CHP’nin 2021 bütçesi için verdiği muhalefet şerhinde bütçede büyük hissenin iktidara yakın inşaat şirketlerine ayrıldığına, koronavirüs salgını devrinde büyük badire yaşayan vatandaşlardan geçen yıla oranla yüzde 16.4 oranında daha fazla vergi alınacağına dikkat çekildi. Şerhte, bütçenin katılımcılıktan uzak, devletin kendi kurumları ortasında dahi anayasal kuralların çiğnendiği, bütünüyle Cumhurbaşkanlığı’nda bir grup tarafından hazırlandığına dikkat çekilerek hem devlet krizinin hem de ekonomik krizin iç içe yaşandığı belirtildi.
CHP’nin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçen 2021 yılı merkezi idare bütçe yasa teklifine verdiği kapsamlı muhalefet şerhi 374 sayfadan oluştu. CHP’nin şerhinde özetle şunlar yer aldı:
-Büyük hisse şirketlere: 2021 yılındaki yatırım harcamalarına ayrılan ödenekler içindeki en büyük hissenin ulaştırma yatırımlarına bırakılmış olduğu ve bütçeden 2021 yılında kent hastaneleri için 16 milyar lirayı aşan bir kaynağın ayrıldığı gerçeği de dünyanın en büyük 200 inşaat şirketi ortasında yer alan iktidara yakın inşaat kümelerinin bu bütçeden en büyük hissesi almayı sürdüreceğini gösteriyor.
-Emek ve bayan aksisi bütçe: Vergi harcamaları ismi altında 239 milyar liralık bir verginin çok büyük bir çoğunlukla sermayeden alınmayacak olması da yalnızca ödenek aktarma biçiminde değil, vergi almayarak da sermayenin desteklenmeye devam edileceğine işaret ediyor. Bu bütçenin ödenek tahlilleri sonunda emek, bayan ve tabiat aksisi bir bütçe olduğu ortaya çıkıyor.
-Yük işçilerin üzerinde: Bütçenin finansman tarafında ise asıl yükü 922 milyar lirayla (yüzde 84 oranında) vergi gelirleri oluşturuyor. Gelir vergisini yüzde 65 üzere bir oranda tekrar fiyatlı işçilerin ödediği dikkate alındığında, vergi yükünün önümüzdeki yılda da işçilerin üzerinde kalacağı mutlaklaşıyor. Bu bütçe, işçilerin yanında olan bir bütçe değil.
-Vergiler yüzde 16 artacak: Tek adam parti devleti rejiminden evvel 2017 yılında 48 milyar TL olan bütçe açığı, 2021 yılında 5’e katlanarak 245 milyar TL’ye çıktı. İktidar, siftahsız dükkân kapatan esnafımızdan, borca batırdığı çiftçilerimizden, KOBİ’lerimizden, işlerini ellerinden aldığı personellerimizden, mutfağındaki tencereyi kaynatamayan mesken bayanlarımızdan, sayıları 13 milyonu aşan işsizlerimizden “1 trilyon 58 milyar TL vergi toplayacağım” argümanıyla bu bütçeyi hazırladı. Buna nazaran milletten toplanacak vergiler bir evvelki yıla nazaran yüzde 16.4 artıyor. 2021’de toplanacak her 5 TL’lik verginin 1 TL’si ÖTV’den gelecek. Akaryakıt ve doğalgaz kullanırken 76.5 milyar TL meblağında ÖTV ödeyeceğiz. Otomobil ya da öbür bir motorlu araç alırsak devlete ödeyeceğimiz ÖTV’lerin toplamı yüzde 20 artışla 40 milyar TL’ye çıkacak, beyaz eşya, cep telefonu, bilgisayar alırken ödeyeceğimiz ÖTV ise yüzde 19 artarak 13.5 milyar TL olacak.
-180 milyar TL faize: Bu bütçeyle devlet, önümüzdeki yıl 1.3 trilyon TL harcama yapacak. Buna nazaran bir yıl önceye oranla harcamalar yüzde 11 artıyor, bunun 180 milyar TL’si faiz ödemelerinde kullanılacak. Faiz lobilerinin cebine gidecek para ise 2021’de yüzde 31 oranında artıyor.
Cumhuriyet
