Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Levent Akın, kafe ve restoranlarda maske ve ara ile HES kodu sorgulama kurallarına uyulmasının temel olduğunu söyledi. Akın, kafe ve restoranların bahsedilen kurallara uyduğu takdirde rastgele bir vakit aralığına gereksinim duymayacaklarını belirterek, “İlk birkaç gün kurallara uyuyor gözükmekle birlikte daha sonra çeşitli nedenlerden ötürü işletmecinin fikirleri, müşterilerin bu husustaki aymazlığı ya da umursamazlığı yüzünden tekrar eskiye dönülüyor ve tekrar o bulaşmalarda sıcak noktalar yani hastalığın bulaşma riskinin arttığı dediğimiz yerler ortaya çıkmaya başlıyor ve topluma süratle yayılıyor. Masaların ortasındaki aralar ve müşterilerin fiziki uzaklıklarına bilhassa kapalı alanda çok dikkat ederlerse, işletmeler havalandırma sistemlerini yatay seviyede işletmezlerse ya da hiç havalandırma sistemlerini çalıştırmazlarsa, lokantalar, restoranlarda risk azaltılabilir” dedi.
‘KISA MÜDDETTE YEMEĞİNİZİ YİYİP LOKANTADAN AYRILMAK LAZIM’
Akın, vatandaşa önerisi olduğunu söz ederek, şunları kaydetti: “Lokantalara, restoranlara ya da kafelere gittiğiniz vakit çok önemli risk alıyorsunuz. Bu risk nasıl artıyor; esasen herkes maskesini çıkardığı için bir kez korunmanın değerli bir ayağını yok etmiş oluyorsunuz. O vakit öbür metotlara yanlışsız gitmek lazım. Uzaklığınızı uzak tutmanız ve lokantada ya da kafede kalma süresinizi kısaltmanız lazım. Bir orta 45 dakika kuralı üzere bahisler konuşuluyordu, bunları kural olarak koyup takip etmeniz çok güç lakin müşteri olarak gittiğiniz vakit hiç olmazsa olabilecek en kısa müddette yemeğinizi yiyip lokantayı terk etmeniz lazım. Hastalığın bulaşmasında en kıymetli faktör kapalı alanlarda maskesiz uzun mühlet kalmak ve konuşmak. Konuştuğunuz vakit hastalığın yayılma mümkünlüğü artıyor. Şu anda ben konuşuyorum ancak sizin riskiniz şu an çok az. Fakat ikimizin de maskesi olmazsa ortak yemek yiyor olsak, 10 dakikadaki bulaşma riskinizle 1 saat birlikte oturduğumuz bulaşma riski çok değişiyor. O vakit bir anda hastalık bulaşıyor. Sizde etrafınıza bulaştırıyorsunuz. Bu yüzden lokantaya gidenlere teklifim var; kuralları çok yakın takip etsinler, yemek yerken elbette maskelerini çıkaracaklar fakat olabildiği kadar az konuşsunlar ya da alçak sesle konuşsunlar. Kısa müddette işlerini bitirip, lokantadan ayrılsınlar. En büyük riskin öğle yemekleri ve birlikte olan akşam yemekleri. Hepimiz akşam yemeklerine gidiyoruz. Sohbet ediyoruz, sosyalleşiyoruz. Hoş şeyler bunlar fakat bu hastalığın fırsat olarak kullandığı şeyler uzun mühlet oturmak, maskesiz konuşmak hastalığın yayılmasını kolaylaştırıyor. Bir bakıma virüs şu anda startta bekliyor. ‘Ben biraz daha yayılma fırsatı bulabilir miyim’ diye. Bunu engellemenin yolu hem işletmeciler hem de restoranlara giden müşterilerin alacağı tedbirlere dayanır.”
‘2021 YILI DENETİMLİ DEVİR OLMASI LAZIM’
Prof. Dr. Akın, tam kapasite açılmanın gerçek olmadığını söyleyerek, “Çünkü şunu iyi görüyoruz, bu sene biz Covid-19 ile birlikte yaşayacağız, 2021’de muhakkak oldu bu. Hastalığın bir müddet sonra düşeceğini biliyoruz. Düşecek lakin yok olmayacak. Yok olmadığı için siz tedbirleri bıraktığınız anda tıpkı süratle yayılmayı ve hadise artışını tekrar yaşarız. Zira virüsün özelliği bu. Bu özellikler hakkında çok fazla bilgi sahibi olduk. O yüzden de yaz ayında denetimli olağanlaşma temel bunun ismi. Herkes kendi gözetici tedbirlerini alması lazım ve etrafını denetim ederek, hastalığın kendilerine bulaşmasını engelleyecek tedbirlerin riayet etmesi lazım. Her hâlükârda 2021 yılı vatandaşlar ve işletmeler için denetimli bir periyot olması lazım” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet
