30 Ekim tarihinde Ege Denizi’nde Sisam adasının kuzeyi ile Doğanbey-İzmir açıkları ortasında lokal saat ile 14:51’de meydana gelen 6.9 şiddetindeki sarsıntı, İzmir’in kıyı ilçelerine tsunami getirmişti.
Türkiye tarihinde son 150 yıl içerisinde kayıtlara geçen tsunamiden can kaybı birinci sefer bu felakette yaşandı. Seferihisar’ın Sığacık Mahallesi’nde 86 yaşındaki Fatma Erçetin tsunami dalgalarına kapılarak hayatını yitirdi.
ZELZELEDEN 11 DAKİKA SONRA AFAD’A İLETİLDİ
Sözcü’den Mert Öz’ün haberine nazaran, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Sarsıntı Araştırma Enstitüsü (BDTİM) saat 14.51’de meydana gelen zelzeleden 11 dakika sonra tsunami ikaz iletilerini İçişleri Bakanlığı’na bağlı Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) da dahil sisteminde üye olan ülkelerin ilgili merkezlerine ilettiği ortaya çıktı.
Kandilli Rasathanesi’nin tsunami raporunda, “Depremi müteakip 11. dakikada tsunami ikaz bildirilerimiz ülkemizde AFAD’a, bölgemizde de sistemimize üye olan ülkelerin ilgili merkezlerine iletilmiştir.
TSİ 17:32 ile deniz düzeyi müşahedelerine dair ikinci ileti, müteakip TSİ 23:55 prestiji ile tsunami tehlikesinin geçmiş olduğuna dair son ileti tıpkı halde tüm alıcılarımıza iletilmiş bulunmaktadır” denildi.
AFAD BİRİNCİ BİLDİRİMİNİ FELAKETTEN 1 SAAT 19 DAKİKA SONRA YAPTI
Kıyılara tsunami zelzeleden yaklaşık 20 dakika sonra gelirken, AFAD’ın ise Seferihisar’daki felaketlere ait birinci bildirimini 16:20’de yaptığı, fakat tsunamiye dair rastgele bir ihtar yapmadığı görüldü.
AFAD’ın 16:45’te yaptığı ikinci bildirimde boğulma hadisesinden bir kişinin hayatını kaybettiği belirtilirken, tsunamiye dair rastgele bir bilgi bu iletide da verilmedi.
Kandilli’nin bildirimi dahilinde tsunamiden haberi olan AFAD’ın neden ikazda bulunmadığı ise merak konusu oldu.
AFAD BU BİLGİLERİ NE YAPTI?
Mevzuyla ilgili değerlendirmelerini paylaşan zelzele bilimci Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, Türkiye’de sarsıntıyla ilgili kararların alınıp uygulanmasının kanunla AFAD’a ilişkin olduğunu, ilgilileri uyarmanın AFAD’ın vazifesi olduğunu hatırlatarak, “AFAD bu bilgileri aldı mı? Aldıysa ne yaptı?” diye sordu.
AFAD sarsıntı şiddetini 6.6 olarak açıklarken, Kandilli Rasathanesi ve dünyadaki birçok resmi kurum şiddeti en az 6.9 olarak açıklamıştı. Buna hesap algoritmalarındaki farklılığın sebep olabileceğini söyleyen Eyidoğan, lakin 6.6 şiddetinin anlaşılabilir bir bilgi olmadığını savundu. Bütün dünyada resmi kurumlara ve ajanslara en az zelzele şiddeti en az 6.9 olarak geçmişken, 6.6’nın izahının da AFAD tarafından yapılması gerektiğini belirtti.
Zelzeleden 20 dakika sonra kıyılara ulaşan tsunamide 1 kişi boğularak ömrünü yitirmişti.
Cumhuriyet
