Doğu Akdeniz’deki güç ve nüfuz gayreti Almanya’nın başşehri Berlin’de evvelki gün başlayan, dün sona eren gayri resmi dorukta Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanlarının gündemindeydi.
AB Dış Alakalar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell toplantının akabinde birlik periyot lideri Almanya’nın Dışişleri Bakanı Heiko Maas ile ortak basın toplantısı düzenledi. Borrell, “Türkiye’ye karşı yaptırım konusunda fikir birliği olduğunu, Türkiye ile görüşmelerde ilerleme olmaması durumunda 24 Eylül’deki AB Kurulu toplantısında tartışılmak üzere yaptırım listesi hazırlanabileceğini” söyledi.
‘ORTAK ÇIKARLAR’ VURGUSU
Doğu Akdeniz’de AB’nin çıkarlarını muhafazaya kararlı olduklarını belirten Borrell, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Idaresi (GKRY) ile dayanışma içinde olduklarını vurguladı. Türkiye’nin tek taraflı aksiyonlardan kaçınmasını istediklerini söyledi.
Borrell, “Hem Türkiye’nin hem AB’nin çıkarına olacak formda daha sağlıklı bir bağ için yol bulmak istiyoruz. Bu nedenle diyalog için gerçek bir alan bırakarak ortak çıkarlarımızı da savunmak için iyi bir yol izlemeliyiz. Ben de yüksek temsilci olarak Türkiye ile güç ve karmaşık ilgilerimizde müzakerelere alan açmak için gayret göstereceğim” dedi.
Türkiye’ye karşı yaptırımların neler olacağı tarafındaki bir soruya, “Seçenekler ortasında bireylere yönelik önlemler bulunduğu fakat duruma nazaran varlıkların dondurulması, Avrupa limanlarının, teknolojisinin kullanımı, finansal ve Türk iktisadının Avrupa iktisadıyla ilişkili sektörel faaliyetlerinin gündeme gelebileceği” karşılığını verdi. Ankara-Atina çizgisinde arabuluculuğa girişen Almanya Dışişleri Bakanı Maas’tan ise “AB’nin NATO müttefiki Türkiye ile ortasındaki tansiyonun soğuması için diyaloğa baht vermek istediği, karşı tedbirlerin gelecek ay yapılacak tepede ele alınması gerektiği” açıklaması geldi.
ANKARA’DAN REAKSIYON GELDİ
Dışişleri Bakanlığı’ndan ise AB’ye sert reaksiyon yükseldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy tarafından yapılan açıklamada, “AB, Doğu Akdeniz’de tahlil istek ediyorsa tarafsız davranmalı ve dürüst bir arabulucu olmalıdır” denildi.
“AB’yi Yunanistan’ın hukuka alışılmamış taleplerine dayanak olmamaya davet ediyoruz… AB’nin, ülkemizin yaptığı hidrokarbon faaliyetlerini eleştirmesi ve bunları durdurmamızı talep etmesi, haddine değildir. Çünkü AB Adalet Divanı’nın da teyit ettiği üzere AB’nin bu bahiste bir yetkisi yoktur” tabirleri kullanıldı. Bu ortada Yunan Kathimerini gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Miçotakis ile evvelki gün telefon görüşmesi yapan ABD Lideri Trump’ın Miçotakis’le 2. kere bir görüşme daha yaptığını yazdı. Haberde, “Trump Yunan başkana, Washington’ın Ankara’nın Doğu Akdeniz’deki atılımlarından rahatsızlık duyduğunu ilettiği konusunda garanti verdi” tezine yer verildi.
Trump’ın Miçotakis’e, “Amacımız bölgede tansiyonu düşürmek” dediği aktarıldı. Öte yandan Almanya Başbakanı Angela Merkel, “Bütün AB ülkeleri, Yunanistan’ın haklı hukuksal itirazlarını ciddiye almak ve bu ülkeyle dayanışma göstermek durumunda. Lakin tansiyonun tırmanmamasına da ihtimam göstermemiz gerekiyor” dedi.
MACRON’DAN TEHDİT
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise “Akdeniz egemenliği konusunda, edilen kelamlar ve aksiyonlarda dengeli olmalıyım. Türkler yalnızca harekete dönüşen kelamlara hürmet duyar. Fransa’nın bu yaz yaptığı değerliydi. Bu bir kırmızı çizgi politikasıydı” derken Ankara ile “pozitif bir diyalog” kurmak gerektiğini söyledi.
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric de iki ülke ortasındaki gerginliği “endişeyle” takip ettiklerini söyledi. Sorunun “barışçıl yollarla” tahlilinin BM Genel Sekreteri Antonio Guterres için “kritik” olduğunu belirten Dujarric, Yunanistan ve Türkiye’ye “diyalog” daveti yaptı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile telefonda görüştü. Erdoğan, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de adil bir tahlil ve sağlıklı bir diyalog ortamından yana olduğunu vurgulayarak, memleketler arası hukuku yok sayan ve bölgesel barışa ziyan veren tek taraflı adımlara karşı NATO’nun üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerektiğini söz etti.
Cumhuriyet
