Reuters
ABD’de Salı günü yapılan başkanlık seçimlerinde yarış başa baş devam ederken, Lider Donald Trump, rastgele bir delil öne sürmeden Demokratları seçimlerde ‘hile yapmak’la suçladı.
Demokrat rakibi Joe Biden da herkesten sakin kalmasını istedi.
Seçimin yazgısını belirlemesi beklenen beş kritik eyalette oy sayım süreci devam ediyor. Biden, Nevada ve Arizona’da yarışı önde götürürken, Pennsylvania ve Georgia’da ise oylar sayıldıkça Trump ile ortasındaki farkın kapandığı görülüyor.
2020 başkanlık seçimi, yakın periyodun en gergin yarışlarından birine sahne oluyor.
ReutersTrump son açıklamasında ne dedi?
Trump, Çarşamba gününün birinci saatlerinde yaptığı açıklamanın akabinde birinci sefer dün gece ekran karşısına çıktı.
Trump, Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, “Yasalara uygun kullanılmış oyları sayarsanız kolaylıkla kazanırım. Yasadışı oyları sayarsanız, seçimi elimizden çalmaya çalışmış olabilirsiniz” dedi.
Seçimlere ait usulsüzlük tezlerinin dışında Trump kampanyası, sahteciliğe ait şu ana kadar hiçbir ispat sunmadı.
Trump, “Tüm kritik yerlerde öndeydik, üstelik açık orta. Lakin sonra mucizevi bir formda sayılar gizlice azalmaya başladı ve yasal olarak müsaade verilen gözlemcilere müsaade vermemeye başladılar” dedi.
Trump’ı eleştirenler, Başkan’ın destekçilerinden ısrarla postayla oy kullanmamalarını istediğine ve ortadaki farkın da postayla kullanılan oyların sayımına geçilmesiyle kapandığına dikkat çekiyor.
Biden ise kampanya periyodunda seçmenlerine tekraren postayla oy kullanma daveti yaptı. Şu anda sayım sürecinin sürdüğü eyaletlerin büyük bir kısmında postayla kullanılan oylar sürece alınıyor.
Lider Trump, “Çok fazla sahtekarlık oldu. Ülkemizde bunu sineye çekemeyiz” diye konuştu.
Trump’ın açıklamasına hangi reaksiyonlar geldi?
Geçmişte Başkan’la ayrı düşen Cumhuriyetçi Parti’den birtakım isimler, Trump’ın son açıklamalarını da üstü kapalı bir biçimde eleştirdi.
2012 yılında Cumhuriyetçi Parti’den lider adayı olan lakin seçimi kaybeden Utah Senatörü Mitt Romney, “Oylar sayılacaktır. Şayet usulsüzlük tezleri varsa, bunlar araştırılır ve sonunda da iş mahkemede sonuca kavuşur. Demokrasimize, Anayasamıza ve Amerikan halkına güvenin” dedi.
Illinois’den Temsilciler Meclisi Üyesi Adam Kinzinger da, “Usulsüzlük konusunda legal telaşlarınız varsa ispat sunun ve mevzuyu mahkemeye götürün. Hakikat olmadığı ortaya çıkan aldatıcı bilgileri yaymayın bırakın… Bu iş çığırından çıkıyor” diye konuştu.
Geçmişte de Trump’a tenkitler yönelten Maryland Valisi Larry Hogan ise daha açık sözlerle Başkan’a yönelik tenkitlerini lisana getirdi.
Attığı Twitter iletisinde Hogan, “Başkan’ın bu akşam sarf ettiği kelamlar savunulamaz” dedi ve bu açıklamanın “demokratik sürece ziyan verdiğini” belirtti.
Hogan, “Amerika, oyların sayımına devam ediyor ve geçmişte her vakit olduğu üzere, çıkacak sonuçlara hürmet göstermek zorundayız” dedi.
Georgia’dan yine seçilmesi beklenen Senatör David Perdue ise attığı iletilerle Başkan’a dayanak verdi.
Perdue, “Yasalara uygun biçimde kullanılmış her oy sayılmalıdır. Bu türlü yapılırsa, Trump’ın tekrar seçileceğine inanıyorum” diye konuştu.
ReutersBiden açıklamasında ne dedi?
Perşembe akşamı Trump’tan kısa bir müddet evvel Biden da bir konuşma yaptı.
Delaware eyaletinin Wilmington kentinde bulunan kampanya merkezinde bir açıklama yapan Biden, herkesten sakin kalmasını istedi.
Biden, bir sefer daha sayım süreci tamamlandığında kendisinin kazanacağından emin olduğunu vurguladı.
Biden, “Demokrasi vakit zaman karman çorman bir hal alabilir. Bazen biraz sabır göstermek de gerekebilir” dedi.
Biden, “Ancak, 240 yıldır bu sabrın karşılığı tüm dünyanın hayran olduğu bir idare sistemine sahip olunarak alındı” dedi ve ekledi:
“Herkesten sakin kalmasını istiyorum. Herkes sakin olmalı. Süreç işliyor. Sayım süreci tamamlanıyor ve yakında sonucu öğreneceğiz.”
Sonuçlar peyderpey açıklanırken, çeşitli kentlerde her iki adayın da destekçileri protesto şovları düzenliyor.
BBCGüç durumdaki lider taarruza geçiyor
Tahlil / Anthony Zurcher – Kuzey Amerika Muhabiri
Donald Trump, Perşembe akşamı Beyaz Saray basın odasına gücünden bir şey yitirmediğini göstermek için çıktı lakin yaptığı açıklamalar, seçimlerdeki durumunun zayıflığını yansıtıyordu.
Konuşmasında kazandığı eyaletlere vurgu yaptı. Ayrıyeten sayım sürecinin birinci başladığı sıralarda birtakım değişken eyaletlerde büyük farkla önde gittiğini belirterek, rastgele bir ispat göstermeden buraların sahtecilik sonucu elinden alındığını öne sürdü.
Aslında bu kelamlar, birinci etapta önde götürdüğü yarışta farkın eridiğinin ve hatta geriye düşebileceğinin de itirafı niteliğindeydi.
Anket şirketlerine, sayımda misyon alanlara ve Demokratlara reaksiyon gösterdi. Seçimleri birçok yerde yargıya taşıyacağını söyledi. Lakin usulsüzlük tezlerine ait tek bir ispat bile sunmadı.
Sayım sürecinin (gözlemcilerin yer almasına karşın) gözlemciler olmadan yapıldığını öne sürdü ve Biden’ın postayla kullanılan oyların büyük bir kısmını almasını da seçim hilesine bağladı (doğru değil).
Halihazırda değerli pozisyonlarda bulunan Cumhuriyetçi Partili siyasetçiler, Trump’ın kelamlarıyla ortalarına uzaklık koymaya çalışıyorlar. Muhtemelen kaybetmenin eşiğinde duran bir adama yakın durmak istemiyorlar.
BBCYarışta son durum ne?
Seçimin yazgısını belirleyecek olan Pennsylvania, Nevada, Arizona ve Georgia’da oy sayım süreci devam ediyor.
Biden şu ana kadar Seçici Kurul’da 253 delege kazandı. Trump’ın delege sayısı ise 214. Lider seçilebilmek için 538 delegeli şurada 270 sandalyeye ulaşmak gerekiyor.
Biden, Pennsylvania ya da öteki üç eyaletten ikisini kazanırsa lider seçilmiş olacak.
Trump’ın ise Pennsylvania’nın yanı sıra Georgia, Kuzey Carolina, Arizona ve Nevada’dan üçünü kazanması gerekiyor.
Trump idaresinden üst seviye bir yetkili, BBC’nin ABD’deki yayın ortağı CBS News’a yaptığı açıklamada, Biden’ın zafer ilan etmesi halinde Trump’ın yenilgiyi kabul etmeyi planlamadığını söyledi.
Yetkili, Trump’ın hukuksal süreçleri devam ettireceğini belirterek, “Özgür ve adil bir seçim ortamında lider kazanacaktır” dedi.
Trump, başlatacağı türel süreçler için milyonlarca dolarlık bağış toplamış durumda.
Beyaz Saray eski Genel Sekreteri Mick Mulvaney, Perşembe günü internet üzerinden katıldığı bir aktiflikte, Trump’ın kaybetmesi halinde dört yıl sonra “kesinlikle” yine adaylığını koyacağını söyledi.
ReutersTrump şu ana kadar hangi türel adımları attı?
Lider Trump, usulsüzlük ve şeffaflık eksikliği argümanlarıyla oy sayımına ait bir dizi tüzel süreç başlattı.
Trump, Wisconsin’de oyların tekrar yapılmasını talep etti. Bu eyaletin maddelerine nazaran, iki aday ortasındaki farkın yüzde 1’den az olması halinde yine sayım talep edilebiliyor.
Biden’ın bu eyaleti yaklaşık 20 bin oy farkla kazandığı varsayım ediliyor. Seçim analistleri, daha evvel burada yapılan yine sayımların sonucu değiştirmediğini lakin kesin sonuçlar üzerinde ufak değişikliklere yol açtığını belirtiyor.
Trump’ın grubunun Michigan ve Georgia’da açtığı davalar, eyalet mahkemeleri tarafından reddedildi.
Lakin Pennsylvania’daki süreç Trump lehine sonuçlandı. Mahkeme, Cumhuriyetçi Parti gözlemcilerinin oy sayım sürecini canlı yayında değil, şahsen takip edebileceklerine hükmetti.
Trump’ın grubu ayrıyeten, Nevada’da usulsüzlük olduğunu tez etti ve dava açacaklarını söyledi. Lakin bu savlara ait rastgele bir delil sunmuş değiller.
Nevada Eyaleti eski Adalet Bakanı Adam Laxalt, Las Vegas’ta düzenlediği basın toplantısında, “Ölü seçmenlerin oylarının da sayıldığına inanıyoruz” dedi.
Biden’ın avukatı Bob Bauer, açılan bu davaların “hukuki temelden yoksun” olduğunu ve esasen “seçim sürecinde yaşananlarla ilgili yanlışlı bildiri yaymayı” amaçladığını söyledi.
BBC- ABD Başkanlık Seçimleri: Anketlerde kim önde görünüyor?
- Joe Biden’ın lider yardımcısı adayı Kamala Harris kimdir?
- Joe Biden: Türkiye’den iki sefer özür dileyen ve ABD’de Yunan lobisine yakınlığıyla bilinen Demokrat lider adayı
- ABD Başkanlık Seçimleri ne vakit, kimler aday ve seçim süreci nasıl işliyor?
- Donald Trump kimdir?
- ABD başkanlık seçimlerinde sonucu etkileyebilecek kritik eyaletler hangileri?
- ABD başkanlık seçimleri iklim kriziyle global çabayı nasıl değiştirebilir?
BBCCumhuriyet
