Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD), zelzele sonrası binalarına “orta hasarlı” raporu verilerek nakdi yardım ödenen yurttaşlara bildiriyle IBAN numarası göndererek paranın iade edilmesini istedi.
İzmir’in Bayraklı ilçesinin Manavkuyu Mahallesi’nde bulunan 2 bloktan oluşan Mustafa Beyefendi Apartmanı, 30 Ekim 2020’de 119 kişinin vefatına ve 1034 kişinin yaralanmasına neden olan zelzelenin akabinde yapılan hasar tespit çalışmalarında “orta hasarlı” olarak tespit edildi.
İncelemeyi yapan Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü yetkilileri, yurttaşlara iki binada da tamirat yapmadan oturulamayacağını bildirerek “güçlendirme çalışması ya da kentsel dönüşüm” yollarına başvurmalarını önerdi. 31 daireye AFAD ve İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından taşınma yardımları yapıldı. Depremzede konut sahiplerine AFAD üzerinden 5 bin, kiracılara ise 2 bin 500 TL ödendi. Büyükşehir Belediyesi ise 5’er bin TL taşınma yardımında bulundu. İki bina büsbütün boşaltıldı. Depremzedeler maddi ve manevi zorluklar yaşayarak yeni meskenlere taşındı.
Fakat ortadan geçen 5 ayın akabinde Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü, binalarda yine inceleme yaptı ve bu kere “az hasarlı/oturulabilir” raporu verdi. AFAD, yurttaşlara gönderdiği SMS iletisinde IBAN numarası vererek ödenen nakdi yardımların iade edilmesini istedi. Vatandaştan, İzmir Valiliği’nin “Acil Yardım” hesabından gönderilen yardımın birebir hesaba geri ödenmesi ve dekontun valiliğe iletilmesi talep edildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ise iade talebinde bulunmadığı belirtildi.
TOPLUMSAL DEVLET NEREDE?
Sürecin kendilerini mağdur ettiğini lisana getiren depremzedeler “Taşınma masrafı, yeni eşya alınması, kira masrafı, yeni abonelik bedelleri üzere birçok sarfiyata katlandık. Yıllardır oturduğumuz mesken ve mahalleden kimimiz eşyalarını dahi alamadan apar topar ayrılmak zorunda kaldık. Eksik inceleme ile hazırlanan raporlar bizi mağdur etti. Buradaki sorumluluk bize yükleniyor. Toplumsal devlet nerede?” diyerek duruma reaksiyon gösterdi. Depremzedelerin avukatı Senem Kiraz, “AFAD tarafından kanun gereği depremzedelere yapılan maddi yardımın, kesin hasar tespit raporu sonucunda geri alınması toplumsal hukuk devleti ile bağdaşmamaktadır. AFAD’ın verdiği maddi yardımların yanında devletin verdiği rapora güvenerek yapılan masraf katbekat fazladır. Ödemeler kesin hasar durumuna nazaran yapılmadığı için bu formda iade talepleri vatandaşı mağdur edecektir. Bu nedenle hususun uzlaşma ve mağduriyete yol açmadan çözülmesi gerektiği kanaatindeyim” dedi. Kiraz, devletin önceliğinin ödenen düşük bedelli yardımın iadesi değil, ağır hasarlı ve yıkılma tehlikesi olan binaların acilen yıkılması olması gerektiğini söyledi.
Cumhuriyet