Tiyatrocu Ahmet Mümtaz Taylan gündeme dair ve geçmişte yaşananlarla ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Bir devir en çok izlenen dizilerden Leyla ile Mecnun’un Seyahat hareketleri nedeniyle yayından kaldırıldığını söyleyen Taylan, o periyot Başbakan olan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmeye gittiği için de “ara dayağı” yediğini söyledi.
Sunucu Jülide Ateş’in GAİN’de 8 Nisan’daki “40” ismi verilen birinci programında oyuncu ve direktör Ahmet Mümtaz Taylan konuk oldu.
Ahmet Mümtaz Taylan Seyahat Parkı olaylarından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la buluşmasına, Leyla ile Mecnun dizisinin kaldırılmasından Boğaziçi Üniversitesi’ne, bayana şiddetten Pandemi’de sanatkarlara yapılan yardıma kadar pek çok hususta sert açıklamalar yaptı.
İşte Ahmet Mümtaz Taylan’lı 40’dan satır başları:
GEZİ’DE TAYYİP ERDOĞAN’LA GÖRÜŞMEYE GİTTİM DİYE ORTA DAYAĞI YEDİM
Protesto hakkı nerede başlar nerede biter?
Gezi’de yaptığım şeyin tamamiyle ardındayım, ben talep etmedim o vakit Başbakandı Sn. Tayyip Erdoğan tarafından davet edildiğim vakit birkaç şahsa sordum, birincisi dostumdur Sırrı Süreyya Önder’e sordum, ‘sence bir yararı var mı gitmeli miyim gerçek bir şey midir?’ o bana kendince bir karşılık verdi; daha sonra seyahat dayanışması ile bulabildiğim polisle sokakta kovalamaca oynuyorlardı o sırada fakat, birkaçına ulaştım, onlarla konuştum ne dersiniz gideyim mi diye, bence gidin herkesi her şeyi anlatması lazım demişlerdi; gittim görüştüm. Çok da iyi yaptım görüşmekle. Her şeyi açık açık konuştuk, 5 – 5 buçuk saatlik bir toplantıydı, öteki toplantılarla karşılaştırılmasın seyahat insiyatifinden beşerler vardı, sosyalist Müslümanlar, sol Müslümanlar, üniversite öğrencileri vardı, yani bir meslek gurubunun külliyen gittiğim bir toplantı değildi. Uzun bir toplantı yaptık. Sonlandırılmasında, Gezi’deki polis tavrının, güvenlik tavrının sonlandırılmasına da bir katkısı oldu.
Çok doğruydu. Uygundu. Eleştirildim mi? Eleştirildim. Orta dayağı denen bir şey vardır, 2 kişi arbede ederken aman etmesinler, ziyan görmesinler diye ortaya girdiğinde 1-2 tane de sen yersin, buna orta dayağı denir. Benim ömrüm orta dayağı ile geçti.
Bugün Boğaziçi ile bir şey konuşulacak, buyur gel derlerse çabucak giderim. Zira konuşarak halledeceğimize inanıyorum. Öbür türlü hallolmayacak. Orada öğrencilere, eğitim görevlilerine ve çoğumuza nazaran ehliyet sahibi olmayan birisi, hangi nedenle bilmiyoruz; rektörlüğe atanmış, bunu eleştiriyorlar; demokratik haklarıdır; kırıp dökmeden bunu yapıyorlar. Kendilerini hükümete falan beğendirmek zorunda değiller gençler. Bazen sert, delici, dürtücü ve kesici olabilir fikren. Tenkit bu türlü bir şeydir. Tenkide en çok açık olması gereken, yürütmedir. Eleştirilirsiniz. Tahammül edecekler. Halk eleştirmemeyi öğrenmeyecek, yürütme eleştirilmeyi, eleştirmeyi kabul etmeyi, şayet yararlıysa, iyi sonuç çıkacaksa değerlendirip, ondan sonuç çıkarmayı öğrenecek.
LEYLA İLE MECNUN SEYAHAT YÜZÜNDEN KALDIRILDI
Leyla İle Mecnun neden bitti?
Seyahat olaylarından 3 ay evvel seti ziyarete gelen üniversite öğrencilerinin Seyahat Parkı’ndaki düzenlemelerle ilgili ne düşündüğümüzü sorduğu vakit verdiğimiz yanıt; bir gazetede 3-4 arkadaşımızın Beyoğlu’ndaki hadiseler sırasında bir fotoğraf karesi yüzünden ‘bence’ kalktı! Burak Aksak diyor ki, ‘etkisi büyük reytingi düşük bir diziydi’ yüzde yüz gerçek söylediği şey, TT’de her hafta birinci olurduk, hâlâ Leyla ile Mecnun birinci oluyor lakin, TRT maliyeti ile reytingi birbirine aksi olan her işi o denli kaldırmadı. Hasebiyle o Burak’ın fikridir hürmet duyarım fakat, katılmıyorum. Bülent Arınç’ın da ne dediği çok değerli değil, Arınç söylemesi gerekeni söylemekle misyonla olduğu bir makamda. Bence Seyahat yüzünden kaldırıldı.
DEVLET TİYATROLARI ÖZERKLEŞMELİDİR, YOKSA YIKILMAYA MAHKUMDUR
Ahmet Mümtaz Taylan Devlet Tiyatrosu’ndan neden istifa etti?
1949 yılında oluşturulmuş bir yasası var Devlet Tiyatrosu’nun, hâlâ bugün o kanunla yönetim ediliyor. O vakit 1 sahne, 20-25 oyuncu için yapılmış bir yasa; 60 civarında sahnesi 1.000 civarında oyuncusu, 2 bin 500 çalışanı olan bir tiyatro için o yasa çok dar geliyor. Artık Türkiye’de her şey değişti, özerkleşmesi gerekiyor. Kültür Bakanlığına bağlı lakin, kendi sanatsal tercihlerini, sanat siyasetini kendi belirleyen, kendi yöneticilerini kendi seçen bir kurum olması için ben çaba verdim, gayret veren arkadaşlarımla bir arada oldum. O anlayış kabul görmediği için, kendi içinde çökmekte olan bir Devlet Tiyatrosu görmek istemediğim için, 2006’da istifa ettim. Direktör gereksinimimiz var dendiği için, kısa bir mühlet için geri döndüm, emekliliğimi istedim. Devlet Tiyatroları özerkleşmelidir, özerkleşmediği sürece bugünkü üzere kendi içine yıkılmaya mahkumdur, yalnızca Devlet Tiyatrosu değil, tüm ödenekli sanat kurumları!
DEVLET YOK! ESAMESİ OKUNMUYOR
Sanatkarlara ve tiyatrolara verilen devlet dayanağı sizce kâfi mi?
Natürel ki yetersiz, yetersiz kalmaya da mahkum bu bakış açısıyla. Pandemi periyodunu kastediyorsanız, pandemi devrinde dayanak falan görmediler. Onun dışında genel manada sanatın ve sanatkarın dayanak gördüğü tartışmalı bir husus. 12 trilyon komik bir sayıdır, 12 trilyon nedir? 12 milyon demek istiyor sanırım. Uygun bir semtte 2 mesken parasını Türkiye’de tiyatroya yardım olarak tanım ediyor devlet ayıptır! Kurumların yıllık bütçelerini söylemek istemiyorum, provokatif olmamak için. Yoksa burada yerden yere vururum! Vergi veriyoruz, bu halkın verdiği vergilerden kültür sanata ayrılması lazım. O da bugün verilen sayı değildir. Müzisyenlere 3 bin lira dayanak mi? 3 ayda 3 bin lira değil mi? Yani ayda bin lira! Ayda bin lira bir müzisyene yardım yapmaktan bahseden devlet mi olur? Utanır insan. Çalışmıyor, çalışmasına müsaade vermiyorsun! Ondan sonra intiharlar geliyor. Biz daha sokak müzisyenlerini koruyamıyoruz, vapurda müzik yapmak daha bazısına müsaade veriliyor, bazısına müsaade verilmiyor, köprü altlarından toplanıyor, zabıtaların sokak müzisyeninin elinden alıp yere gitar vurduğunu kendi gözlerimle gördüm. Dayanak falan, köstekten diğer bir şey olmuyor. Bana kalsa gölge etmesin lakin, köstek oluyor. Burada devlet yok, bu alanda yardım dayanak alanında devlet yok, esamesi okunmuyor!
Cumhuriyet