CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 2007’den itibaren yasal olmayan dinleme vakalarının arttığına, bunların birçoklarının hukuk dışı münasebetler ve formüllerle yapıldığına dikkat çekerek mevzuyu Meclis gündemine taşıdı.
Tanrıkulu, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemiyle TBMM’ye verdiği soru önergesinde, “konuşmaları dinleme ve kayda alma kabahatinden karar giyen ve tutuklu bulunan kişi sayısını, vilayetlere ve cinsiyete nazaran dağılımını, hükümlülerin yaş ortalamasını” sordu.
Tanrıkulu’nun önergesine karşılık, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’den geldi. Gül, 2019’un ağustos ayından itibaren “Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması” kabahatinden ceza infaz kurumlarında 8 hükümlü olduğunu açıkladı.
Gül, hükümlülerin 7’sinin erkek, birinin bayan olduğu ve anılan hatadan ceza infaz kurumlarında barındırılan tutuklu bulunmadığını da belirtti. Bakanın karşılığına ait açıklama yapan Tanrıkulu, “Yasadışı dinlemelerin bu kadar ağır olduğu, neredeyse herkesin dinlendiği bir bölgede, bu cürümden karar giyenlerin sayısının bu kadar az olmasının mantıklı münasebeti yoktur. Bu sayılar bize, yasadışı dinlemelerin yetkilendirilmiş kişilerce hükümet tarafından yaptırıldığını kanıtlıyor. Yasadışı dinlemeyi yapanlar zati hizmetli olduğu için demek ki bir ceza almıyor” dedi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM), devrin Diyarbakır Barosu Lideri Tahir Elçi ile birlikte, “Milli İstihbarat Teşkilatı’nın 2005’te gerçekleştirdiği dinlemelere karşı” müracaat yaptığını anımsatan Tanrıkulu, “AiHM, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlal ettiğine karar verdi. Ben MİT tarafından dinlenmeme karşın, ‘potansiyel’ dinlenici olabileceğim için haklı bulundum. Türkiye, tek bir kararla neredeyse herkesin dinlenebileceği bir memleket haline getirildi” sözlerini kullandı.
BAKANLIK BIRINCI DEFA SAYI VERDİ
Tanrıkulu, 24. ve 26. yasama periyotlarında ilgili bakanlıklara birçok defa telefon dinlemeleriyle ilgili soru önergesi vermiş, dinlemelerin topluluğun her bölümünde reaksiyona ve telaşa neden olduğuna dikkat çekmişti. Tanrıkulu mahsusen 2007-2014 yılları arasında askeri, siyasi, yargı ve üst seviye bürokratların telefonlarının dinlendiğine dikkat çekerek bunlarının kaçının duruşma kararıyla, kaçınını yasal olmayan yollarla yapıldığını sormuştu. Gelgelelim bakanlıklardan bahse ait net karşılık alamamıştı.
Cumhuriyet