ABD başkanlığına seçilen Joe Biden’ın 20 Ocak’ta vazifesi almasına az bir müddet kala, Atlantik Kurulu tarafından, Biden devrinde Türkiye’yle münasebetlerin nasıl olacağına dair bir panel düzenlendi. İştirakçilerden biri olan James Jeffrey, Biden idaresinde ilgilerin geleceği konusunda çok iyimser olmadığını belirtti ve konuşmasında bu durumun nedenlerini sıraladı.
Jeffrey, 2 ülkenin NATO ve başka mevzularda ortak yaklaşım, maksat ve çıkarlarının bulunduğunun altını çizerek, “Şunu söyleyebilirim ki ilgiler Türkiye’de birinci misyon aldığım 1983 yılından bu yana gördüğüm en düşük düzeyde” dedi.
“WASHINGTON’DA KİMSE BU KARARI SAVUNAMIYOR”
ABD-Türkiye ortasındaki alakanın düşüşünde değerli etken olarak Jeffrey, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sisteminin neden olduğu krizi gösterdi. “S-400/F-35 sıkıntısının ABD için ne kadar önemli bir varoluşsal sorun olduğunu Türk dostlarıma binlerce kere söyledim” diyen Jeffrey, şu sözleri kullandı:
“Türkiye’nin bugüne kadar yaptığı hiçbir şey, ki buna 1974 Kıbrıs (Harekatı) da dahil, alakalara bu kadar darbe vurmadı zira Washington’da kimse bu kararı savunamıyor.”
“SIFIR DOST NİTELİĞİNE DÖNÜŞTÜ”
Bağları olumsuz etkileyen bir öteki öge olarak da Ankara’nın diplomatik tesir gücünü kaybettiği Jeffrey, tarafından lisana getirildi. James, “Kendisinin de Türkiye’de vazife yaptığı periyotta, AKP iktidarının erken devirlerinde izlenen “komşularla sıfır sorun” siyasetinin vakitle “sıfır dost” niteliğine büründüğünü ve Türkiye’nin bölgesinde “çok yalnızlaştığını” belirtti.
Şu an ki problemlerin kökenlerinin ferdî ya da idarelerden çok daha derinde olduğunu vurgulayan eski Ankara Büyükelçisi, “Ülkeler ortası münasebetleri çalkantıya girmekten koruyan tamponların Türkiye ile ABD ortasındaki ilgilerde mevcut olmadığını” söyledi.
TAKDİR EDEN KÜMELER ARTIK YOK
Askeri işbirliğimizden, bilhassa Türkiye’nin İsrail’le bağlarından çok keyifli olan şahısların bir vakitler olduğunu belirten Jeffrey, “Şimdi bu durum bilakis döndü. Bu bireyler de Türkiye’ye karşı düşmanca kakofoniye katıldı” diye konuştu.
BİDEN DEVRİNDE BAĞLARIN GELECEĞİ…
Amerika’nın Sesi’nde yer alan habere nazaran, Biden devrinde alakaların geleceğine dair kendisini karamsar olmaya iten bir ihtimali lisana getiren Jeffrey, “İlişkilerde yeni bir başlangıç için her vakit fırsat vardır. Sorun şu ki Trump idaresi sırasında bağlantılara katkı sağlayan şey yalnızca ferdî ilgiler değildi Trump’ın ve etrafındakilerin dünya görüşüydü” dedi.
Jeffrey, Demokrat Parti içinde ve münasebetiyle Biden idaresinde da bu türlü bir yaklaşımın sürdürülüp sürdürülmeyeceği yoksa “Irak’a Afganistan’a girme, Araplar’a, İran’a form verme üzere eski sisteme mi geri dönüleceğinin”, münasebetler üzerinde de belirleyici tesiri olacağı görüşünü lisana getirdi. Jeffrey, şayet ikincisi olursa ilgilerde daha da çalkantılı periyotların kendilerini beklediği öngörüsünde bulundu.
Cumhuriyet
