ABD’nin saklı dinleme ve izleme faaliyetleri hakkındaki detayları kamuoyuna sızdıran eski güvenlik uzmanı Edward Snowden, eşi Lindsay ile birlikte Rusya vatandaşlığına başvurduklarını açıkladı.
Eşi gebe olan Snowden Twitter’dan yaptığı açıklamada “Anne ve babalarımızla yıllardır başka yaşadıktan sonra, ben ve eşim oğlumuzdan başka düşmek istemiyoruz. Bu yüzden bu salgınlar ve hudut kapatmaları periyodunda ABD-Rusya ikili vatandaşlığı için başvuruyoruz” dedi.
ABD kanunları vatandaşlarına ikili vatandaşlık hakkı tanıyor.
37 yaşındaki Snowden istihbarat servislerinin milyonlarca Amerikan vatandaşı ve yabancıyı gizlice nasıl dinlediğine ait evrakları sızdırdığı 2013 yılından bu yana Rusya’da yaşıyor.
Amerikan Merkezi Haber Alma Örgütü (CIA) için de çalışan Snowden, 2013 yılında, Amerikan Ulusal Güvenlik Kurumu’na (NSA) bağlı olarak çalışırken, Amerikan istihbaratının telekomünikasyon şirketleriyle işbirliği ve Avrupa hükümetlerine yönelik dinleme faaliyetleri hakkındaki detaylı bâtın evrakları kopyalayıp sızdırmış, yargılanacağı tasasıyla kaçarak Rusya’ya sığınmıştı.
Snowden etik telaşların kendisini buna zorladığını söylemiş ve İngiltere’de yayımlanan Guardian gazetesine verdiği bir mülakatta “Böyle şeyler yapan bir toplumda yaşamak istemiyorum” diye konuşmuştu.
Snowden’ın Rusya’daki avukatı Anatoli Kuçerena geçen ay eski istihbaratçıya Rusya’nın süresiz oturum müsaadesi verildiğini açıklamıştı.
Kuçerena, o sırada eski Amerikalı istihbaratçının Rusya vatandaşlığına başvurmayı şimdilik düşünmediğini de söylemişti.
7 yıldır yaşadığı Rusya’da çok öne çıkmayan Snowden vakit zaman Rusya hükümetini de toplumsal medya hesabı üzerinden eleştirmiş, geçen yıl ise, adil yargılama garantisi verilirse hala vatandaşı olduğu ABD’ye geri dönmeyi istediğini açıklamıştı.
Edward Snowden kimdir?
Daha evvel CIA ve Dell şirketleri için çalışan 1983 doğumlu güvenlik uzmanı Edward Snowden, NSA’ye bağlı bir taşeron şirket olan Booz Allen Hamilton tarafından işe alındı.
Snowden bir mühlet sonra kendisinin de katıldığı dinleme ve izleme programlarının etik olarak kabul edilemez olduğunu düşündüğünü ve bunu iç kanallardan tartışmaya çalıştığını lakin itirazlarının dikkate alınmadığını anlatmıştı.
Sonunda 2013 yılının Mayıs ayında Snowden Hawaii’de, çalışmakta olduğu NSA işini bıraktı ve Hong Kong’a geçti.
Haziran ayında ise kopyalamış olduğu binlerce saklı NSA evrakını Guardian ve Amerikan Washington Post gazeteleriyle paylaştı.
Bu istihbarat evraklarının haberleştirilmesiyle dünyanın gündemine oturan Snowden’ın sızdırdığı bir kısım evrak de daha sonra Alman Der Spiegel mecmuası ve Amerikan New York Times gazeteleri de dahil diğer medyalarda haber oldu.
ABD Adalet Bakanlığı’nın derhal Haziran ayında hükümete ilişkin evrakları çalmak ve casusluk suçlamalarıyla dava açtığı Snowden’ın pasaportu da iptal edildi. Eski istihbaratçı iki gün sonra Hong Kong’dan Moskova’ya geçti ve o tarihten bu yana kendisine sığınma hakkı veren Rusya’da yaşıyor.
Snowden, 2019 yılında otobiyografisi Permanent Record’u (Kalıcı Belge) yayınladı.
Amerikan Adalet Bakanlığı yayınlandığı gün Snowden aleyhine kitapla ilgili iki suçlamayla daha dava açtı.
Cumhuriyet