Yunanistan Komünist Partisi de kararın “kışkırtıcı” ve “aşağılayıcı” olduğunu savundu. Ayasofya’nın müze statüsünün iptali ve cami olarak ibadete açılması tartışmaları sürüyor. Dün haftalık pazar ayinini Aziz Peter Meydanı’nda yapan Katolik âleminin ruhani başkanı Papa Francis’in gündeminde de Ayasofya kararı vardı.
Vaaz veren Papa Francis, “Aklım İstanbul’da. Ben Azize Sophia’yı düşünüyorum ve çok acı çekiyorum” tabirini kullandı.
‘YENİDEN DÜŞÜNÜN’
350 kilisenin üye olduğu Dünya Kiliseler Kurulu ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’a mektup göndererek Ayasofya’yı müzeden camiye dönüştürme kararından geri dönmesi daveti yaptı. Cenevre merkezli Dünya Kiliseler Kurulu Başkanvekili Prof. Dr. Ioan Sauca, mektupta, “Ayasofya’yı tekrar cami yapma kararı alarak, Türkiye’nin açıklığına dair olumlu işaretleri aksine çevirip dışlama, ayrılık, bölme işaretlerine dönüştürdünüz” dedi.
“Türkiye’nin UNESCO’nun görüşünü almadan bu türlü bir karar vermesinden üzüntü duyduklarını” belirten Sauca, “Konseyimiz, Ayasofya kararının mevcut statükoyu değiştirmek ve diyaneti toplulukları bölme mülahazasını körüklemek isteyen kümelerin dileklerine ilham vermesinden telaş ediyor” diye ekledi. Mektupta, Erdoğan’a “yeniden düşünmesi ve karardan geri dönmesi” daveti yapıldı.
RUS KİLİSESİ ‘DARBE’ DEDİ
Moskova Patrikhanesi Dış Bağlantılar Dairesi Yöneticisi Metropolit Hilarion, Ayasofya’nın statüsünü müzeden camiye çeviren kararın tüm dünyadaki Ortodokslar için bir darbe olduğunu söyledi. Rossiya 1 televizyonuna demeç veren Hilarion, “Katolikler için Roma’daki Aziz Petrus Bazilikası ne tabir ediyorsa, dünya genelindeki Ortodoks Hıristiyanlar için de Ayasofya o kadar değerli bir sembol. Bundan ötürü laf konusu kararı büyük bir üzüntüyle karşıladık” dedi.
Yunanistan Komünist Partisi (KKE) de Ayasofya’nın camiye dönüştürülme kararının “kışkırtıcı” ve “aşağılayıcı” olduğunu savundu. “Dünya mirası Ayasofya’yı camiye dönüştürme kararı Erdoğan hükümeti tarafından onaylandı ve bu provokasyonu tırmandırma istikametinde atılan yeni bir adımdır” denilen açıklamada şu tabirlere taraf verildi: “Bu açıdan bu hareket, kararı laf üzerinde kınayanların göstermek istediği üzere yalnızca Ayasofya’nın niteliğine yönelik direkt bir hakaret değil, birebir vakitte ABD, NATO ve AB’nin ortamdaki tavır ve planlarıyla desteklenen Türkiye’deki iktidar sınıfının umumî stratejisinin bir halkasıdır.”
‘TÜM DÜNYANIN ORTAK VARLIĞI’
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko, Türkiye’nin Ayasofya’nın statüsünü değiştirme kararından ötürü üzüntü duyduklarını söyledi. Gazetecilere konuşan Gruşko, Ayasofya’nın ibadete açılması kararıyla ilgili “Üzüntü duyuyoruz.
Asrî dünyada geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan, insanoğlunun dönüşümü üzerinde tesiri olan böylesi yapılar pek kalmadı. Bu yapılara karşı son aşama dikkatli ve saygılı bir tavır sergilenmeli” dedi.
Ayasofya’nın Türkiye topraklarında bulunduğunu fakat ‘abartısız şekilde’ herkesin ortak varlığı olduğunu söz eden Gruşko, “Ayasofya, mahsusen de tarihi, ruhani, dinler ve kültürlerarası kıymeti nedeniyle 1985 yılında UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne girdi” dedi. Gruşko, Ayasofya’yla ilgili bu çerçevedeki sorumlulukların tam mealiyle alanına getirilmesini, yapının erişilebilirliği ve korunmasının sağlanmasını umduklarını söz etti.
JOE BİDEN: BÜYÜK ÜZÜNTÜ DUYDUM
Ayasofya’yla ilgili reaksiyon gösteren isimler arasına ABD’de kasım ayındaki başkanlık seçimlerinde Trump’ın rakibi olan Demokrat Parti’nin lider adayı Joe Biden da katıldı. Yazılı açıklama yapan Biden şu sözleri kullandı: “Ayasofya pek çok inançtan insan için çok pahalı bir kutsal mekân ve mimari bir mükemmel. 85 yıldır müze olması sayesinde dünya genelindeki kişilere ziyaret etme, hayranlık duyma ve dua etme talihi tanıyordu.
1985’ten bu yana da UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeydi. Türk hükümetinin Ayasofya’yı camiye dönüştürme kararından büyük üzüntü duydum. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a kararından dönmesi ve bu bedelli mekanın müze statüsünü himayesi daveti yapıyorum.”
Cumhuriyet