Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2019 yılı kamu işletmeleri raporunu açıkladı. Buna nazaran, Boru Çizgileri ile Petrol Taşıma A.Ş. (Botaş) 2019’da 5 milyar 613 milyon TL’lik rekor ziyana imza attı.
2017’de 3,3 milyar TL net kâr açıklayan Botaş, 2018’de 2,5 milyar TL net ziyan etmişti. 2019’da net ziyan, bir evvelki yıla nazaran yüzde 126,2 arttı.
KUR VE FAİZ VURDU
Raporda zararın nedeni olarak “Kuruluş 2019 yılını yüksek finansman masrafları sonucunda 5,6 milyar TL periyot ziyanı ile kapatmıştır” sözü yer aldı.
Botaş’ın 2019’daki kur ziyanı ve faiz ödemelerini içeren “finansman giderleri” kalemi, bir evvelki yıla nazaran yüzde 175,1 artışla 2 milyar 491 milyon TL’ye sıçradı. 2017’de yalnızca 62,2 milyon TL olan kuruluşun finansman sarfiyatı, 2018’de 905,5 milyon TL’ye sıçramıştı.
2018 ve 2019 yıllarında tesirli olan kur krizinin tesiriyle Botaş’ın finansman sarfiyatı 2017-2019 devrini kapsayan iki yılda 90 kat arttı.
Konutlarda kullanılan doğalgaza 2018-2019 periyodunda toplamda yüzde 64 artırım gelmesine karşın Botaş’ın ziyanlarının katlanması dikkat çekti.
BORÇLAR KATLANDI
Botaş’ın borçlarındaki harikulâde artış da dikkat çekti.
2017’de 7,5 milyar TL’si kısa vadeli, 2,7 milyar TL’si uzun vadeli olmak üzere toplamda 10,2 milyar TL olan Botaş’ın borcu, 2018’de 26,6 milyar TL’ye, 2019’da 45,1 milyar TL’ye yükseldi.
Varlık Fonu’na bölüm sonrası devirde şirketin borcu iki yılda dörde katlandı.
65 MİLYAR TL SATIŞ GELİRİ
Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine nazaran Botaş’ın brüt satışları, yurt içinde satılan doğalgaza yapılan artırımlar nedeniyle 2019 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 27,4 oranında artarak 65 milyar TL’ye ulaştı.
Fakat rapora nazaran, “başta kur ve petrol fiyatları sebebiyle, kuruluşun satışlardan ötürü oluşan maliyeti” 2019 yılında bir evvelki yıla kıyasla yüzde 21 oranında artış göstererek 70,9 milyar TL oldu.
Kuruluş tarafından yapılan altyapı ve öteki yatırımlar, 2019 yılında 2018 yılına kıyasla yüzde 57 oranında artış göstererek 3,39 milyar TL fiyatına ulaştı. Bu artışın temel sebebi raporda, depolama projeleri kapsamındaki yatırımlar olarak gösterildi.
2017’DE VARLIK FONU’NA DEVREDİLDİ
“Türkiye’nin güç kaynaklarının çeşitlendirilmesi” gayesi doğrultusunda 1974 yılında kurulmuş olup 1987 yılından itibaren; “Boru çizgileri ile petrol ve doğalgaz nakliyatı, doğalgazın ithalat, ihracat, pazarlama ve satışı ile boru çizgileri etüt, mühendislik ve imal işleri alanlarında faaliyetini devam ettiren” Botaş, 2017’de Türkiye Varlık Fonu’na (TVF) devredilmişti.
Kamunun elindeki tüm bedelli şirketleri bünyesinde toplayan Türkiye Varlık Fonu’nun net kârı, 2019’da bir evvelki yıla nazaran yüzde 48,3 düşüşle 8 milyar 854 milyon TL’ye gerilemişti.
TVF’nin internet sitesinde yer alan finansal rapora nazaran, 2018 sonunda 194,6 milyar TL olan TVF’nin finans kesimi dışı toplam borcu, 2019 sonunda 284,2 milyar TL’ye yükselmişti. Bir yıllık borç artış oranı yüzde 46 olmuştu.
Cumhuriyet
