Patlamayı yorumlayan eksperler, ihmalleri sıraladı. Patlayıcıların depolama sistemlerinin akıllıca yapılmadığını belirten bilirkişiler, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2012’de kabul edilen yönetmeliği yürürlüğe koymaması nedeniyle tehlikeli unsur bulunan tesislerin denetlenemediğini gündeme getirdi.
TMMOB KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI UMUMI YÖNETICISI DR. ALİ UĞURLU: Büyük endüstriyel kazaların denetimi hakkında 31 Temmuz 2012 tarihli yönetmelik var. 2012’den beri bu yönetmelik hiçbir formda yürürlüğe konmamıştır, her yıl bir münasebet gösterilmeden ertelenmiştir. 2013’te, 2014’te, 2016’da en son 2019’da iptal edildi. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na nazaran bu tesisler kendi kendilerini denetliyorlar. Türkiye’de binlerce tehlikeli işletme var. Yetmezmiş üzere bir de kendilerini tehlikeli tesis kapsamına almıyorlar. Bakanlık hiçbir devir bu tesisleri denetlemiyor.
TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ (TMMOB) KOCAELİ VILAYET UYUM HEYETI SEKRETERİ MURAT KÜREKCİ: İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu, buraya kimyasal hususları söndüren kişisel 15 ekip gönderdi. Zira burada bu türlü bir ekip yok. Patlamadan kaynaklı etrafta önemli bir gaz kokusu var. Hava durumuyla birlikte bu gaz geniş bir yere yayılmış durumda. Bu yüzden fabrikaya yakın mekanlarda yaşayan kişilerin bir mühlet dışarıya çıkmaması ve pencerelerini kapatması gerekiyor. Bu türlü tehlikeli maddeyi üreten bir fabrikanın depolama sistemi akıllıca bir formda yapılmamıştır. Havai fişekler bu biçimde depolanamaz. Koşullar hiç elverişli değil. Depolar birbirine çok yakın olduğu için yangın çok süratli yayılabiliyor. Depolar birbirine uzak olsaydı patlama bu kadar büyümeden denetim altına alınabilirdi.
AFET MÜTEHASSISI DR. KUBİLAY KAPTAN: Bu çeşit fabrikaların inşaatının patlamalara ve yangınlara dayanıklı halde tasarlanması gerekir. Ek gereçlerinin patlamaması için fabrika içinde milletlerarası standartlara bağlı tedbirlerin alınması gerekir. Yangın çıktığı sırada ise birinci müdahale fabrika içinde olacak formda yapılmalı. Bu cins yangınları dışarıdan söndürmek çok zordur. Bu mevzuda çalışan personeller de haber sahibi olmalı, bu durumlara karşı hazırlıklı olunmalı ve tekraren tatbikatlar yapılmış olmalı. Depolanan materyal çok fazla. Depoda 110 ton materyal var. Bu tıp materyaller için yarım ton, bir ton bile fazla. Barut içeren materyallerin depolandığı alanların son nokta kuru ve soğuk olması gerekiyor.
TÜRKİYE YANGINDAN KORUNMA VE EĞİTİM VAKFI LIDERI TANER KABOĞLU: Bu çeşit fabrikalarda patlayıcı unsurların bulundurulma ölçüleriyle ilgili hudutlar var. Bu binalarda yangına dayanıklı duvarlar olmalı. Patlayıcı unsurların bulundurulduğu yerlerde oksijen kesilmeli. Yangın çıkar çıkmaz anında müdahale edilmesini sağlayan önlemler olmalı. O anda müdahale edilmezse dışarıdan söndürülmesi çok sıkıntı. Patlayıcı unsur külliyen ortadan kalkana kadar yangın riski var. Orada çalışanlar arasında da acil aksiyon planının olması gerekli.
Cumhuriyet
