Konukman, “Şu anda bütçeyle ilgili yapılan tüm süreçler yasaya aykırıdır” dedi. Prof. Konukman, bütçe sürecindeki “skandallar zincirini” şöyle maddeledi:
– Bütçenin TBMM’ye sunulmasına bir gün kala 16 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanan yasa ile 5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Yasası’nda değişiklik yapıldı. Yasanın 9. unsuruna şu düzenleme eklendi: “Kamu yönetimleri bütçelerini, kalkınma planı, Cumhurbaşkanlığı programı, orta vadeli program (OVP), orta vadeli mali plan (OVMP), Cumhurbaşkanlığı yıllık programı, stratejik planları ile program yapısına uyumlu halde ve performans aslına dayalı olarak hazırlar.” Yönetimlerin bütçelerini hazırlarken dikkate alacakları dokümanlar ortasında “Cumhurbaşkanlığı programı” da var. Fakat mevzuatta bu türlü bir program yok. Bugüne kadar yayımlanmadı. Birinci skandal bu.
– Başka bir skandal yasanın “merkezi idare bütçesinin hazırlanması” başlıklı 17. unsurunda kamu yönetimlerinin bütçeyi hazırlarken nerelere bakacakları esasen sıralanıyor. Orada da “Cumhurbaşkanlığı programı” yok. Ayrıyeten 17. unsurda nerelere bakılacağı sıralanmışken 9. unsura bu türlü bir ekleme yapmanın gereği de yok.
– Yasa, bütçe hazırlanırken “Cumhurbaşkanlığı programına da bakacaksın, onu dikkate almadan
gelir-gider hesabı yapamazsın” diyor. Lakin “Cumhurbaşkanlığı programı” diye bir program ortada yok. “Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı” var. Onu biliyoruz aslında.
– Resmi Gazete’de 8 Ekim’de “Bütçe Daveti ve Eki Bütçe Hazırlama Rehberi” yayımlandı. Burada bütçenin hazırlanmasında dikkate alınacak dokümanlar tek tek sıralanıyor. Bunlar şöyle: “Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı, OVP, OVMP, Stratejik Plan, Performans Programı, Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Programı Hazırlama Rehberi.” Burada da “Cumhurbaşkanı programı” diye bir doküman yok.
– Bu rehberde, 2021 yılı bütçe kanun teklifinin “performans asıllı program bütçe sistemine uygun olarak hazırlanacağı” belirtiliyor. Bir dakika. Orada duralım. Bu rehber ne vakit yayımlandı? 8 Ekim’de. “Performans temelli bütçe programına” ne vakit geçildi? 16 Ekim’de. Yani yasa daha çıkmadan 8 Ekim’de yayımlanan rehbere bu söz konulmuş. Yasa, Meclis’ten çıkmadan çıkmış üzere süreç yapılmış. Bu Meclis’in iradesini yok saymaktır. “Yasa esasen çıkar, ben rehbere ekleyeyim” anlayışıdır. Pekala, madem Meclis iradesini yok saydın, o vakit rehberde bütçe hazırlanırken dikkate alınacaklar ortasına “Cumhurbaşkanlığı programı”nı neden koymadın?
– Şu anda bütçeyle ilgili yapılan tüm süreçler yasaya karşıttır. Mevzuata nazaran hiçbir kamu kuruluşu “Cumhurbaşkanlığı programı” olmadan bütçesini hazırlayamaz. Lakin o denli bir program da yok.
– Bütçe daveti Resmi Gazete’de ne vakit yayımlanıyor? 8 Ekim’de. Yönetimlere ne kadar müddet verilmesi gerekiyor? 15 gün. 8 Ekim’e 15 gün eklersek 23 Ekim eder. Bütçe, Meclis’e ne vakit sunuldu? 17 Ekim’de. Yani müzakere diye bir şey yok. Bütçe, hiçbir müzakere yapılmadan Meclis’e sunulmuştur.
‘BÜTÇE SARAYDA HAZIRLANMIŞ’
Bütçe sürecinin sıkıştırıldığını söyleyen Konukman şöyle devam etti: “OVMP’de, yönetimlerden 13 Ekim’e kadar bütçe tekliflerini Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na teslim etmeleri isteniliyor. OVMP ne vakit yayımlandı? 8 Ekim’de. Ortada yalnızca 5 gün var. Halbuki yasaya nazaran OVP’nin en geç 6 Eylül’de, OVMP ile bütçe davetinin 15 Eylül’de yayımlanması gerekiyordu. Eylül sonuna kadar da bütçeler gönderilecekti. Yani 15 gün müddet verilmesi gerekiyordu. Fakat yönetimlerden 5 gün içinde bütçe teklifleri isteniyor. Bu, şu demektir: “Bütçe Saray’da hazırlanmış, yönetimlerin önüne konulmuştur. Bu da bir skandaldır.”
Cumhuriyet