Sözcü gazetesi müellifi Hürmet Öztürk, bugünkü yazısında İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu hakkında başlatılan soruşturmayı kaleme aldı.
Soruşturmayla, ‘Aşama basamak İmamoğlu’nu misyondan alma yollarına taş döşendiğini’ söyleyen Öztürk, yazısında şu sözlere yer verdi:
“İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun, “Kanal İstanbul Projesi” hakkında yaptığı sözlü/görsel açıklamaları üzerine İçişleri Bakanı’nın talimatıyla hakkında araştırma/ön inceleme başlatıldı. Evre kademe İmamoğlu’nu misyondan alma yollarına taş döşeniyor. Gaye, harcanan para değil, kamu misyonlarında birliğin sağlanması prensibine açıkça muhalif davranışları münasebet gösterilecek.
Ülkemizde en çok konuşulan bahislerin başında adaletin olmadığı, yargı kararlarının taraflı olduğu tezi geliyor. Yargıya güvensizlik varken, Bakanın bir periyot genel başkanlığını yaptığı siyasi partiden aday olmuş müfettişin raporuna muteber mi?
BUNU DA YAPTILAR
İmamoğlu hakkında inceleme başlatıldığı ortaya çıkınca İçişleri Bakanı tarafından kelamlı, Bakanlık Mülkiye Teftiş Şurası Başkanlığı’nca (MTKB) yazılı açıklama yapıldı. Teftiş Kurulu’nun bu tıp mevzularda açıklama yapması yerleşik/bilinen bir uygulama değil. İmamoğlu hakkında başlatılmış araştırma/ ön incelemenin münasebeti kelamda açıklanmaya çalışılmış.
Bu bağlamda; “Belediye liderinin; karar verilmiş devlet yatırım projelerini tenkit için belediyenin kendi imkanlarını (kamu kaynağını) kullanılamayacağı; kamu kaynağı kullanılarak karşı çıkmanın yönetimin bütünlüğü unsuruna ve hukuka muhalif olduğu belirtildi. İmamoğlu’nun şahsî olarak (Kanal projesine) karşı çıkması sorgulanmadığı; kurumsal olarak ve kamu kaynağı kullanılarak bu afişlerin bastırılmış olmasının araştırma/ön incelemeye husus edildiği” belirtildi.
İçişleri Bakanı ve MTKB tarafından yapılmış açıklamaların içeriklerinden, “Kanal İstanbul Projesi’nin eleştirilmesi için belediye bütçesinden afiş bastırılmasının belediye misyon ve hizmetleriyle bir ilgisinin olmadığı; mevzuatında öngörülmeyen harcama yapıldığı için kamu ziyanı oluştuğu, kamu (belediye) kaynağındaki eksilme nedeniyle ön inceleme onayı verilmiş olduğu” anlaşılıyor.
BAŞMÜFETTİŞE SORDUM
Bu mevzuyu mevzuata hakim olan emekli Mülkiye Başmüfettişi Mahmut Esen’e sordum. Mevzunun salt bu istikametiyle ele alındığında, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’na isnat edilen kabahatin “Tazmini” yani verildiği öne sürülen zarar/ziyanın karşılanmasını gerektiren nitelikte olduğunu, bu yüzden ayrıyeten Türk Ceza Kanunu istikametinden takibi gerektirmediğini belirtti.
Yürürlükteki mevzuata nazaran, kamu ziyanı oluştuğunun nihaileşmesi halinde, kamu ziyanının harcamayı yapan sorumlulardan faizi ile birlikte geri alınması gerekiyor. Kamu ziyanları; Sayıştay Başkanlığı’nın ilamı yahut mevzuya ait yönetmelikteki süreçler izlenerek isimli yargıda açılacak dava sonucuna nazaran hükmen tahsil edilebiliyor.
İçişleri Bakanlığı’nın, İstanbul Büyükşehir Belediyesi kaynaklarından yapılan masraflarda, tutumlu/tasarruflu hareket edilmesine ait gösterdiği ihtimam de dikkate alınarak şu yol izlenmeli:
1- Öncelikle yöntemsiz ödeme konusunun tam olarak açıklığa kavuşturulması, yekün oluşturmadığı düşünülen İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin afiş bastırma vb. hedefle yapılmış harcama meblağı (kamu kaynağı) kamuoyuna açıklanmalı.
2- Vazifeli Mülkiye Başmüfettişinin muhtemelen düzenleyip Büyükşehir’e göndereceği tazmin raporu beklenilmeksizin, yapılmış harcamanın mevzuya ait yönetmelik kararlarına nazaran mevzuatında öngörülmeyen harcama olup olmadığına, başka bir sözle kamu ziyanı oluşup oluşmadığına ait süreç, Belediye Lideri tarafından şimdiden başlatılmalı. Gerekiyorsa mevzu Sayıştay Başkanlığı’na gönderilmeli.
ÇELİŞKİLER ORTADA
3- Ön inceleme ile misyonlu Mülkiye Başmüfettişliği’nce, Belediye Başkanı’na gönderilmiş olan 9 Kasım 2020 tarihli tabir istem yazısında, “…İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından billboardlar üzerinden yapılan bu ilanın, Anayasanın 104, 123 ve 127’nci unsurlarında belirtilen, yönetimin bütünlüğü prensibini ve kamu vazifelerinde birliğin sağlanması prensibine açıkça muhalif olduğu, devlet siyaseti haline gelmiş ve kamu kaynağı kullanılarak yürütülen bir projeye yeniden kamu kaynağı kullanılarak muhalefet edilmesinin mümkün olmadığı” belirtildi.
Kamu kaynağının kullanılmasının yanı sıra ilanın içeriği de ön inceleme konusu yapılmış. Bu biçimiyle söz istem yazısı, İçişleri Bakanı ve Mülkiye Teftiş Heyeti Başkanlığı tarafından yapılan açıklamalarla çelişiyor. Belediyelerin idari ve mali özerkliğe sahip kamu hükmî şahsı olduğu da unutulmamalı.
Cumhuriyet