Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri Prof. Dr. Alpay Azap, her yıl 700 bin kişi antibiyotiklere dirençli bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlardan hayatını kaybettiğini belirterek, “Antibiyotik direnci yakın gelecekte insan sıhhatini önemli formda tehdit eden bir durum.” değerlendirmesinde bulundu.
Prof. Dr. Azap, yaptığı açıklamada, KLİMİK, Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD), Türk Hastane İnfeksiyonları ve Denetimi Derneği (HİDER) ve Çocuk Enfeksiyon ve Bağışıklama Derneklerinin ortak başlattığı “Hapı Yutma” halk farkındalık kampanyası hakkında bilgi verdi.
CANLI BÜTÜN HÜCRELERE TESİRLERİ VAR
Antibiyotiklerin, “bakteri” denilen mikroorganizmaların sebep olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılan, aslında bakterileri öldürürken canlı bütün hücrelere birtakım tesirleri olabilen önemli ilaçlar olduğuna işaret eden Azap, “Antibiyotik bütün enfeksiyonlarda değil yalnızca bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarda işe fayda ve fakat o vakit gereklidir. Bu nedenle virüslerin neden olduğu nezle, grip üzere enfeksiyonlarda değil, bakterilerin neden olduğunu düşündüğümüz yahut testlerle gösterdiğimiz enfeksiyonlarda hekim teklifiyle kullanılmalıdır.” sözlerini kullandı.
Yanlışsız antibiyotik kullanımının, “doktorun önerdiği antibiyotiği onun önerdiği formda ve önerdiği müddette kullanmak” manasına geldiğini vurgulayan Prof. Dr. Azap, vaktini kaçırmadan, orta vermeden önerilen süreyi tamamlamanın, direnç gelişmesini engellemek açısından kıymetli olduğunun altını çizdi.
“ANTİBİYOTİK DİRENCİNE DİKKAT”
Tabipleri antibiyotik yazmaya, eczacıları da reçetesiz vermeye zorlamamak gerektiğini belirten Azap, antibiyotiklerin canlı olan bütün hücrelere ziyan verebilen önemli ilaçlar olduğunu bildirdi. Gereksiz antibiyotik kullanımının kalp, karaciğer ve böbrekler başta olmak üzere birçok organda ziyana neden olabileceğini tabir eden Azap, açıklamasında şu bilgileri verdi:
“Bakterilerin direnç kazanması ve bu direnci öbür bakterilere de bulaştırması nedeniyle antibiyotik direnci yaygınlaşır. Antibiyotik direnci, bakterilerin çeşitli sistemlerle antibiyotik dediğimiz kimyasal moleküllere karşı güçlü hale gelmesi, antibiyotiklerden etkilenmeden çoğalmaya ve hastalık yapmaya devam etmesidir. Antibiyotik direnci bakterilerin antibiyotiklerle müsabakasıyla gerçekleşir. Nasıl ki insan toplumlarında her bir birey farklı özelliklere sahip ise her bakteri topluluğunda da kullandığımız antibiyotiğe karşı doğuştan güçlü olan bireyler vardır. Biz antibiyotik kullandığımızda, antibiyotiğe hassas olan bakteriler ölürken bu doğuştan sağlam olanlar ölmezler, hassas bakterilerin ölmesinin sağladığı boşluğun avantajıyla çoğalmaya devam ederler. Üstelik kendilerini antibiyotiğe dirençli yapan genetik özelliklerini diğer bakterilere bulaştırarak onların da dirençli hale gelmesine neden olurlar. Bir mühlet sonra o bakteri tipinin tamamı karşılaştığı antibiyotiğe dirençli hale gelir.”
“ÇOK KOLAY ENFEKSİYONLARDAN BEŞERLER ÖLECEK”
Antibiyotiklerin gerçek ve akılcı kullanımının yalnızca tabiplerin çabalarıyla olmayacağını, halka da bu mevzuda sorumluluk düştüğünü kaydeden Azap, “Unutmayalım ki antibiyotik direnci yakın gelecekte insan sıhhatini önemli halde tehdit eden bir durum. Bilimsel kuruluşlar tarafından yapılan hesaplamalara nazaran, her yıl 700 bin kişi antibiyotiklere dirençli bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlardan hayatını kaybediyor. Şayet önemli tedbirler alınmazsa 2050 yılına geldiğimizde bu sayı 10 milyona ulaşacak. Çok kolay enfeksiyonlardan beşerler ölecek” tabirlerini kullandı.
Prof. Dr. Azap, el yıkama, genel paklık kurallarına uyma, aşı olma ve bağışıklık sistemini güçlü tutmanın enfeksiyonlara yakalanmayı önleyeceğini, bu biçimde antibiyotik kullanmaya da gerek kalmayacağını söz etti.
Akılcı antibiyotik kullanımının ehemmiyetinin anlaşılması için “Hapı Yutma” başlığıyla başlatılan kampanyaya da dikkati çeken Azap, bu kampanya kapsamında sinemalar, yazılar, uzman görüşleri ve ihtarların paylaşılacağını bildirdi.
Cumhuriyet