Türkiye ve Yunanistan, NATO Savunma Bakanları toplantısında iki ülkenin ulusal bayramlarında tatbikat yapmama uzlaşısını tekrar yaşama geçirirken Ankara’dan 27, 28 ve 29 Ekim’de Akdeniz’de atış eğitimleri yapılacağını duyuran yeni NAVTEX (seyrüsefer bildirimi) iletileri geldi. Atina-Ankara, 28 ve 29 Ekim’de Ege’deki tatbikatları iptal etme konusunda uzlaşmıştı. Türk askeri yetkililer, Akdeniz için duyurulan atış eğitimlerinin Yunanistan’la Ege’de ulusal günlerde karşılıklı olarak tatbikat yapmama uzlaşısıyla ilgisi bulunmadığını söyledi.
Yunanistan, 8 Ekim’de yayımladığı NAVTEX bildirisiyle Ege Denizi’nde kendi anakarasına yakın bir noktada 29 Ekim’i de kapsayan tarihlerde atış eğitimi yapacağını duyurmuştu. Bunun üzerine Türk yetkililer, Yunanistan’ın Ege’deki atış eğitimlerini 29 Ekim’i de kapsayacak biçimde planlamasının, iki ülke ortasındaki itimat artırıcı tedbirler kapsamında kabul edilen “İki ülkenin ulusal günlerinde askeri faaliyet planlamama” unsuruna karşıt olduğunu belirterek, bu adıma karşılık verileceğini bildirmişti. Türkiye, cevap olarak Yunanistan’ın ulusal bayramlarından olan 28 Ekim’de Ege Denizi’nin ortasındaki alanda atış eğitimi yapacağını duyuran NAVTEX yayımlamıştı.
Bu uzlaşıya rağmen evvelki gün Türk Deniz Kuvvetleri’ne bağlı Antalya NAVTEX istasyonu üzerinden yayımlanan duyurularda Akdeniz’de Finike kıyılarında 27, 28 ve 29 Ekim’de atış eğitimi yapılacağı bildirildi. Yunan basınında, Türkiye’nin bu atış eğitiminin iki ülke ortasındaki uzlaşıya muhalif olduğu yorumları yapıldı.
Bahisle ilgili değerlendirmelerde bulunan askeri yetkililer, Akdeniz’deki atış eğitimlerinin Yunanistan’la ulusal günlerde Ege’de karşılıklı olarak askeri faaliyetler yapılmaması uzlaşısıyla bir kontağının olmadığını ve ikisinin “farklı konular” olduğunu bildirdi. Yetkililer, Türkiye’nin Ege’de 28 Ekim, Yunanistan’ın ise 29 Ekim için duyurduğu NAVTEX bildirilerinin iptaliyle ilgili ise “koordinasyon çalışmalarının Brüksel’deki NATO karargâhında devam ettiğini” ve bu çalışmaların tamamlanmasının akabinde bu NAVTEX iletilerinin iptal edileceğini, fakat Akdeniz için yayımlanan NAVTEX’lerin mevzuyla ilgisi olmadığını belirtti.
‘MUTABAKATLAR EGE İÇİN GEÇERLİ’
Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz, Türkiye’nin Akdeniz’de 27, 28 ve 29 Ekim’deki atış eğitimleriyle ilgili, “Türkiye ve Yunanistan’ın, iki ülkenin ulusal günlerinde askeri faaliyet yapmama uzlaşısını da içeren İstanbul ve Atina mutabakatlarındaki itimat artırıcı tedbirler Ege için geçerlidir. Ama iki ülke ortasındaki tansiyon o denli bir düzeye geldi ki Yunanistan tarafı yapılan jestleri bile yorumlayacak durumda değil” tabirlerini kullandı.
Gürdeniz, şöyle konuştu: “Böylesine gergin bir ruhsal ortamda Yunan kamuoyu Ege-Akdeniz ayrımını, İstanbul ve Atina mutabakatlarını anlayacak durumda değil. Şu an bütün hadiselere siyah ve beyaz olarak bakıyorlar. Zira Türkiye, kendilerinin hak sav ettiği alanlarda Yunanistan’ın tezlerini çürütecek siyaset uygulayarak onların yüz yıllık psikolojilerini bozdu. Dilerim bu psikolojiden kısa müddette çıkarlar. Yunanistan bu baş yapısını değiştirene kadar Türkiye direnmelidir.”
Cumhuriyet
