazetesinin dış haberler editörü David Gardner, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ortasındaki tartışmayı ve Türkiye-Rusya bağlarını kıymetlendirdi. Gardner, tahlilinde, “Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Macron’la tartışması manşetlere taşındı lakin Rusya ile rekabeti daha büyük bir tehdit” yorumunda bulundu.
David Gardner’in FT’nin internet sitesinde yayımlanan yazısının başlığı, “Putin, Erdoğan’ın kapasitesinin ötesine geçmesini test ediyor”.
FT’de tertipli köşe yazıları da kaleme alan Gardner tahlilinin başında Erdoğan’ın son devirde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un akıl sıhhatini sorguladığını, Körfez ülkelerinin Sünni Arap başkanlarıyla adeta bir kan davası içinde olduğunu, Türkiye’yi Amerikan yaptırımlarından koruyan ABD Lideri Donald Trump’a bile meydan okuduğunu belirtiyor.
Gardner’e nazaran son devirde Erdoğan’la Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ortasında da soğuk rüzgarlar esiyor.
‘ERDOĞAN, MACRON’U DÖVMEK İÇİN SAĞLAM BİR SOPA SEÇTİ’
Evvel Türkiye ve Fransa Cumhurbaşkanları ortasındaki tartışmayı pahalandıran Gardner, “Erdoğan, Macron’u dövmek için sağlam bir sopa seçti” diyor.
Gardner, bu görüşüne münasebet olarak Erdoğan’ın, Macron’un Samuel Paty isimli öğretmenin Muhammed Peygamber’in karikatürlerini sınıfta öğrencilerini göstermesi sonrası başı kesilerek öldürülmesinin akabinde yaptığı açıklamaları tüm Müslümanlara yönelik bir taarruz olarak görmesini gösteriyor.
“Kendisinin Müslümanlarların başkanı olduğunu varsayan Erdoğan, Macron’a yanı vermesi gerektiğini düşündü. Müslüman önderler de Türkiye Cumhurbaşkanından ne kadar nefret ederlerse etsinler, Macron’u savunamazlardı” diyor Gardner.
David Gardner’a nazaran son devirde manşetlere taşınan Macron’la tartışması olsa da, Erdoğan’ın için daha büyük bir tehdit var: Rusya’yla rekabeti.
Türkiye ve Rusya’nın Suriye ve Libya’daki iç savaşlarda farklı tarafları desteklediklerini hatırlatan Gardner, Rusya’nın Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki operasyonlarına karşı çıkmamasının nedeninin S-400 hava savunma sistemi satın alması olduğu kanısında.
‘İDLİB’DE YAŞANANLAR, RUSYA’NIN MİSİLLEMESİ ÜZERE GÖRÜNÜYOR’
David Gardner’in tahlili şu satırlarla noktalanıyor:
“Ancak Türkiye’nin stratejik derinlik dileğinin karşısına Şubat ayında, Rusya’nın Suriye’nin tümünü Esad rejimi için kurtarma kararlılığı çıktı. İki taraf da İdlib’de ağır kayıplar verdi. Ki İdlib, Suriye’de Ankara’nın ordusunu da konuşlandırdığı, muhaliflerin son kalesiydi.
“Bu hafta Rus hava kuvvetleri, Türkiye’nin Suriye’de desteklediği muhalif kümelerinden birini bombaladı, tahminen 78 savaşçıyı öldürdü. Halbuki Türk ordusu geçen hafta İdlib’de sekiz noktadan daha rahat savunulabilir yerlere çekilmişti.
“Ancak İdlib’de yaşananlar, Rusya’nın, Türkiye’nin Dağlık Karabağ’daki çatışmalarda Ermenistan karşısında Azerbaycan’ı desteklemesine misillemesi üzere görünüyor.
“Sayın Erdoğan hem kapasitesinden fazlasını zorluyor hem de kırılgan. Birisinin bu karışımı test etmesi yalnızca an sorunuydu. Bunu yapan birinci kişi de Erdoğan’ın müttefiki Sayın Putin oldu.
‘ÇOK FAZLA KIRMIZI IŞIK YANIP SÖNÜYOR’
“Türkiye’nin çıkarlarını Rusya’nın çıkarlarıyla uyumlu hale getirmek her vakit zordu. Türkiye’nin çıkarları Orta Doğu’da yalnızca, 2017’de Körfez’deki komşularınca ablukaya alınan Katar’ın çıkarlarıyla uyumluydu.
“Türkiye Savunma Bakanı’nın geçtiğimiz günlerde “tek kalp, tek yumruk” olarak tanımladığı bu ittifak buharlaşabilir. Çünkü ABD, Katar’ın Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni düzeltmek için ağır formda çalışıyor. Bu iki ülke de Sayın Erdoğan’a daha da düşmanca bakıyor.
“Üstelik Türkiye’nin iktisadı zayıflıyor, para ünitesi kıymet kaybediyor. Bu sıkıntılarla boğuşan Türkiye ile yalnızca Avrupa ve Rusya’yla değil ABD’yle ortasında da tansiyon artıyor. Bilhassa de Ankara’nın Rus S-400 füzelerini, konuşlandırmasının başlangıcı olarak denemesinden sonra. Şayet ABD’de önümüzdeki hafta yapılacak başkanlık seçimlerinde Sayın Trump Demokrat Joe Biden’a kaybederse, bu deneme daha da kırmızı bir çizgi olarak görüleceğe benzeri. Çok fazla kırmızı ışık yanıp sönüyor.”
Cumhuriyet