Koronavirüs pandemisi sürecinde sıhhate yararları konusu sıkça ele alınan baharatlara rağbet artınca, fırsatçılar, baharatlarda tağşiş prosedürüne başvurdu. Baharat, fazla ağırlaşsın diye nohuttan demir tozuna birçok şey katıldı. Tüketici de gerçek ile tağşiş baharat arasındaki fiyat farkına bakarak daha tutarlı fiyatlı eser diye açıkta satılanları tercih etmeye başladı. Bu sayede eserlerde hile yapanlar, sürümden kazanmaya başladı.
‘TOKSİK TESIR BIRAKARAK KANSERE YOL AÇIYOR’
Sofraların, tanımların ve sağlıklı reçetelerin vazgeçilmezi baharatlardaki bu hileli duruma dikkat çeken Diyetisyen Pınar Süleymanoğlu, baharatlara artan talebin acilen akabinde evvel fiyat patlamasının yaşandığını, akabinde da tağşiş yoluna gidildiğini söyledi. Sumağa yaprak tozlarının küçültülüp katıldığını, zencefile nohudun ve kimi baharatlara da demir tozunun katıldığını belirten Süleymanoğlu, tağşiş formülünün vücutta toksik tesirler bırakarak kanser cinslerinin oluşmasına neden olduğunu açıkladı.
‘NOHUT TOZLARI ZENCEFİLE KATILMAYA BAŞLANDI’
Baharatlara olan talepler arttıktan sonra tağşiş yoluna ziyadesiyle gidildiğini aktaran Süleymanoğlu, şunları söyledi:
“Öncelikle bir fiyat patlaması oldu, ucuz olan noktalarda de farklı tağşiş yollarına gidildi. Örneğin, sumağa yaprak tozları küçültülüp katıldı, nohut tozları zencefile katılmaya başlandı, besin boyaları sıkça kullanıldı, bu boyalarla görünümü canlandırılarak hile yapıldı. Kimi baharatlara da demir tozu katıldı. Bunların hepsinin vücuda çok zararları bulunmakta, zira vücutta toksik tesirler bırakmakta. Bu toksik tesirler kanser oluşmasına neden oluyor. Vücutta çeşitli illetlere neden olan tağşiş, insan sıhhatini bozuyor. En çok kanser çeşitleri, mide rahatsızlıkları üzere rahatsızlıklara yol açıyor. Münhasıran metalin tutarlı olmayan koşullarda karıştırılıp kullanılması, çeşitli azık zehirlenmelerine ve toksik zehirlenmelerine neden olabilmektedir.”
‘BÜTÜN BAHARATLARDA HİLE YAPILABİLİR’
Yıllardır mesleğini sürdüren aktar esnafı da, tağşiş sistemine başvuran aktarlardan şikayetçi. Baharatçı Seyaf Onur, mutfakta kullanılan bütün baharatlarda hile yapılabileceğini belirterek, “Karabiberin içine nohut da katabilirler, demir tozu katan da çıktı, zeytin çekirdeği çekip katan oldu” dedi.
‘GÜVENİLİR MEKANLARDAN ALIŞVERİŞ YAPIN’
Tüketicilere güvendikleri esnaftan alışveriş yapmalarını öneren Onur, şöyle konuştu:
“İthal baharatlarda mümkün değil, lakin yurda girdikten sonra isteyen istediği biçimde tağşişte bulunabilir ve hile katabilir. A’dan Z’ye kadar aklınıza gelen ve mutfakta kullanılan bütün baharatlarda isteyen istediği kadar hile kullanabilir. Örneğin bir karabiberin içine nohut da katabilirler, demir tozu katan da çıktı, zeytin çekirdeği çekip katan oldu ve daha bir güruh şeyler. Kişi vicdani hisleri yoksa, insan sevgisi yoksa ve Allah korkusu yoksa, her şeyi hür görür. O denli bir meslektir bu. Tanede o denli bir düşünce pek olmuyor, fakat çekilmiş eserlerin tamamında müşterinin bilmediği şeyleri yapanlar ve yaptıranlar oluyor. Bu iş, evladiyelik bir iştir. Bir ticarethane uzun yıllar ayakta duruyorsa ve kendini kanıtlamışsa oradan rahatlıkla alışveriş yapılabilir. Bu işi yapan, 15, 20 yıllık bir esnaftan rahatlıkla alabilirler. Velhasıl güvendikleri yandan istedikleri baharatları alsınlar. Onun dışında, marketlerde satılan baharatlarda bile oyun dönüyor, azık kontrolü ve denetimi olmasına karşın. En doğalı, tüketicilerin, baharatın kendisini işlenmemiş olarak alıp meskende kendilerinin çekmesidir.”
Cumhuriyet