Covid-19 enfeksiyonu geçiren hastalarda yatış müddeti ya da kullanılan ilaçlara bağlı olarak kas erimesi üzere rahatsızlıklar oluşabildiğini belirten Ankara Kent Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Cihan Yaşar, “Covid-19 geçiren hastalarda bilhassa konutlarında geçiren hastalarımız için mümkün olduğu kadar hareket etmeleri ve bu periyotta mobilize olmaları epeyce değerli. Orta devirlerde istirahat etmeleri ve bol sıvı almaları da yeniden hastalığın seyri ve kolay atlatmaları açısından kıymetli. Covid-19 nedeniyle hastaneye yatan ve bilhassa pnömoni (zatürre) geçiren hastalarda ise bu yıkıcı sonuçlar doğurabiliyor. Ağır bakım sürecinde hastalar uzun müddet hareketsiz kalıyor. Buna bağlı olarak bilhassa entübe olan hastalarda, entübasyon sonrası hastaların yavaş yavaş mobilize edilmeleri (hareketlendirilmeleri) gerekiyor. Biz bir ekip idmanlar ile bu hastaları sıhhatlerine kavuşturmaya çabalıyoruz. Olağan bu hastalık epeyce yıkıcı ve aslında bu hastalığın tedavisinin temelinde istirahat var. Pnömoni geçiren hastaları yüzükoyun yatırıyoruz, daha rahat nefes alıyorlar. Doğal 1 hafta ya da 1 haftadan daha uzun mühlet bu konumda kalabildiklerinden bu hastalarda kas erimesi, tansiyon düşüklüğü üzere, baş dönmesi üzere semptomlar görebiliyoruz. Bu devirde fizyoterapist arkadaşlarımız ile birlikte yavaş yavaş bu duruma bağlı tansiyonu da yenecek biçimde yavaşça hareketlendirmeye geçiyoruz hastalarımızı. Bu devirde tekrar mümkün olduğu kadar mobilize etmeye çalışıyoruz. Taburcu olduktan sonra da bu mevzuda telaşa kapılmalarını istemiyoruz ve belirli bir mühlet sonra mobilizasyon seviyeleri gittikçe artıyor” diye konuştu.
“GEREK HAREKETSİZLİĞE BAĞLI, GEREKSE KULLANILAN İLAÇLARA BAĞLI KASLARDA ERİME GÖREBİLİYORUZ”
Covid-19 hastalarının birden ani bir hareketlenme eforu içerisinde olmaması ve yavaş yavaş hareketlenmeleri gerektiğini belirten Başhekim Prof. Dr. Yaşar, “Burada asıl dikkat etmeleri gereken konu nabız takibi, çok tansiyon yüksekliği ya da nabızda çok artış istemiyoruz. Bu yüzden mümkün olduğu kadar yavaş tempoda başlangıçta merdiven ve yokuş çıkmadan düz yerde mobilize olmaları epeyce kıymetli. Hastalarımız bu süreçte kendilerine çok fazla yüklenmeden orta ara istirahatlerini artırarak, tekrar konut içinde de yüzükoyun yatarak daha rahat nefes alabilerek bu süreci sürdürüyorlar. Ağır bakım hastalarımızda yeniden dediğim üzere süreç biraz daha ağır. Bunun komplikasyonları oluyor. Gerek hareketsizliğe bağlı, gerekse kullanılan ilaçlara bağlı kaslarda erime görebiliyoruz bu hastalarda. Bu erimenin de geri gelebileceğini, yavaş yavaş mobilize olacaklarını bilmeleri gerek. Bu süreç 5 ila 6 hafta kadar sürebiliyor. 6 hafta sonra da şikayetleri hala devam ediyorsa pulmoner rehabilitasyona (solunum terapisi) muhtaçlık duyulacağı bilinmeli. Her taburcu olan hasta kesinlikle pulmoner rehabilitasyona alınacak diye bir kural yok. Kıymetli olan mobilizasyon ve yürüyüş. Yürüyüş çok değerli. Hastalar bu bahiste yavaş yavaş performanslarının arttığını kendileri de hissedecek ve moralleri de düzelecek. Bu mevzuda rastgele bir kaygıya kapılmadan yavaş yavaş düz tabanda yürüyüş yapmalarını öneriyoruz” formunda konuştu.
“YÜRÜYÜŞ TEMPOSUNU YAVAŞ YAVAŞ 10 BİN ADIM DÜZEYİNE GETİRMEK SAĞLIKLI”
Kendinin de ağır bir Covid-19 süreci atlattığını belirten Yaşar, “Hiç kalkamayacak üzere geliyor aslında, Covid-19 ağır bir süreç. Bu süreçte kalktığınız vakit dediğim üzere baş dönmeleri, tansiyon düşmeleri gerçekleşebiliyor. Hareketlerinizi mümkün olduğu kadar yavaş tutmanız gerekiyor. Yavaş hareket, uygun istirahat, beslenme nizamına dikkat ve bol sıvı ile birlikte yavaş yavaş yürüyüş düzeyinizi artırıyorsunuz. Gücünüzün günden güne arttığını hissediyorsunuz, bu moralinizi düzeltiyor. Lakin bunları yaparken süratli bir süreç yaşamamamız gerekiyor. Yani ‘ben daha süratli yürürsem daha fazla iyileşirim daha iyi olurum’ üzere bir yaklaşım içinde olmamak gerekiyor. 3 ila 4 hafta içerisinde yavaş yavaş bu yürüyüşü 10 bin adım düzeyine getirmek daha sağlıklı olur diye düşünüyorum. Hakikaten bunları ben yaşadım” tabirlerini kullandı
Cumhuriyet