Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) medya yapılanmasına yönelik yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınan Ahmet Altan, 23 Eylül 2016’da, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya yahut vazifesini yapmasını engellemeye teşebbüs etme ve silahlı terör örgütüne üye olma” hatalarından tutuklandı.
İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesinde tutuklu yargılanan Altan, mahkemenin 16 Şubat 2018’deki kararıyla “cebir ve şiddet kullanarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü nizamı ortadan kaldırmaya, bu tertip yerine diğer bir tertip getirmeye yahut bu tertibin fiilen uygulanmasını önlemeye teşebbüs etme” kabahatinden ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına çarptırıldı.
Temyiz üzerine Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 5 Temmuz 2019’da, darbeye teşebbüs hatasından verilen ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasını bozarak Altan’a, “silahlı terör örgütüne bilerek ve isteyerek yardım etme” cürmünden ceza verilmesine hükmetti.
Bozmaya uyan İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi, 4 Kasım 2019’da bu defa “terör örgütü üyesi olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme” kabahatinden 10 yıl 6 ay mahpus cezası verdiği Altan’ın isimli denetim koşuluyla tahliyesine karar verdi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 6 Kasım 2019’da tahliye kararına itiraz etmesi üzerine Ahmet Altan, İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesinin kararıyla 13 Kasım 2019’da tekrar tutuklanarak cezaevine gönderildi.
ANAYASA MAHKEMESİNE KİŞİSEL MÜRACAATTA BULUNDU
Tutuklama kararına yaptığı itirazlardan sonuç alamayan Ahmet Altan, 21 Kasım 2019’da Anayasa Mahkemesine ferdi müracaatta bulundu.
“Hapis cezasına mahkum edildiğini, isimli denetim kararıyla tahliye olduğunu lakin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının tahliye kararına yaptığı itirazın kabulü üzerine, tutuklama için gereken kaideler bulunmamasına karşın tekrar tutuklandığını” öne süren Altan, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı ile söz ve basın hürriyetlerinin ihlal edildiğini savundu.
ANAYASA MAHKEMESİNİN DEĞERLENDİRMESİNDE YER ALAN TABİRLER
Ferdi başvuruyu pahalandıran Anayasa Mahkemesi İkinci Kısmı, Altan’ın başvurusunu kabul edilemez buldu.
Yüksek Mahkemenin münasebetinde, Anayasa’nın bireylerin fizikî hürriyetlerini teminat altına alan 19. hususunun kişi hürriyetinin kısıtlanmasına imkan tanıdığı durumlardan birinin de “mahkemelerce verilmiş hürriyeti kısıtlayıcı cezaların ve güvenlik önlemlerinin yerine getirilmesi” olarak belirlendiği kaydedildi.
Bu nedenle yargı organlarınca verilecek mahkumiyet kararları kapsamında mahpus cezasının yahut güvenlik önlemlerinin infaz edilmesinin kişi hürriyeti ve güvenliği hakkını ihlal etmeyeceği belirtilen münasebette, lakin Anayasa’nın 19. unsurunun maksadının şahısları keyfi bir formda hürriyetten mahrum bırakılmaya karşı korumak olduğu, kişi hürriyetine getirilecek sınırlamaların da unsurun hedefine uygun olması gerektiği vurgulandı.
Somut olayda, 10 Eylül 2016’da gözaltına alınan ve 22 Eylül 2016’da tutuklanan müracaatçı hakkında 4 Kasım 2019’da mahkumiyet kararının tesis edildiği ve kararla birlikte yurt dışına çıkış yasağı halindeki isimli denetim önlemi uygulanarak müracaatçının tahliyesine karar verildiği hatırlatıldı.
Fakat İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının tahliye kararına itirazının kabul edildiği ve süreç sonunda müracaatçının 13 Kasım 2019’da tutuklandığı tabir edilen münasebette, Ahmet Altan’ın, “suç isnadına bağlı tutulma” halinin, hakkında birinci derece mahkemesince mahkumiyet kararıyla birlikte tahliye kararının verildiği 4 Kasım 2019’da sona erdiği kaydedildi.
“SUÇ İSNADINA BAĞLI TUTMA DEĞİL, MAHKUMİYETE BAĞLI TUTMA NİTELİĞİNDE”
Müracaatçının bu tarihten sonraki periyoda ait olarak hürriyetinden mahrum kalmasının, “suç isnadına bağlı tutma” değil, “mahkumiyete bağlı tutma” niteliğinde olduğuna işaret edilen münasebette, bu nitelikteki bir tutmayla ilgili yapılan ferdi müracaatta cürüm isnadına bağlı tutmaya ait garantilerin uygulanmasının mümkün olmadığı aktarıldı.
Müracaatçının tutuklanma sürecinin yetkisiz makamlar tarafından başlatılıp neticelendirilmesi ve böylece mahkumiyete bağlı tutma kararını veren mercinin bir mahkeme olmadığı savının destekten mahrum olduğu bedellendirilen münasebette, bu nedenlerle müracaatçının kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği savına ait bir ihlalin bulunmadığı açık olduğundan müracaatın bu kısmının açıkça destekten mahrum olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerektiği belirtildi.
Münasebette, Altan’ın, tutuklama kararı veren ve bu karara karşı itirazını inceleyen ağır ceza mahkemelerinin bağımsız ve tarafsız olmadığını belirterek, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürdüğü de hatırlatıldı.
Müracaatçının bu ihlal savına dair hiçbir belirleyici ya da ayırt edici söz kullanmadığı ve savını rastgele bir olgu yahut olay belirtmeksizin soyut olarak lisana getirdiği aktarılan münasebette, bu nedenle müracaatın bu kısmının da kabul edilemez bulunduğu söz edildi.
Cumhuriyet