Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Sarsıntılara Karşı Alınabilecek Tedbirleri Araştırma Komisyonu’nda yaptığı konuşmada, Türkiye’de her an 7’nin üzerinde bir zelzelenin meydana gelebileceğini söyledi. Afet ve Acil Durum İdaresi (AFAD) Lideri Mehmet Güllüoğlu da, İstanbul’da 3 bin 20, Ankara’da 1715, İzmir’de 1646 olmak üzere, Türkiye genelinde 18 bin 925 toplanma alanı belirlediklerini kaydetti.
Meclis Zelzelelere Karşı Alınabilecek Tedbirleri Araştırma Kurulu, AKP Sakarya Milletvekili Recep Uncuoğlu başkanlığında toplandı.
Kurul, AFAD Lideri Güllüoğlu, Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) İdare Şurası Üyesi ve Koordinatörü Erdal Turgut, MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Yer Bilimleri Araştırmaları Koordinatörü Doç. Dr. Selim Özalp, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdullah Karaman’ı dinledi.
AFAD Lideri Güllüoğlu, kurula yaptığı sunumda, hazırladıkları Türkiye sarsıntı haritasıyla bölgelere nazaran nasıl bina yapılacağının belirlendiğini söyledi.
SARSINTI TOPLANMA ALANLARI
Toplanma alanlarının medyada çok tartışıldığını söz eden Güllüoğlu, “İstanbul’da 3 bin 20, Ankara’da 1715, İzmir’de 1646 olmak üzere Türkiye genelinde 18 bin 925 toplanma alanı belirledik. Bünyemizde 93 bin çadır, 196 bin yatak ve 182 bin battaniyemiz var. İstanbul’a da 500 konteyner yerleştirdik. 13 milyondan fazla bireye de sarsıntı eğitimi verdik” dedi.
Güllüoğlu, risk azaltıcı tedbirlerin öncelenmesi, afet riskinin azaltılması kanunu çıkarılması, DASK katılımcılığının artırılması, DASK dışı afet sigortacılığının teşvik edilmesi ve yeni bir finansman modelinin oluşturulmasını talep etti.
DASK İdare Konseyi Üyesi ve Koordinatörü Erdal Turgut, Zarurî Sarsıntı Sigortası üretimi için 32 sigorta şirketi ve yaklaşık 17 bin acente ile uyum sağladıklarını belirtti.
Sarsıntı sonucunda meydana gelen hasarları tespit etmek ve tazminat ödemelerini gerçekleştirmek gayesinde olduklarını kaydeden Turgut, 2020-2021 için ödeme güçlerini de 40 milyar liraya çıkardıklarını söyledi.
MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Yer Bilimleri Araştırmaları Koordinatörü Doç. Dr. Selim Özalp, Türkiye’de zelzelelerin, daha çok tabanın sıvılaştığı alanlarda görüldüğünü, bu nedenle sarsıntı ziyanlarının azaltılması için bölgesel içerikli sıvılaşma yatkınlık haritalarının hazırlanması gerektiğini lisana getirdi.
‘DEPREM OLMAZ DENİLEN YERDE BİLE HER AN ZELZELE OLABİLİR’
Özener, son 120 yıl içinde 4 büyüklüğünün üzerinde 10 bin 965 zelzelenin meydana geldiğini, fay sınırlarının hareketli olduğunu, bunun da Türkiye’de her an 7’nin üzerinde bir zelzelenin meydana gelebileceğini gösterdiğini vurguladı.
Türkiye’nin sarsıntı neslinde yer aldığına dikkati çeken Özener, Hatay’da 1500 yıldır bir sarsıntının yaşanmadığını lakin Hatay dahil “deprem olmaz” denilen yerde bile zelzelenin her an olabileceğini kaydetti.
İzmir sarsıntısına işaret eden Özener, “Yaptığımız hesaplarda 7,2’nin üzerinde güç birikmiş durumda. Bizi bekleyen daha büyük sarsıntılar var. O yüzden daha iyi, hazırlıklı ve koordine olmamız gerekir” dedi.
MUHTEMEL MARMARA SARSINTISI
Muhtemel Marmara sarsıntısında, deniz altındaki çöküntüler nedeniyle tsunami ve heyelanların meydana gelebileceği ihtarında bulunan Özener, “Ege ve Akdeniz’de tarih boyunca tsunamiler oldu, tekrar olacaktır. Tsunami konusunda 2012’de çalışmalar yaptık. 5,5 üzerindeki sarsıntılarda ihtar veriyoruz. Daima ‘Allah korusun’ diyoruz fakat Allah beşere akıl da vermiş. Bize düşen bilimin ışığında siyaseti beslemektir.” diye konuştu.
Erken ikaz sistemi ile Marmara’da 5 ile 7 saniye ortasında bir vakit kazandıklarını belirten Özener, afete hazırlık eğitimi kapsamında 3 bin 893 eğitim gerçekleştirdiklerini ve 502 bin 682 kişinin iştirakini sağladıklarını anlattı.
Medyada sarsıntıyla ilgili yapılan açıklamalara değinen Özener, “Popüler olmak isteyen hocalarımız, çok enteresan şeyler söylüyor, popülarite derdiyle konuşuyorlar. Biz programlara çıkmamayı tercih ediyoruz.” formunda konuştu.
Özener, AFAD ile Kandilli Rasathanesi ortasındaki dataların farklı açıklanmasının nedenine ait ise tıpkı istasyonlar kullanılsa da algoritma ölçümleri nedeniyle farklı sonuçların çıkabileceğini söyledi.
Cumhuriyet
