LUCY BARANOWSKIRaporda Avustralya’nın artık birebir anda ya da arka arda gelecek çoklu felaketlere hazırlıklı olması gerektiği söyleniyor
Avustralya’da 2019-2020 yaz mevsiminde yaşanan büyük orman yangınları akabinde başlatılan doğal felaketlerle ilgili araştırma sonuçlandı. Hazırlanan raporda ülkenin önümüzdeki yıllarda giderek sayıları ve şiddetleri artan bir dizi doğal felakete hazır olması gerektiği uyarısı yapılıyor.
Geçen yıl çıkan ve şimdiye kadar görülmemiş boyutlardaki yangınlarda en az 33 kişi hayatını yitirmişti.
Doğal felaketlerle ilgili kapsamlı çalışma sonucunda hazırlanan raporda Avustralya hükümetine ne üzere tedbirler alması gerektiği konusunda 80 tavsiye sunuldu.
Bunlar ortasında felaketler karşısında gösterilen ulusal uğraşların, kullanılan araçların, iklim bilgilerinin geliştirilmesi de var.
Raporda yangınlara iklim değişikliği hasebiyle ortaya çıkan sıra dışı şartların sebep olduğu tekrarlanıyor fakat gelecekte daha kötülerinin geleceği beklentisi söz ediliyor.
Avustralya hükümeti teklifleri dikkatle ve teker teker değerlendireceğini söyledi.
‘Kara Yaz’: Ne olmuştu?
2019 yılının Temmuz ayından 2020 Mart’ına kadar Avustralya’da 24 milyon hektar (240 bin kilometrekare) alanda yangın çıktı.
Bu, kıtada kayda geçen en yaygın ve ağır yangın mevsimi oldu.
Yangınlar Avustralya’nın bütün eyaletlerini etkiledi, 3 bin mesken kül oldu, yaklaşık üç milyar hayvan öldü yahut doğal ortamını kaybetti.
Getty ImagesGökyüzünü haftalarca kızıla boyayan yangınlarda beşerler yer yer denize kaçarak canını kurtarmıştıÇok geniş alanlar dumanla kaplandı, yer yer Sydney, Canberra ve Adelaide üzere büyük kentleri örttü.
Yangınlarla ilgili bir araştırmanın varsayımlarına nazaran, dumanların yol açtığı hava kirliliği 445 kişinin vefatına, binlerce kişinin de hastaneye kaldırılmasına yol açtı.
Orman yangınlarının birçok denetimden çıktı ve çoğunlukla gönüllülerden oluşan itfaiye gücünün kaynakları sık sık yetersiz kaldı.
Yangınlar, Avustralya’nın meteorolojik kayıtların başlamasından bu yana yaşadığı en kuru ve sıcak yaz mevsiminde çıktı ve akabinde da çok uzun bir kuraklık periyodu, sonra da bir çok yerleşimi etkileyen şiddetli fırtınalar ve seller yaşandı.
Raporda ne üzere bulgular var?
Kraliyet Ulusal Felaket Hazırlıkları Komitesi tarafından hazırlanan raporda öncelikle global ısınmanın önümüzdeki yirmi yıl içinde devam etmesinin kaçınılmaz olduğu belirtildi.
Komite, bundan bu türlü “Bileşik Felaketler” diye nitelediği, birebir anda ya da arka arda meydana gelen çoklu doğal tehditlerin daha sık görüleceği ihtarında bulundu.
Bu nedenle de “Ulusal çapta ve tesirde doğal felaketlere hazır olabilmek açısından, artık doğal tehditleri teker teker oluşturdukları riskler açısından pahalandırmak kâfi ya da gerçek değil” denildi.
Buna karşılık raporda birbirini izleyen felaketlerin yol açtığı zararın, iyi hazırlanılırsa kısmen sonlandırılabileceği kaydediliyor.
Avustralya’nın, seviyesi sera gazı salımları eğrisine bağlı olacak global ısınmanın bundan sonra yol açabileceği tabiat hadiseleri karşısında “güçlü ahenk önlemleri” alması gerektiği uyarısı yapılıyor.
Avustralya’nın yangınlar karşısında ulusal seviyede attığı adımları kıymetlendiren komite, federal hükümete, felaketlere daha erken müdahale etmesi gerektiğini bildirdi.
Tavsiyeler ortasındaki birtakım başlıklar şöyle:
- Ulusal Harika Hal ilanı yetkisi için yasal düzenlemelerin yapılması
- İklim bilgilerini daha iyi izleyip bildirecek bir sistem kurulması
- Yangınlara havadan müdahale ve tehlike alarmı bahislerine daha çok kaynak ayırılması
- Ulusal seviyede geçerli bir yangın tehlikesi derecelendirmesi ve hava kirliliği izleme sistemi geliştirilmesi
Rapor nasıl karşılandı?
İklim değişikliği konusunda kampanya yürüten kümeler Avustralya hükümetinin ve başka yetkililerin sera gazları salımını azaltmak için daha büyük adımlar atması gerektiğini söylüyor.
Yangınla çabadan sorumlu eski bir hükümet yetkilisi olan Greg Mullins “Bu raporun ana fikri Kara Yaz orman yangınlarının iklim değişikliği ve global ısınma olmasa olmayacağıydı” diyor.
Cuma günü Avustralya hükümeti bir kere daha sera gazları konusunda “uluslararası taahhütlerine uyduğunu” açıkladı.
Yangınların en çok yayıldığı devirde, Başbakan Scott Morrison ve hükümeti iklim değişikliği siyasetleri konusunda tenkitlerle karşı karşıyaydı.
Bilim insanları Avustralya’nın 2030 yılı için koyduğu sera gazı salımlarındaki yüzde 26’lık kesintiyi hayata geçirebileceğinden kuşku duyduklarını söylüyorlar.
Kömür ve doğal gaz da dahil fosil yakıtların kullanımını destekleyen Avustralya hükümeti, 2050 yılına kadar karbon salımlarını sıfıra indirmeyi hedefleyen ülkelere katılması konusundaki baskılara şu ana kadar direndi.
İnanılmaz Hal İdaresi Bakanı David Littleproud, “Avustralya’ bu amaca yüzyılın ikinci yarısında bir yerlerde erişecek” dedi.
Cumhuriyet
