Galileo’nun parmağı
Galileo’nun Floransa Bilim Tarihi Müzesi’nde sergilenen parmağı
İtalya, Haziran 2010’da kültürel tarihin en enteresan buluşmalarından birine şahit oldu. Rönesans devri gökbilimcilerinden Galileo Galilei’nin baş parmağı ve orta parmağı, Floransa Bilim Tarihi Müzesi tarafından satın alınarak müzede sergilenmekte olan dişinin ve parmağının yanına yerleştirildi.
1737’de Galielo’nun cesedi bir mezardan bir diğerine taşınırken düşen parmakları, dişi ve omuru, dâhinin tılsımını taşımak isteyenler tarafından çalınmıştı.
Galileo’nun bu kalıntıları, icadı olan teleskobun yanında sergileniyor. Gökyüzü hakkında kendisinden evvelki alimlerden çok daha fazla bilgi edinen Galileo’nun müzedeki bu kalıntıları dünyanın birçok yerinden ziyaretçi çekiyor.
Napolyon’un penisi
Napoleon Bonaparte öldükten sonra penisinin kesilerek saklandığına ve jenerasyondan nesle aktarıldığına inanılıyor.
Bu çeşit kalıntılara yalnızca halka açık müzelerde rastlanmıyor. Kimileri özel şahıslarca saklanıyor. Napolyon Bonaparte’ın penisi de bunlardan biri. Fransız komutanın 1821’de St Helena adasında vefatından sonra otopsi sırasında bir İngiliz cerrah tarafından penisinin kesildiği tez ediliyor. İngiltere Waterloo Savaşı’nda Fransa’yı mağlubiyete uğratınca 1815’te Bonaparte’ı adaya sürgüne göndermişti.
Napolyon’un kesildiği söylenen penisi jenerasyondan jenerasyona geçti. 19. yüzyılda bir İtalyan rahibin, 20. yüzyılda Londralı bir kitapçının, 1969’da ise 2900 dolara satın alan Amerikalı bir üroloğun eline geçtiği ve 2007’de ölünceye kadar yatağının altındaki bir bavulda sakladığı söyleniyor.
Bu kişinin tarihi değeri olan bireylere ilişkin objeleri içeren koleksiyonu (Nazi başkan Hermann Göring’in intihar ederken kullandığı siyanür kapsülünün de bunlar ortasında olduğu söyleniyor) Haziran 2016’da müzayede ile Arjantinli bir koleksiyoncuya satıldı.
Einstein’ın gözleri
Ünlü fizikçi Einstein’ın vefatından sonra incelemek üzere beyni çıkarılırken gözleri de saklanmış.
Ünlü Alman fizikçi Albert Einstein’ın gözleri 1955’te vefatının akabinde vücudundan ayrılmıştı. Artık New York’ta özel bir kiralık kasada saklandığı iddia ediliyor.
Einstein’in beyni incelenmek üzere çıkarılırken gözleri de çıkarılmış ve saklaması için ünlü fizikçinin göz hekimi Henry Abrams’a verilmişti.
Edison’un ‘son nefesi’
Amerikalı mucit ve iş adamı Thomas Edison’un son nefesini içerdiği sav edilen bir tüp Henry Ford Müzesi’nde sergileniyor.
Michigan’daki Henry Ford Müzesi’nde ise koruma edilemeyecek olan bir şeyi saklama sevdasının en iyi örneklerinden biri sergileniyor. Burada, ağzı mantar tıpayla kapalı bir deney tüpünde, Amerikalı mucit Thomas Edison’un son nefesinin olduğu tez ediliyor.
Gramofonun öncülü ve elektrik ampulü üzere icatları olan Edison 1931’de New Jersey’de öldüğünde, tabibi son nefesini içeriyor diye odasındaki bir açık ampulü kapatarak saklamıştı. Oğlu Charles ise bu tüpü saklaması için Edison’un ortağı araba devi Ford’a vermişti.
Panço Villa’nın tetik parmağı
Meksikalı devrimci Panço Villa 1923’te pusuya düşürülerek öldürüldü.
Ünlülere ilişkin bir eşyayı koruma etme tutkusu bazen geçersizliklere başvurulmasına da neden oluyor. 2011’de bu türlü sıkıntılı bir şey Texas’taki El Paso’da ortaya çıktı. Bir tefeci dükkanı (Dave’s Pawn Shop), Meksikalı devrimci Panço Villa’nın tetik parmağına sahip olduğu teziyle reklamını yapıyordu.
Yaşarken Villa’yı yakalamak kolay olmamıştı. Mevtinde de vücudunu tümüyle ele geçirmek mümkün olmadı. Birçok kişi, 1923’te pusuya düşürülerek öldürülen Villa’nın 1926’da açılan mezarından çıkarılan ve kurşun delikleriyle dolu kafatasının kendilerinde olduğunu sav ediyor.
Bir insanı bir diğerinin fizikî bir kesimini yadigâr olarak saklamaya iten şey nedir, anlaması sıkıntı. Tahminen bu kesimler hayat dalgasını ileten kanallar olarak görülüyor. Tahminen de vefatı uzak tutacak bir totem olarak tutulmak isteniyorlar.
Einstein’in göz tabibi 1994’te verdiği bir röportajda şöyle demişti: “Onun gözlerine sahip olmak Einstein’ın hayatının sona ermediği manasına geliyor. Bir modülü hâlâ bende.”
Cumhuriyet