Fahrettin Altun ilgili haberlere yönelik cezalara bir yenisi eklendi. BirGün’ün, Altun ile ilgili 15 Nisan 2020 tarihli, “İşinize gelmeyene terör kılıfı uydurma” başlıklı haberine ceza verildi. Gazetemizde yayınlanan, “Boğaz’da kaçak var” haberinin akabinde kesilen cezaların aktarıldığı habere, BİK tarafından BirGün gazetesine 23 gün ilan kesme cezası verildi.
BirGün’den yapılan açıklamada, “19 Eylül 2019 tarihli gazetemizdeki ‘Ekmek aksiyonuna gazlı saldırı’ haberimize ait polisi aşağılamaktan 15, jandarma kuvvetlerini aşağılamaktan 10 gün resmi ilan kısmı cezası verildi. Buradaki Jandarma Genel Müdürlüğü’nün hiçbir şikâyeti olmamasına karşın 10 günlük ilan kesme cezası verildi” denilerek evvelki cezalara dikkat çekildi.
BİK tarafından kesilen cezaların eylül 2019 itibariyle arttığına dikkat çekilen BirGün’ün açıklamasında, “Bu tarihin bizim için hiçbir özel kıymeti yok. Fakat sanırız BİK ve bağlı olduğu yapıda birtakım yeni gelişmeler oldu” denildi.
BirGün’ün cezayı kamuoyuna duyurduğu ve yansısını lisana getirdiği kelam konusu açıklama şöyle:
BirGün gazetesi yoluna devam edecek
” Basın İlan Kurumu tarafından BirGün’e aralık ayı içinde uygulanmak üzere 23 günlük yeni bir resmi ilan cezası verildi. Her gün yenileri eklenen cezalara karşın BirGün, tüm gerçekleri halka ulaştırma eforuyla yoluna devam edecek.
Basın İlan Kurumu (BİK) hafta başında gazetemize 23 günlük yeni bir resmi ilan durdurma cezası bildirim etti. Yeni diyoruz zira BİK neredeyse yılın üçte birinde gazetemizde yer alan haberleri, kullanılan lisanı ya da fotoğrafı münasebet göstererek resmi ilan cezası uyguluyor. Yapılan itirazlar da tekrar kalıp haline gelen bildik cümlelerle reddediliyor.
AYDA ORTALAMA ÜÇ BELGE
BirGün gazetesi kuruluşundan bu yana iktidarla başı hiçbir periyot beğenilen olmadı. Cezalar, mahkemeler daima oldu. Ancak BİK’in ağır ilgisi son bir yılda ağırlaştı. BİK cezaları, temel olarak da 2019 yılının eylül ayı itibariyle vites artırdı. Bu tarihin bizim için hiçbir özel değeri yok. Ancak sanırız BİK ve bağlı olduğu yapıda kimi yeni gelişmeler oldu.
O tarihten bu yana neredeyse hiç atlamadan ayda en az 3 evrak ile karşılaşıyoruz. Her evrakta 3 ila 15 gün ortasında değişen ilan kesme cezaları var. Kuşkusuz her keresinde itiraz ediyoruz fakat varsayım edileceği üzere neredeyse hiçbirinden olumlu sonuç alamıyoruz.
TIPKI HABERDEN İKİ CEZA
BİK bu mühlet içerisinde, BirGün gazetesinin üst seviye kamu bürokratlarına, Jandarma Genel Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdürlüğü üzere kamu kurumlarına veyahut Kızılay üzere kamu faydasına faaliyet gösteren kurumlara ait yaptığı birçok haberiyle ilgili, haberin doğruluğu ya da yanlışlığını değerlendirmeden ceza verdi.
Bu haberlerin tamamı gerçek ve yenidir. Bir kamu bürokratına ait kaçak yapı argümanları, kolluğun orantısız güç kullanımı üzere toplumu yakından ilgilendiren mevzulara ilişkindir. Münasebetiyle bu haberlerin kamuoyunun gündeminde olan tartışmalara katkı niteliğinde olduğu açıktır. BİK kararlarının çabucak hemen hiçbirinde bu ölçütler dikkate almadığı üzere bir habere iki farklı ceza bile verdi. 19 Eylül 2019 tarihli gazetemizdeki “Ekmek hareketine gazlı saldırı” haberimize ait polisi aşağılamaktan 15, jandarma kuvvetlerini aşağılamaktan 10 gün resmi ilan kısmı cezası verildi. Buradaki Jandarma Genel Müdürlüğü’nün hiçbir şikâyeti olmamasına karşın 10 günlük ilan kesme cezası verildi.
HABERİN HABERİNE CEZA
Bu hafta içinde yediğimiz cezalar Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Dairesi Lideri Fahrettin Altun’la ilgili. 15 Nisan 2020 tarihinde hazırladığımız gazetede Altun’un yalısı ile ilgili Cumhuriyet gazetesinde çıkan haberlerden sonra gazetecilerle ilgili başlatılan terör soruşturmasını sayfalarımıza aktardık. Bir gün sonra CHP milletvekili Özgür Özel’in hususa dair açıklamalarını yayımladık. Bu iki haberimizle ilgili başlatılan süreç bu hafta tamamlandı ve ceza bildiri edildi. Aralık ayını 23 günlük cezayla tamamlayacağız. Olağan yenisi gelmezse.
BİRGÜN GAZETESİ NİÇİN VAR?
Logomuzda bulunan Halkın Gazetesi vurgusu bizim için bir slogan olmanın çok ötesindedir. Bu gazeteyi yapmaya başladığımız her günün sabahında bize kimin için var olduğumuzu hatırlatır. O yüzden halkın faydasına olacağına inandığımız her şey gazetemizde yer alır. Kimin uykularının kaçacağıyla ilgilenmeyiz. Bizim mihengi noktamız halkın gazetesi olma düsturudur.
Daha yola çıkarken hazırladığımız yayıncılık unsurlarımız özetleyen “anayasamız” gazetecilikte rehberimiz olmaya devam ediyor. Direkt ve yalın hakikatten yana olma unsurumuz bizim için tartışma konusu değildir.
Bu haberleri yapmaya, gazetemize, internet sitemize aktarmaya devam edeceğiz. Zira bu bizim varlık nedenimizdir.
SAHİBİ YOK FAKAT SAHİPSİZ DEĞİL
İktidar elinde tuttuğu tüm kurumların gücünü kendince karşısında gördüğü kısımların üstüne sürüyor. Devasa medya gücüne rağmen gerçekleri yazmakta ve söylemekte inat eden, neredeyse bir avuç kalmış gazete ve televizyonlar da bundan nasibini ziyadesiyle alıyor. BİK, elinde tuttuğu resmi ilan tasarrufunu muhalif olarak gördüğü gazetelere karşı kullanıyor. Anlaşılan bunu bir yola getirme prosedürü olarak görüyor.
Fakat unuttuğu bir şey var. BirGün gazetesi işçilerin, bayanların, gençlerin gazetesidir. Sahipleri onlardır. Demokratların, devrimcilerin, solcuların, ilericilerin okuduğu, sahip çıktığı bir gazetedir. Mahkemelerle, para cezalarıyla “ıslah” etme eforu beyhudedir.
Biz Türkiye halklarına olan sorumluluğumuzun şuuruyla inandığımız gazetecilik prensipleriyle yolumuza devam edeceğiz.
***
BİK KARARLARI BASIN ÖZGÜLÜĞÜNE TEHDİTTİR
Ali Deniz Ceylan – (BirGün Gazetesi Avukatı)
Temel hak ve özgürlüklere yönelik müdahalelerin kanunla öngörülmesi gerekir. Hatta bu bile kâfi değildir. Yasal düzenleme olsa bile yasal desteğin muhakkak bir kalitede olması gereklidir. Yasa öngörülebilir olmalı, hak sahibine muhakkak tarzı teminatları tesis etmelidir.
Tabir ve basın özgürlüğü de üstte sayılan temel haklardandır ve gazetenin haber ve görüşleri yayımlama faaliyeti bu özgürlüğün kullanımı niteliğindedir. Hasebiyle bu özgürlüğe yönelik müdahalelerin öncelikle kanunla öngörülmesi gerekir.
BİK tarafından verilen resmi ilan ve reklam yayınlama hakkında kesintiye gidilmesine ait kararlar basın özgürlüğüne müdahale niteliğindedir. Gerçekten Anayasa Mahkemesi de 16.01.2020 tarih B.No: 2016/73997 sayılı “Uğurlu Gazetecilik Basın Yayın Matbaacılık Reklamcılık Ltd. Şti. Başvurusu (4)” kararında BİK tarafından yapılan resmi ilan ve reklam kesintilerinin basın özgürlüğüne müdahale niteliğinde olduğunu tespit etmiştir(para.23).
Bununla birlikte bu müdahalenin kanunla öngörülme unsuruna uygun olduğunu söylemek mümkün değildir. Çünkü ilan kesintisi biçimindeki yaptırımın kaynağını 129 Sayılı BİK Genel Şura Kararı oluşturmaktadır. Her ne kadar 195. Sayılı Kanunu’nun 49. Unsuru 1. Fıkrasında basın ahlak temellerine riayet edilmesi gerektiğinden bahsedilmişse de bu temellere ait tek bir açıklamaya dahi yer verilmemiştir. Kanundaki düzenleme esasen yaptırımın hangi nedenlerle uygulanacağına ait olmayıp yaptırımın yani ilan kesmenin müddetine ilişkindir.
Bu manada verilen yaptırım kararları kanunen öngörülme unsuruna karşıttır.
AYM kararları ile de tespit edildiği üzere basın özgürlüğüne yönelik müdahalelerin mecburî ya da istisnai önlem niteliğinde olması, başvurulabilecek en son deva ya da alınabilecek en son tedbir niteliğinde olması gereklidir. Aksi halde sınırlamanın demokratik toplum tertibinin gereklerine uygun bir önlem olarak kıymetlendirilmesi mümkün olmayacaktır. Bilhassa toplumu yakından ilgilendiren hususlar, politikler, üst seviye kamu bürokratları ve de kamu gücünü kullanan kurumlar kelam konusu olduğunda, müdahaleye ait üstte yer verdiğimiz sınırlama ölçütlerinin çok daha dar yorumlanması gereklidir. Basın toplumu yakından ilgilendiren bu tip haberleri verirken çoka kaçabilecek, provokatif sözler kullanabilecektir.
BirGün Gazetesi, Türkiye’de iktidarın kontrolünde olmayan ender basın kuruluşlarındandır. Devletin ve iktidar temsilcilerinin güzeline gitmeyecek haber ve görüşlerin yayınlanabileceği birkaç yayın organından biridir. Yaptırım uygulanan BirGün Gazetesi haberleri de genel olarak bu niteliktedir. Kanunla öngörülme ve demokratik toplumda gereklilik ölçütüne açıkça ters olan BİK kararlarının bu istikametten de ayrıyeten kıymetlendirilmesi gereklidir.”
Cumhuriyet
