Av. Hüseyin Özbek
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ LİDER YARDIMCISI
Hasta adamın başına gelenlerin gelecekte tekrar yaşanmaması için iktisadıyla, bürokrasisiyle, yargısıyla, ordusuyla, eğitim kurumlarıyla ulusal bir devlet inşa edilecekti. 29 Ekim 1923, çağdaşlığı ve çağdaş kurumları temel alan bir devlet mimarisinin birinci adımıydı. Bu sembolik birinci adımı, hilafetin kaldırılması, hukuksal düzenlemeler, yargı kurumsallığı, kuvvetler ayrılığına evrilecek parlamenter sistem, laikliğin anayasal metin haline getirilmesi ve başkaları izleyecektir.
Batı, Kurtuluş Savaşı zaferinin yarattığı özgüvenin dışında, endüstrisi olmayan, iktisadı zayıf, ziraî üretimi iç pazara anca yeten, savaş yorgunu Türklerin kısa vakitte pes edeceği beklentisi içindedir. Türkler, bir müddet sonra borç için kapılarını çalacak, hasta adam Osmanlı’nın mukadderatını bir sefer daha yaşayacaklardır!
TÜRKİYE’NİN KURULUŞ DENKLEMİ
Batı emperyalizminin beklentisi gerçekleşmeyecek, Türkiye Cumhuriyeti, ekonomik ve siyasi bir mucize örneği olarak mazlum milletlere yol gösterecektir. Batı’nın beklentisinin boşa çıkmasının ana nedeni, Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasi mimarisinde yatmaktadır. Bu nedenle İslam dünyasının kurumsal ve düşünsel olarak ortaçağ karanlığından kurtulabilmesinin tek yolu Türkiye’nin kuruluş denkleminde aranmalıdır.
Ortadan geçen 97 yılda dünyada ve ülkemizde yaşananlar, Türkiye’nin kuruluş mimarisinin isabeti olarak değerlendirilmelidir. Çağdaş uygarlıkla, bilimle, demokrasiyle çatışmayan, hukuk meşruiyeti temelinde bir devlet kurumsallığı, problemli coğrafyada var olabilmenin önkoşulu olarak kabul edilmelidir. 29 Ekim 1923 kuruluş mimarisine itirazı olan lakin (o dönem) engelleyecek gücü bulunmayan bir anlayış, bir akım her vakit var olageldi. Çağdaş dünyada argüman sahibi bir model yerine, bilim ve gerçeklik dışı bir ortaçağ fantezisinin uygulanması halinde devlet krizinin çok ötesine geçecek bir yıkım kaçınılmazdır.
Telaffuz olarak kaldığında şuur bulandırmaktan öte manası olmayan bu anlayışın devlete hâkim olması durumunda yol açacağı sıkıntıların, önümüze koyacağı faturanın boyutları hakikaten ürkütücüdür. Cumhuriyet karşıtlarınca geliştirilen, Türkiye’nin hilafeti kaldırmasıyla İslam dünyasındaki prestijini ve öncülüğünü kaybettiği telaffuzunun bilimselliği ve gerçekliği olmayan bir kahvehane tevatürü olduğunun delili son periyotta yaşananlardır. Türkiye, kuruluş ideolojisinden sapmalar gösterdikçe, gerçek politikte hiçbir karşılığı olmayan İslam dünyasının liderliği teziyle adımlar attıkça, yöneldiği coğrafyada prestij ve itimat kaybetmekte ve yalnızlaşmaktadır.
Türkiye, başlangıcı ve bitimi belgisiz; yıkımı dehşetli, postmodern 3. Dünya Savaşı’nın dışında kalmak istiyorsa, kurucu iradenin belirlediği yol haritasına sıkı sıkıya sarılmak zorundadır. Türkiye, Atatürk başta olmak üzere kurucu babaların çizdiği rotadan sapılması halinde, kaos coğrafyası Ortadoğu’nun türbülansında parçalanmaya hakikat sürükleneceğini görmelidir. Türkiye, demir taramış, dümeni kilitlenmiş, açığa sürüklenen pusulasız bir gemi olarak resmedilmenin sonraki adımlarını düşünmelidir. Türkiye, devlet aklı ve devlet kurumsallığı yerine, ferdi heves ve gündelik davranışlarla yönetilen tipik bir Ortadoğu devleti imgesi vermekten kaçınmalıdır. Türkiye, dünyada ve bölgesinde varlığını ve tezini sürdürebilmesinin, komşularıyla ulusal çıkarlarından ödün vermeden barış içinde yaşayabilmesinin tek yolunun kuruluş bedellerinde olduğunu tekrar hatırlamalıdır. Türkiye, ferdi hevesten çok öte bir devlet aklının stratejik tercihi olan Cumhuriyetle var olabileceğinin sorumluluğu ve şuurunu sürekli canlı tutmak zorundadır.
Cumhuriyet
