İngiltere’de klâsik olarak Buckingham Sarayı; Kraliyet Ailesi’ni, kamuoyunu ilgilendiren, resmi bahislerle özel problemler ortasına perde çekerek korur. Saray’ın ferdî hususlarda yorum yapmaması ailenin “Asla izah etme, şikâyet etme” şiarının stratejik yorumudur.
Bu ayrım Saray’ın ustalığı haline gelmiştir.
Kraliyet Ailesi üyeleri on milyonlarca kişi önünde evlenir, resmi cenaze merasimleri düzenlenir, yıldönümlerinde ve doğum günlerinde fotoğraflar yayımlanır, vakit zaman hayatlarına ait detaylar paylaşılır.
Bunun karşılığında medya onlara dokunmaz ve bol bol haberlerine yer verir.
Sık sık göz arkası edilse de bu ayrım, ailenin dış dünyayla münasebetlerine taraf veren ana unsurdur.
Lakin artık kamusal ve şahsî bahislerden kaynaklanan çelişkiler su yüzüne çıkıyor.
Şahsî davranışlar ve Kraliyet Ailesi fertlerinin yorumları, bunların kolektif ihmal ve tahminen de makûs niyetle tezahürüne ait savlar var.
Prens Harry’le Sussex Düşesi Meghan’ın kelamları; duygusuz işçi ve Saray hakkında dehşetli bir görüntü çiziyor. Tüm kurum, Prenses Diana – Prens Harry ve Prens William’ın annesi – devrinden hiç ders almamış üzere resmediliyor.
‘Meghan, arbedeye girilecek bir bayan olmadığını gösterdi’
Düşes yaman bir bağlantıcı. Vakit içinde, kendisinin hengameye girilecek bir bayan olmadığını kanıtladı. Yeni özgürlüğüne kavuşan Harry de harikaya yakın bir belagata sahip.
Meghan çok sert bir salvo yaptı. Saray, ismi açıklanmayan bir Kraliyet Ailesi üyesinin – anlaşıldığı kadarıyla birden fazla üyesinin – çiftin doğacak bebeğinin cilt rengiyle ilgili yorum yaptığı suçlaması konusunda ne diyecek? Herkes şaşkınlık içinde bekliyor.
Lakin düşesin şahsî acı ve öfkesini yansıtan açıklamalara, Prens Harry’nin kuruma yönelik tenkitleri de eklenmiş durumda. Saray’ın değişmeyi, sevmeyi ve anlamayı beceremediği ima edildi.
Saray’ın ve monarşinin çelişkileri, aslında onu bu kadar özel, tuhaf, farklı ve şiddetli kılan şeylerin de bütünü – ferdî ve kamusal rollerin birleşmesi, geleneğin yükü, halka hesap verme, medyanın durmak bilmeyen ilgisi ve halktan kopmama muhtaçlığının karışımı.
‘Modern monarşinin kalbine saplanan kadife kaplı hançer’
Prens Harry’nin, kendi ailesinin de – babası Prens Charles ve ağabeyi Prens William’ın da – kendi dünyalarına hapsolduğu ve onlara merhamet duyduğu formundaki kelamları, çağdaş monarşinin kalbine saplanan kadife kaplı bir hançerdi.
ReutersThere is no HR department for working royals because it is a family affairKraliyet hayatı, yaldızlı bir kafesin içinde cereyan ediyor ve oyuncuların dışarıdan bu parmaklıkları zorlamaması gerekiyordu.
Harry’yi Saray’dan uzaklaştıran, kendi tabiriyle geri çekilmesine neden olan bu çelişkilerdi.
Evlenmeden evvel de bunlardan rahatsızlık duyuyordu. Eşinin kraliyet hayatı içine sıkışmış olmaktan ötürü acı çekmesi üzerine kendilerine bir çıkış yolu buldu.
Bunlar birebir vakitte aldıkları pek çok kararın ana nedenini oluşturan ve rahatsızlıklarını tabir ettikleri çelişkilerdi.
Güvenlikleri vergi mükelleflerinin paralarıyla karşılanıyor. Kimin ne unvan alacağını gelenek tayin ediyor. Çalışan Kraliyet Ailesi üyeleri için bir İnsan Kaynakları departmanı yok zira bunlar aile sorunu.
Kamuoyu önünde attığınız her adım kıymetli zira bunlar bir bütün olarak kraliyet kurumunu bağlıyor.
Şahsilik ve kamusallığın iç içe geçmesi eşsiz bir durum. Çağdaş kraliyet bundan ibaret. Ve içerisi genel olarak rahatsız bir yer. Harry bunu biliyordu. Muhtemelen Meghan’ı da uyarmıştı. Lakin bu ikaz kâfi değildi. Harry ve Meghan’ın açıklamaları, bu çelişkilerin çok büyük olduğuna işaret ediyor.
Tahminen bu röportaj, değişime vesile olacak. Fakat kraliyet çok eski bir kurum ve geçmişin, üzerinde bu kadar büyük bir yükü olduğu bir yapıda, değişimin kolay olmasını bekleyemezsiniz.
Cumhuriyet
