İstek AKPOLAT
Beşiktaş Belediye Lideri
Cumhuriyet ihtilali insanlık tarihindeki en bütüncül ihtilallerin tahminen de en önde gelenidir. Bütüncül olmasından kasıt, insanı, doğayı, yani ömrün bütün ögelerini içeren bir değişimi önüne koyması ve bunu gerçekleştirme gayretidir.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk, büyük bir devrimci, toplum kuramcı ve hareket insanı olarak çağdaşlaşmanın vakit ve yer ölçeğini çok iyi görüp buna ait bir hareket usulü gerçekleştiriyordu. Avrupa’da kentlerin çağdaşlaşmadaki yerini çok iyi tahlil eden Atatürk, ihtilalin lakin kentsel bir yerde gelişme dinamiğine sahip olacağını da çok iyi biliyordu.
YER VE İNSAN BETONA MAHKÛM
Bir belediye lideri olarak ben, Atatürk’ün kente yaklaşımını üç seviyede çözümlüyorum:
1. Kentsel planlama
2. İnsan odaklı kentleşme
3. Kır-kent istikrarının kurulması
Ankara’nın başşehir seçilmesinin çok farklı nedenleri lisana getirilmektedir. Fakat bunlardan bence en değerlisi Ankara’nın bir ihtilal kenti olarak planlamaya uygun olması ve Cumhuriyet Devrimi’ni sembolize etmesidir. O yüzden Ankara ihtilalin perspektifinden mekânsal olarak tasarlanmıştır. Atatürk, insani gelişimi ihtilalin temel taşıyıcı ögesi olarak gördüğünden, kenti yurttaşların kendilerini en iyi biçimde gerçekleştirmesi için kurgulamıştır. Kültürel ve sanatsal yerlerin tasarımı, insanların bunlara ulaşma kolaylığı insan odaklı kentleşmenin temel tasavvuruydu.
Büyük devrimci Atatürk, 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren tartışılmaya başlanan ve 21. yüzyılın temel politik konumu haline gelen ekolojiyi, şimdi 20. yüzyılın başlarındayken kır-kent istikrarının kurulması ekseninde yaşama geçirmişti. Toprakla bağı kopmayan, betona gömülmeyen bir kent birebir vakitte insanı üretici kılmakta ve yabancılaşmasını önlemekteydi.
Bu anlayış bir kent ihtilali olan Cumhuriyet’in temel hareket üslubuydu. Vakit içinde kentlerimiz ranta kurban edilerek bu istikrar ortadan kaldırıldı. Bilhassa büyük kentlerde yer ve insan betona mahkûm edildi. Son 25 yıla baktığımızda İstanbul başta olmak üzere ülkemizin pek çok kentini uzun yıllar boyunca yöneten zihniyetin; kent kimliğine, tarihine, kültürüne, kent ve insan münasebetine vurduğu darbenin inanılmaz boyutta bir tahribat içerdiğini görüyoruz. Tarihî dokusu yok edilen, kültürel birikimi yok sayılan kentlerimiz, ruhu çalınan birer heyulaya dönüştürülmüştür.
İnsanlarımızın kente bu derece yabancılaştığı bir öbür periyot olmamıştır. O nedenle mevcut iktidarın kent anlayışına karşı kentlerimizi yine ayağa kaldıracak ve kentsel ihtilali gerçekleştirecek bir idare anlayışı mecburidir. 31 Mart ve 23 Haziran’da geniş toplum kısımları bu kent anlayışını mahkûm ettiler. Yeni bir kent anlayışını, yeni bir idare biçimini, yeni hayat alanları inşa edecek bir yaklaşımı talep ettiler.
Genel Liderimiz Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun büyük bir toplumsal ve siyasal ittifakla ördüğü bu süreç kesinlikle muvaffakiyete ulaşacaktır. Kentlerimizi içine sürükledikleri bu anlayıştan kurtarmak için çok büyük bir efor gerektiğinin farkındayız.
ÇAĞDAŞLIĞIN SEMBOL İLÇESİ
İstanbul’da Büyükşehir Belediye Liderimiz Sayın Ekrem İmamoğlu öncülüğünde kenti tekrar insan merkezli bir yer haline getirmek, yaşayan ve yaşatan yeni kamusal alanlar üretmek için toplumsal demokrat belediyeler olarak durmaksızın çalışıyoruz. Hiçbir şey için geç olmadığının ve her şeye yine başlayacak birikime ve potansiyele sahip olduğumuzun şuuruyla Atatürk’ün devrimci, dönüştürücü kent anlayışının izinde yeni bir yaklaşımı kesinlikle yaşama geçireceğiz.
Geride bıraktığımız yaklaşık iki yılda çok başarılı bir performans sergilediğimizi bütün kamuoyu yoklamaları ortaya koymaktadır. Beşiktaş’ta hayata geçirdiğimiz yeni kentsel toplumsal nizamı halkımız çok önemli bir formda sahiplenmektedir. Ülkemizde çağdaşlığın, demokratik birikimin ve Cumhuriyet ihtilalini sahiplenişin sembolik ilçelerinden biri olan Beşiktaş’ta büyük devrimci Atatürk’ün izinde, onun kent anlayışı çerçevesinde çalışıyoruz. En güçlü cumhuriyetçi sahiplenişin yeri olan Beşiktaş’ta toplumcu, halkçı bir idare kavrayışıyla ortak tahliller üretiyor ve yaşama geçiriyoruz.
Bütün proje ve çalışmalarımızda toplumun tüm bileşenlerini sürecin içine katıyoruz. Meclis üyelerimizden muhtarlara, mahalli derneklerden sivil toplum örgütlerine bütün paydaşlarımızı davet ediyor, tartışıyor ve ortak tahliller üretiyoruz. Charles Dickens “İki Kentin Hikâyesi” isimli başyapıtına “Zamanların en iyisiydi, vakitlerin en kötüsüydü, hem akıl çağıydı, hem aptallık hem inanç bölümüydü hem de kuşku, aydınlık mevsimiydi, karanlık mevsimiydi, hem umut baharı, hem de ümitsizlik kışıydı hem her şeyimiz vardı hem hiçbir şeyimiz yoktu…” tümcesiyle başlar.
Bir taraftan otoriter popülist rejimlerin ülkeleri ve toplumları sürükledikleri çatışmalar, öbür taraftan insanlığın karşılaştığı en büyük salgınlarından biri olan Covid-19 salgını tam da Dickens’ın betimlediği bir tertibi önümüze koymaktadır. Bu salgın süreci halkçı ve toplumcu belediyeciliğin neden yaşamsal olduğunu bütün ülke ve toplumların önüne örnekleriyle koymuştur. Biz de bu süreçte Beşiktaş’taki bütün konutlara ve işyerlerine girerek yurttaşlarımızın yaşamsal gereksinimlerini karşıladık ve dayanışma ağlarıyla Beşiktaşı’mızı sarmaladık.
Cumhuriyetimizin “kimsesizlerin kimsesi” olduğu şuuruyla ve Genel Liderimizin “Hiçbir çocuk yatağa aç girmeyecek” maksadıyla üretmenin, paylaşmanın gücüyle gayret verdik, vermeye de devam ediyoruz. Cumhuriyetimizin yurttaşlık ideolojisi, toplumsal demokrasinin toplumcu ve halkçı yaklaşımının sentezi yeni bir kent anlayışını üretmeye taban hazırlamaktadır. Biz betona değil bireyin gelişimine, yurttaşlığın devrimci bir iklimde yeşermesine katkı sunma gayretindeyiz.
Cumhuriyetimiz 2. yüzyılına girerken birinci yüzyılın birikimini en iyi formda değerlendirip 2. yüzyıla bir perspektif sunma hedefindeyiz. Bu nedenle argüman ile söyleyebilirim ki, Beşiktaş öncü ve cumhuriyetçi kimliği ile 2. yüzyıla en iyi biçimde hazırlanacak ve ihtilali her alanda sahiplenmeye devam edecektir. Büyük devrimci Atatürk’e, O’nun “En büyük iki eserim” dediği Cumhuriyet ve Cumhuriyet Halk Partisi’ne kararlılıkla sahip çıkmaya devam edeceğiz.
Cumhuriyet Bayramımız kutlu olsun.
Cumhuriyet