Ülkede işsizlik krizi her geçen gün artarken resmi datalar ve DİSK-AR’ın raporuna nazaran en ağır artışlardan biri bayan işsizliğinde gerçekleşti. Son bir yılda toplam işgücü yüzde 4,3, erkek işgücü yüzde 3 ve bayan işgücü yüzde 7 daraldı.
Doç. Dr. Çağla Ünlütürk Ulutaş ve DİSK/Genel-İş Araştırma Daire Müdürü Dr. Özgün Millioğulları Kaya, pandemi sürecinde bayan istihdamının daha çok daraldığını ve alınan tedbirlerin yetersiz olduğunu vurguladı.
DİPLOMALI BAYANLAR İŞSİZ
Pandemiyle birlikte daha da artan ekonomik krizin bayan işgücü üzerinde çarpıcı sonuçları olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Çağla Ünlütürk Ulutaş, “Pek çok bayan işgücü piyasasından çekilirken pek çok bayan da cinsiyete dayalı ayrımcılık nedeniyle işten çıkarma, fiyatsız müsaadeye çıkarılma uygulamalarına maruz kaldı” dedi.
Türkiye’de mevcut bayan istihdamının büyük bir sorun olduğunu belirten Ulutaş, “2019’da işgücüne dahil olmayan 28 milyon 411 bin kişinin 20 milyon 241 bini bayandı. 2020’de işgücüne dahil olmayan kişi sayısı 30 milyon 981 bine, bayan sayısı ise 21 milyon 534 bine yükseldi. Görüldüğü üzere, işgücüne katılamayan bayan sayısı 1 milyon 293 bin kişi arttı” diye belirtti.
Yükseköğrenim mezunu bayan işsizliğinin yüzde 18,8’e ulaştığını söz eden Ulutaş şunları söyledi:
“Geçtiğimiz yıllarda bayanların yükseköğrenime katılm seviyesi de eğitim muvaffakiyetleri da dikkate kıymet seviyede yükseldi. Lakin işgücü piyasasındaki ayrımcılık, toplumsal ataerkil münasebetler, yapısal ekonomik meseleler ve bayanların yerini ‘ev’ olarak gören muhafazakar telaffuzlar varlığını korudu. İstihdamın sektörel tesirlerine baktığımızda da en dikkati cazibeli daralmanın bayanların en yüksek seviyede istihdam edildiği hizmetler bölümünde olduğu görülüyor.
HÜKÜMET SİYASETİ KOŞUL
BirGün’den Uzman Bağış’ın haberine nazaran; salgın sürecinde bayanların en çok çalıştığı işkolları olan sıhhat, eğitim, besin ve perakende hizmetlerinde çalışma şartlarının ağırlaştığını ve çalışma müddetleri arttığını belirten Dr. Özgün Millioğulları Kaya ise şunları söyledi:
“Kadın emeğinin daha çok kayıt dışı dallarda ağırlaşması da salgın sürecinde bayanların gelir ve toplumsal garantiden mahrum kalmasına neden olmuştur. Elhasıl ülkemizde bayan emeği konusunda yaşanan meseleler, salgın sürecinde giderek daha da kötüleşmiştir. Bu problemleri görmezden gelmek ve süreksiz tahliller üretmek, bayan emeği sıkıntısının daha da derinleşmesine yol açacaktır.
Bu nedenle öncelikli olarak hükümet siyasetlerinde bayan istihdamını artırmak için önerilen esnek çalışma biçimlerine karşı tam vakitli ve garantili istihdam imkanları yaratılmalıdır. Salgın müddetince bütün personeller mühlet şartı aranmaksızın işsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanmalıdır. Tüm işyerlerinde, gebeler, yasal süt müsaadesi kullananlar, engelliler, 60 yaş ve üzerinde olanlar Covid-19 salgını mühletince idari müsaadeli sayılmalıdır.
12 yaşından küçük çocuğu olanlara talepleri halinde fiyatlı müsaade verilmelidir. Bayanlara has görülen konut içi sorumlulukların tahlili için kamu siyasetleri hayata geçirilmelidir.”
Cumhuriyet
