Sakarya’nın Hendek ilçesindeki havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamaya ait gözaltına alınan Sorumlu Yönetici Hasan Ali Velioğlu, ustabaşı Erşan Öztürk, Sorumlu Yönetici Asiye Angın ile iş güvenliği mütehassısı Aslı Bozkurt evvelki gün çıkarıldıkları Hendek Sulh Ceza Hâkimliğince “taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olma” kabahatinden tutuklandı. Şüphelilerin savcılık ve hâkimlik tabirleri ise alınmayan tedbirleri ve ihmalin boyutunu gözler önüne serdi.
INANÇLI DEĞİLDİ, BİLİYORDUM
Fabrikada iş güvenliği mütehassısı olarak çalışan ama 22 Mayıs’ta hizmetinden istifa eden Aslı Bozkurt tabirinde fabrikadaki ihmalleri tek tek anlattı. Haftada 3 gün fabrikaya giderek şirketin çalışma ünitelerini denetlediğini aktaran Bozkurt, “Olayın olduğu gün Sakarya’daydım. O kesimin inançlı olmadığını bildiğim için fabrikaya gitmedim” dedi. Sözünde fabrikanın kısımlarına değinen Bozkurt, “Fabrikanın Çin mahallesi olarak isimlendirilen kısmına çok fazla gitmezdim. Bunun nedeni orada çalışan A.Ç.’nin işini çok iyi yapan bir iş güvenliği mütehassısı olmasıydı. Lakin bu kısımda de gayri kısımlarda olduğu üzere aksaklıklar görüyordum. En kıymetli sorun ise personellerin yanlarına çok fazla materyal almalarıydı” diye konuştu.
‘TUTANAK TUTMADIM UYARDIM’
Bu bahiste sorumluları ve çalışanları daima uyardığını sav eden Bozkurt, “Bölümlerde fazladan tespit edilen materyal için tutanak tutmadım. Ama emekçilere daha fazla üretim yapmaları için fabrika yöneticisi Hasan Ali Velioğlu ile ustabaşı Erşan Öztürk pres yapmaktaydı. Bu hususta ikaz yaptığımda, ‘Biz bu işi yıllardır yapıyoruz. Sen ne biliyorsun. Haftada iki gün geliyorsun’ diyordu. Emekçilerin ne kadar materyal ürettikleri listeye yazılıyordu. Bu denetim kapsamında personeller telaş taşıdıkları için önlemleri unutarak daha fazla materyal üretmeye çalışıyorlardı” dedi. Aslı Bozkurt ise sözünde özetle şunları söyledi: “İşçilerden bana daima şikâyet gelmekteydi. Emekçiler bana, ‘burası patlayacak, başımıza bir şey gelecek, bir şey yapın’ diyordu. Yapmış olduğum incelemeler sonucunda her şeyi iş sıhhati güvenliği şura içtima tutanaklarına yazmama müsaade verilmiyordu, zira benim çalıştığım şahsi işletme bu şirketle çalışmaya devam ediyordu. Benim gücüm de bir bölgeye kadar. Yeşil renkli binanın, bana ana barut deposu olduğu dahi söylenmedi. Burayı atıl bir bina zannettiğim için hiç denetlemedim. Denetlenecek bölgeleri bana onlar gösteriyordu. Başkaca çalışanların zatî koruyucuları ve donanımları da bulunmamaktaydı.”
‘BASKI YAPMADIM’
Ustabaşı Erşan Öztürk ise tabirinde patlamanın yaşandığı fabrikada 30 yıldır çalıştığını belirterek “Fabrikada imalat fazlası gereç ve stokta olması gerekenden fazla materyal yoktu. Üretilen mallar kolilendikten sonra sevkıyata hazır hale gelir, depoya götürülür. Çalışanlara daha fazla mal üretimi için pres yapmadım. Ağırlık yapılmasına da şahit olmadım. Fabrikadaki teftişler Sakarya Bölge Emniyet Müdüriyeti tarafından yapılır. Ankara’dan teftişe gelenler olur. Murakabe olacağı bana bir gün evvelden söyleniyordu. Aslında önlemli çalıştığımız için ekstra bir tedbir almıyorduk. Emekçilere kollayıcı kıyafet vermiştik. Ancak sıcak olduğu için bizi dinlemeyerek giymiyorlardı. İmal edilen eserlerin konulduğu depoların kimilerine hammadde konulduğunu bilmiyordum” dedi.
HESABI ÇALIŞANDAN SORULURDU
Sorumlu yönetici olan Asiye Angın savcılık sözünde her personel için üretim ölçüsünün belirlendiğini aktardı. Angın, “İşçi başına düşen üretim ölçüsü ustabaşı tarafından belirleniyor. Emekçiden bu ölçüde üretim yapması isteniyor. Üretim çıkmadığı vakit da bu durum çalışandan soruluyor. Bu geçmişten günümüze devam eden bir süreçtir. Patlamadan 15-20 gün evvel jelatinleme kısmındaki arkadaşım Kosova’ya gönderilmek için üretilen eserlerden rahatsız edici bir koku geldiğini söyledi. Bunu fabrikanın sahibi Yaşar Coşkun’a, Hasan Ali Velioğlu’na ve Erşan Öztürk’e söylediğini varsayım ediyorum. Daha sonra Erşan Öztürk kâğıdın yapışmasında kullanılan tutkalın fazla sürülmesi nedeniyle nemlenme olduğunu anlamış, bu mallar kurumaya bırakılmıştı. Pandemi sürecinde üretim yavaşladı. Ama üretilen malların ne kadarının satıldığını ya da depoda saklandığını bilmiyorum. Şikâyetçilerin beyanlarında söyledikleri denetleme olmadan evvel bize haber geldiği tabiri sahihtir. Vilayet emniyet müdüriyeti tarafından denetleme yapılırdı. Denetleme olmadan evvel şirkete nasıl haber geldiğini bilmiyorum. Ben patlamanın muska kısmında olduğunu düşünmüyorum” tabirlerini kullandı.
FABRİKA SAHİBİ VE OĞLU GÖZALTINDA
Soruşturma kapsamında havai fişek fabrikasının sahibi Ali Istek Coşkun ile oğlu Yaşar Coşkun da dün gözaltına alındı. Sakarya Cumhuriyet Başsavcısı mevzuya ait yaptığı açıklamada şunları söyledi: “İşverenin alınan bütün tedbirlere uyulmasını temin etmek, geniş bir denetim mekanizması kurarak iş güvenliğini personelin inisiyatifine ve itinasına bırakmadan, tehlikelere karşı bilinçlendirmek, iş disiplinini sağlamak, iş güvenliği gereçlerinin kullanılması istikametinde murakabe ve gözetim yükümlülüğünün de bulunduğu dikkate alındığında, kelam konusu fabrika sahiplerinin de sorumlu olabileceği değerlendirilmiş olup 7 Temmuz 2020 günü sabah saatlerinde gözaltı talimatı verilmiştir.”
ESERLER DÜŞÜNCELIYDI, UYARDIK DİNLEMEDİLER
Sakarya’nın Hendek ilçesindeki havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamaya ait müşteki sözlerindeki vahim tezler dikkat çekti. Şikâyetçiler münhasıran Kosova’ya gönderilmek için üretilen ürünlerlerde meşakkat olduğunu lakin bunu yetkililere bildirmelerine karşın tedbir alınmadığını vurguladı.
MAKİNELER HADDINDEN FAZLA ISINIYORDU
Cumhuriyet
