Yaklaşık 80 bin fındık üreticisiyle Türkiye’nin toplam fındık üretiminin yüzde 20’sini karşılayan Giresun’daki selden, fındık da ziyan gördü. Bu yıl esasen iklim değişikliği ve hastalık üzere nedenlerle ülke genelindeki varsayımı fındık rekoltesinin, açıklanandan yüzde 24.8 düşük gelmesi bekleniyordu. Bunların üzerine bir de Karadeniz’i betonlaştırma siyasetlerinin yaşattığı selin, toplam rekolteyi yüzde 5 daha aşağıya çekmesi bekleniyor.
Vilayetteki ziraat odalarının belirttiğine nazaran bu oran, hasarın boyutunu araştırmak için kurulan komite çalışmasıyla ilerleyen devirlerde netleşecek. Giresun Ziraat Odası Lideri Nurittin Karan, “Yaşanan sel, kanallara denk gelen yerlerdeki fındığın yüzde 90’ını dereye döktü. Lakin bu, Giresun genelindeki fındığın yüzde 5’ine tekabül ediyor” dedi.
Karaman, “Zaten fındıktaki kestirimi rekolte tutmayacaktı. 665 bin ton açıklandı lakin 500 bin ton civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Bunlar hem şubat ayında yaşadığımız fırtınanın hem de küllenme hastalığının tesirleri. Üzerine bir de geçen hafta yaşanan sel, önemli hasarlar yarattı. Şimdi sağlıklı, net bir bilgi toplayamadık. Fakat sel, yılsonunda toplam rekolteyi yüzde 5 aşağıya çeker diye kestirim ediyoruz” diye konuştu.
FİYAT ARTACAK
Türkiye, 2018-2019 dönemi fındık üretiminde 776 bin ton ile üretimdeki hissesini yüzde 69’a çıkarmıştı. Karaman’ın öngördüğü üzere açıklanan varsayımı rekolte 665 bin ton değil de 500 bin ton civarında gerçekleşirse, bir evvelki döneme nazaran yüzde 35.5’lik düşüş yaşanmış olacak.
Karadenizli üreticinin fındıkta yaşadığı problemleri Cumhuriyet’e anlatan Karaman, “Fındıkta 4-5 yıldır küllenme hastalığıyla uğraş ediyoruz. Bu hastalık fındığın büyümesini engelliyor, aşikâr bir mühlet fındığın içini boşaltarak dökülmesine yol açıyor” dedi. Bunun dışında şubat ayında yaşanan fırtınanın, döllenme sorunu yarattığına dikkat çeken Karaman, “Bu yüzden bölgemizdeki fındık, geçen yıla nazaran çok az. Tonaja baktığımızda neredeyse yüzde 50 daha düşük. Yani mevcut sıkıntıların yanında sel küçük bir etken” diye konuştu.
‘MALİYETLER UZUNLUĞUMUZU AŞTI’
Bu yıl eser az olduğu için fiyatların da üst gittiğini aktaran Karaman, şöyle devam etti: “TMO’nun açıkladığı 22.5 TL’lik fiyat artık yetersiz. Bu işin alım satımını yapanlar piyasadan net 23 liradan fındık alıyor. Üretici de en az ziyanı edinebilmek için elindeki fındığı bekletmenin hesabını yapıyor. Çiftçinin beklentisi 30 TL’ye satabilmek.
Öte yandan, girdi maliyetleri çiftçinin uzunluğunu aşıyor. Takviye veriliyor ancak son yıllarda fındık fiyatlarıyla girdi maliyetleri eşit bir biçimde gitmiyor. Gübre ve ilaç fiyatları dövize endeksli olduğu için çiftçi için önemli bir maliyet. Önümüzdeki döneme mart, nisanda başlayacağız. O vakte kadar maliyetlerimiz kaça çıkar öngöremiyoruz. Kur arttıkça girdiler de yükseliyor.”
Cumhuriyet
